İş dünyası, Ovaköy sınır kapısının açılmasını bekliyor

Türkiye ile Irak arasında Habur Sınır Kapısı'na ek ikinci bir gümrük kapısının açılması yıllardır gündemde yer alıyor. Bu konu son olarak Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi'nin Ankara'da gerçekleştirdikleri görüşmenin gündem maddelerinden biri oldu. 

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da geçen hafta Iraklı mevkidaşı Fuad Hüseyin ile yaptığı görüşme sonrası Ovaköy Sınır Kapısı'nın Türkiye ile Irak arasındaki ticareti artırmak için önemli olduğunu ve konunun değerlendirilmeye devam edileceğini bildirdi.

İş dünyası da Ovaköy Sınır Kapısı'nın açılması halinde Türkiye'nin Irak'a ihracatının yüzde 25 ile 50 arasında artacağını tahmin ediyor.

Türkiye İstatistik Kurumu verilerinden derlenilen bilgiye göre, iki ülke arasındaki ticaret hacmi, yeni tip koronavirüs salgınının (COVID-19) etkilerine karşın bu yılın ocak-ekim döneminde 14 milyar 16 milyon dolara ulaştı. Bunun 7,2 milyar dolarını ihracat, 6,8 milyar dolarını ise ithalat oluşturdu.

Türkiye ve Irak'ın dış ticaret hacmi 2019 yılında 12,8 milyar dolar olarak kayıtlara geçerken, söz konusu rakam 5 yıl öncesine kıyasla yaklaşık yüzde 25 artışı gösteriyor.

İki ülke arasındaki dış ticaret hacminin 20 milyar dolar seviyesine yükseltilmesi hedefleniyor.

"İş hacmimizi artırabilmemiz için bu kapının mutlaka açılması gerekiyor"

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-Irak İş Konseyi Başkanı Taha, Ovaköy'de açılması planlanan sınır kapısının iki ülkenin ticari ve yatırım ilişkileri için büyük önem taşıdığını söyledi. 

20 yılı aşkın süre önce görüşülmeye başlanan konuyu Konsey olarak her münasebette dile getirdiklerini belirten Taha, "İkinci kapı bizim için olmazsa olmazlardandır. İş hacmimizi artırabilmemiz için bu kapının mutlaka açılması gerekiyor." ifadesini kullandı.

Sınır kapısının, güzergahının Türkmen bölgesinden geçmesi dolayısıyla orada yaşayanlara da fayda sağlayacağını vurgulayan Taha, şöyle konuştu:

"İkinci sınır kapısı, dış ticaret hedeflerimize ulaşmada yüksek oranda katkı sağlayacak. Bizim tahminimiz o sınır kapısı açıldıktan sonra ihracatımızda minimum yüzde 25 ile yüzde 50 arasında bir artış olacak. Irak'a ihracatı artırmamız ve müteahhitlik sektöründe daha fazla proje ve ihale almamız lazım."

"Basra Körfezi'ne kadar uzanacak bir raylı sistem istiyoruz"

Taha, Irak'a ihracatın yüzde 97-98'inin kara yoluyla gerçekleştirildiğine dikkati çekerek, "Ovaköy Sınır Kapısı'nın açılmasıyla sadece kara yolu değil, aynı zamanda oradan raylı bir sistemin yapılarak Basra Körfezi'ne kadar uzanabilmesini öneriyor ve talep ediyoruz." dedi.

Türkiye'den Körfez ülkelerine satılan malların şu anda deniz ya da hava yoluyla ulaştırıldığına işaret eden Taha, "Deniz yoluyla geç gidiyor, hava yoluyla da maliyetli oluyor. Demir yoluyla daha hızlı ve sağlıklı, mallar zarar görmeden ürünler adrese varacaktır." değerlendirmesinde bulundu.

"Kazımi'den görüşme talep ettik"

Taha, geçen hafta Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi ve heyetiyle görüşme gerçekleştirdiklerini ve burada Irak'ın yeniden inşasında Türk firmalarının yapacağı yatırımları ve karşılaşılan sorunları dile getirdiklerini bildirdi.

2012 yılından beri Türkiye'den Irak'a giden tırların Erbil'e kadar ulaşabilmesine izin verildiğini belirten Taha, şunları söyledi:

"Bu tarihten önce İstanbul'dan çıkan bir tırımız Basra'ya kadar gidebiliyordu. Bizim Irak'a günlük yaklaşık 2 bin tır sevkiyatımız var. Bunların hepsinin aktarması Erbil'de oluyor ve sevkiyatın minimum yüzde 10'u zarar görüyor. Bunu paraya çevirip hesapladığınızda çok yüksek bir rakam tutuyor."

Taha, görüşmede bu konunun yanı sıra ihracatı yasaklanan ürünler, Irak'ın verdiği günlük vize sayısının oldukça az olması ve Türk firmalarının yaşadığı tahsilat sorunları gibi konuları da dile getirdiklerini ifade ederek, Türk ürünlerinin Irak'ta Avrupa Birliği standartlarının dışında tutulmasının da düzeltilmesini talep ettiklerini aktardı.

Kazımi'den Türk iş insanları olarak Irak'ta görüşmek üzere randevu istediklerini vurgulayan Taha, Irak Başbakanı'nın da bunu olumlu karşıladığını ve en geç şubat ayına kadar kabul edileceklerinin sözünü aldıklarını kaydetti.