İtalya ile ticaret virüse yakalandı

Yener KARADENİZ

İSTANBUL - İhracatta 3’üncü, ithalatta ise 5’inci en büyük pazarımız olan İtalya’da koronavirüs vakasında yaşanan artış, iki ülke arasındaki ticareti durma noktasına getirdi. İlk koronavirüs vakasının görüldüğü günden beri karşılıklı uçuşların durdurulduğu İtalya’da 10 Mart itibari ile acil durum ilan edilmesi, ülke ile ticaret yapan sektörleri de zor durumda bıraktı. Koronavirüs vakalarının yaşandığı ülkeler arasında en çok İtalya konusunda sıkıntı yaşadıklarını anlatan İstanbul Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği (İDMİB) Başkanı Mustafa Şenocak, “İtalya’da siparişler bıçak gibi kesildi. Daha önce verilen siparişler de beklemede. İtalya’da deri ile ilgili fuarlar yapıldı ve biz de katılıp siparişler almıştık. Şimdi ise sipariş veren firmalar biz bu siparişleri istemiyoruz çünkü mağazalarımızı açamıyoruz diyorlar” açıklamasında bulundu.

Hazirana kadar beklemek gerekebilir

İtalya’yla iş yapan firmaların siparişlerinde ciddi daralmalar olduğuna dikkat çeken Akdeniz İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Hayri Uğur ise bu oranın hali hazırda yüzde 50-60’a kadar çıktığına dikkat çekti. "Siparişlerin iptal olması söz konusu. Ticaret hacminde ciddi bir daralma bekleniyor” diyen Uğur, “İtalya’da işler oldukça zor. Şu an için bir çözüm önerisi yok. Beklemek gerekiyor. Beklemenin de en az haziran ayına kadar sürebileceği ondan sonrasında da duruma göre bir değerlendirme yapılması söz konusu” şeklinde konuştu.

Inditex imalatçısını ofise almıyor

Bunun İtalya dışında diğer ülkelere de yansıyabileceğine dair endişe taşıdıklarını anlatan Hayri Uğur, şöyle devam etti: “Evden çalışmalar devam ediyor. Son olarak da Inditex Grubu hiçbir imalatçısını kendi ofisinde kabul etmeme kararı aldı. Önümüzdeki hafta gelecek firma yetkilileri de iş seyahatini mayıs sonuna ertelediler.”

Siparişler durdu

İtalya ve Türkiye, ev ve mutfak eşyaları sektöründe rakip iki ülke. Buna rağmen İtalya, söz konusu sektörde Türkiye için önemli bir ihracat pazarı. Ev ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği Başkanı Burak Önder, “Şu an İtalya’da birçok müşterimiz siparişlerini iptal etmek durumunda kaldılar. Hali hazırda ürünleri hazır olan lakin bu sebepten yükleme yapamayan firmalarımız mevcut. Diğer yandan İtalya bazı ürün gruplarında ara malı ithalatı yaptığımız bir ülke. Resmin tamamını görmek için henüz erken” diye konuştu.

Taşımacılıkta şimdilik engel yok

İtalya, Türkiye ile direkt ticaretin yanı sıra Avrupa ülkelerine yapılan transit taşımalarda da önemli bir güzergah. İtalya ile hem karayolu hem de Ro-Ro taşımacılığında seferler devam ediyor. Ancak taşımacılık şirketleri sınırların tamamen kapanmasından endişe duyuyor. Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) yetkilileri, karayolunda yıllık yaklaşık 40 bin ihracat seferinin yapıldığı İtalya’ya yönelik taşımalarda henüz bir engel olmadığını açıkladı. Ulusoy ile birlikte Türkiye ile İtalya arasında Ro-Ro taşımacılığı yapan en önemli iki firmadan biri olan DFDS Akdeniz İş Birimi Satış, Pazarlama, İş Geliştirme ve Strateji Başkan Yardımcısı Fuat Pamukçu, İtalya'ya aylık yaklaşık 45 Ro-Ro seferi yapıldığını belirterek, “Biz yaklaşık olarak 1 aydır yolculukları yasakladık. Mürettebatı Türkiye’de değiştiriyoruz. Şoförleri İtalya’dan değil Slovenya’dan aktarıyoruz. Her ne kadar karantina hali olsa da İtalya’da, fabrikalar işyerleri TIR trafiği devam ediyor.Önlemler her yerde alındı. Anlık takipteyiz” diye konuştu.

"Alternatif pazarlar düşünmeliyiz"

Eksposhoes CEO’su Erkan Demir, Türk ayakkabı sektörünün Ar-Ge ve hammadde tedariğinin önemli bir bölümünü İtalya’dan yaptığını belirterek, bu durumun ayakkabı sektörünü bu yıl olumsuz etkileyebileceğini söyledi. Türkiye İhracatçılar Meclisi Sektörler Konseyi Üyesi Rüstem Çetinkaya ise hem ihracat hem de ithalatın olumsuz etkileneceğini vugrulayarak, koronavirüsün artık küresel bir tehdit olduğunu ve küresel ticaretin nasıl sürdürülebileceğinin tartışılması gerektiğini söyledi. Diş Malzemeleri ve Sanayici İş Adamları Derneği Başkanı Erkan Uçar İtalya'dan ithalat yapan firmaların hali hazırda taahhütlerini yerine getireceklerini ancak bunun yanında alternatif ürün temini düşünüp, olası gecikmelere hazırlık yapmak gerektiğini vurguladı. Eczacıbaşı Yapı Ürünleri Grubu Başkanı Ali Aköz de "Türkiye'de görülmemesi avantaj. Bunun sahaya hemen yansıyacağını söylemek kolay değil. Korona ne kadar sürecek onu bilmiyoruz. Seramik sektörü tekstil gibi değil, süreçler biraz daha ağır ilerliyor. Bu nedenle etkisini ilerleyen aylarda göreceğiz” dedi. Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Aslan da çelik sektörünün de bu durumdan olumsuz etkileneceğini belirtti.

En büyük ikinci ihracat pazarımız

İtalya ile 2018 yılında yaklaşık 19,7 milyar dolar olarak gerçekleşen ticaret hacmimiz, 2019 yılında yaklaşık 17,9 milyar dolara geriledi. 2019 yılında en çok ihracat yaptığımız 3’üncü, en çok ithalat yaptığımız 5’inci ülke konumunda bulunan ülkeye ihraç edilen başlıca ürünler otomotiv ana ve yan sanayii ürünleri, tekstil, demirçelik ve yan ürünlerinden oluşurken, ithal edilen başlıca ürünler ise makine ve cihazlar, ulaşım araçları, metaller ve kimyasallardan oluştu. Ülkemizde hali hazırda yaklaşık 1.500 İtalyan sermayeli şirket faaliyet gösteriyor. İtalya söz konusu rakam ile 11.sırada sırada bulunuyor. İtalya’dan 2002-2019 döneminde ülkemize toplam 3,7 milyar dolar yatırım yapılırken, 2018 yılında İtalya ülkemize 523 milyon dolarlık uluslararası doğrudan yatırım girişi gerçekleştirerek Hollanda’dan sonra ikinci sırada yer aldı. 2020 Ocak atında İtalya’ya ihracat bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 9.2 artarak 887 milyon dolar olarak gerçekleşirken, ithalat ise 623 milyon dolara çıktı.

“Türk markalarına rağbet artıyor”

Öncü Dental Tedarik Zinciri Direktörü Ömer Aydın, koronavirüs salgını nedeni ile yurtdışından gelen iş ortaklarının Türkiye ziyaretlerini belli bir süre askıya aldıklarını, ticarette ise önlemlerin sıkı bir şekilde uygulandığını anlattı. Yurtdışından gelen ürünlerin, ülke bakanlıkları tarafından denetlenip üretim bandına sokulduğunu ve herhangi bir şüphe duyulduğunda sevkiyatların iptal edilebildiğini söyleyen Ömer Aydın, “Aldığımız tedbirlerin yanında yurtdışına sektör olarak tıbbi cihaz ürünleri ile destekte bulunuyoruz. Özellikle maske, ateş ölçer, şırınga, eldiven ve dezenfektan gibi ürünlerde ihracatta önemli adımlar atıldı. İş potansiyelinin yanında bu tıbbi cihazlar virüsün yayılmasında önemli bir etken. Virüsün Türkiye de bulunmaması da ayrıca yurtdışında cazibe uyandırıyor. Bunun için Türk markaları şuan için üstün rağbet görmekte ve ülkemiz üretim ve ihracatını canlandırmaktadır” açıklamasında bulundu.

Otomotiv sektörü gergin bekleyişte

Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği Başkanı Baraç Çelik, İtalya’nın Türk otomotiv endüstrisi için önemli bir destinasyon olduğunu vurgulayarak, “Türkiye otomotiv sektörünün üçüncü büyük ihracat pazarı… Toplamda ihracatın yüzde 15’inden fazlasını İtalya’ya yapıyoruz. İtalya’da şu anda karantina uygulanıyor. Bunun kısa vadeli etkisine bakmak gerekirse; İtalya’dan tedarik edilen ürünlerin ne kadar etkileneceği önemli. Otomotiv, tedarik zinciri yönetimi açısından çok profesyonel bir sektör. Elindeki kritik stoklarla bu süreci atlatmaya çalışıyor. İtalya, 3 Nisan’a kadar bu işi çözerse, otomotiv endüstrimiz bir nebze bu işi yönetir gibi gözüküyor. Ama nisan ortalarına kadar sarkarsa, problem olabilir” dedi. Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği Başkanı Alper Kanca ise konuyla ilgili olarak, “İtalya, otomotiv sanayi için önemli bir pazar ve paydaş. Bu panik havası tabii ki İtalyan ekonomisini olumsuz etkileyecek. Bu da ne yazık ki bize yansıyacak” dedi. İtalyan otomotiv markası Fiat’ın İş Birimi Direktörü Altan Aytaç, geçen hafta yaptığı açıklamada malzeme teminin de şu ana kadar bir sıkıntı yaşamadıklarını ancak, sürecin uzaması durumunda büyük sıkıntı yaşanabileceğini dile getirmişti.

Ülkenin tamamı karantina altında

Koronavirüsten en kötü etkilenen Avrupa ülkesi İtalya’da 9 Mart tarihine kadar sadece kuzey kentlerde başlayan karantina uygulamasının 10 Mart itibari ile tüm ülkede uygulanmasına karar verildi. İtalya Başbakanı Giuseppe Conte pazartesi yaptığı açıklamada ölü sayısının yükselmeye devam etmesi nedeniyle kararı imzalayacağını duyurdu.

Ülkenin tamamında 10 Mart’tan itibaren uygulanacak kararname, seyahat kısıtlaması; sinema, tiyatro, müze gibi kamuya açık birçok mekanın kapatılması, toplanma yasağı, cenaze de dahil törenlerin iptali gibi gündelik hayatı derinden etkileyecek kurallar içeriyor. 60 milyon nüfuslu İtalya’da koronavirüs nedeniyle ölenlerin sayısı 10 Mart itibariyle 463’e yükselirken, vaka sayısı 9 bin 172’ye ulaştı. Danimarka karantina altında olan Kuzey İtalya’dan ve virüsten etkilenen diğer ülkelerden tüm uçuşları durdurduklarını açıkladı. Aralarında THY, Ryanair, BA ve easyJet’in olduğu birçok havayolu da geçtiğimiz haftalarda İtalya’ya uçuşlarını askıya almış veya azaltmıştı.

Resesyonun eşiğindeki İtalya, virüsle mücadeleye daha fazla kaynak ayırabilmek için Avrupa Birliği’ne bütçe hedeflerinde esneklik yapmasını istedi. Ayrıca ülke genelinde 3 Nisan’a kadar tüm okulların kapalı kalması, spor müsabakalarının da durdurulması öngörülüyor.

İtalya’da Türk turizmcilerin parası iade ediliyor

Türkiye’nin Çinli turisti Avrupalı turistle telafi etme planları sekteye uğradı. Son olarak İtalya’nın kendini kapatması özellikle İstanbul’daki otelleri olumsuz etkileyecek. 

Özellikle son iki yıldır İstanbul’a gelen İtalyan turist sayısı her yıl artıyor. Son olarak 2019’da yüzde 32 artarak 377 bini aştı. Bu yıl ise yapılan tanıtımlarla birlikte 650 bin İtalyan turist bekleniyordu. Hatta ocak ayına da yüzde 9.65’lik artışla başlamıştı. Turizmciler, koronavirüsün etkilerinin rakam olarak eksi sonuçlara doğru gittiğini belirtiyor. Öte yandan Türklerin seyahatlerde ve paket turlarda ilk tercihi olan İtalya’da satışlar şubattan beri durgun. İtalya’ya geçen yıl yaklaşık 400 bin Türk turist gitti. Yerli turistlerin şubat sonunda mart ayındaki İtalya tatilini planlarını iptal ederek, ileri tarihlerle değiştirdiklerini ifade eden Prontotour Yönetim Kurulu Başkanı Ali Onaran, "THY'yi beklemeden Nisan ayını da iptal etmeye başladık. Satışlar içinde İtalya’nın ilk 3 destinasyondan biri. Planların ileri tarihe alınıyor. Haziran sonrasına atılıyor. Genel olarak ileriye dönük satışlarda yüzde 50 talep azalması var. İtalya’da mücbir sebep sayılarak, önceden yaptığımız ödemeleri iade alıyoruz. Fas gibi ülkelerde iadeler konusunda zorlanıyoruz" dedi. (Selenay YAĞCI)

Sağlıkta operasyonlar iptal oluyor!

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Sağlık Komisyon Üyesi ve Esteworld Saç Ekimi ve Plastik Cerrahi Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Servet Terziler, saç ekimi ve sağlık turizmi için şirketlerini tercih eden turistlerin yüzde 5’ini İtalyanların oluşturduğunu belirterek, son iki hafta içinde tüm operasyonların iptal edildiği söyledi. İtalya’nın virüs nedeniyle karantina alınmasının sağlık turizmini de olumsuz etkileyeceğini belirten Terziler, “Yılın ilk yarısında olumsuz veriler gelebilir. Sadece İtalya değil, küresel ölçekte bir panik yaşanıyor. Burada önemli olan planlı bir şekilde tedbirlerimizi alıp bir strateji belirlemek. Kabe’de tavaf durdu. Dünyada bir panik havası hakim. Bir an önce bu panik havasından çıkılması gerekiyor. Aksi taktirde 2020’yi yok saymak durumunda kalacağız” şeklinde konuştu.