Güne dair ekonomi ve piyasaların gündemi (23 Eylül 2020)
Piyasalar ve ekonomi gündemine ilişkin öne çıkan başlıklar...
.:: PİYASALARDA SON DURUM ::..
Yurt dışı: Küresel piyasalar güne karışık bir seyirle başlıyor. ABD borsalarında dün yaşanan teknoloji şirketleri öncülüğündeki yükselişleri, Asya borsaları devam ettiremedi. Asya-Pasifik borsalarını izleyen MSCI endeksi iki günlük gerilemenin ardından yatay seyrediyor. Japonya'nın Nikkei endeksi iki günlük tatilden sonraki ilk işlem gününde yüzde 0,6 ekside seyretti. Güney Kore'nin Kospi endeksi koronavirüs vakalarındaki artış nedeniyle yüzde 0,8 geriledi. Shanghai ve Hong Kong borsaları yatay seyrederken ASX 200 yüzde 1,6 yükseldi. ABD vadelilerinde de karışık bir görünüm hakim. S&P ve Dow Jones vadelileri hafifi artıda seyrederken Nasdaq ekside.
Yurt içi: Yurt içinde ise veri takviminde bugün açıklanacak önemli bir veri bulunmuyor. Dün 7,67'nin üzerine çıkarak rekor kıran dolar/TL bu sabah rekor seviyelerini bir kademe daha geliştirdi. Kur 7,68'in üzerine çıkarken Euro/TL ise 8,97 ile bu hafta boyu görülen yatay seyrini sürdürüyor.
Altın ve petrol: Altının spot piyasadaki ons fiyatı yüzde 0,2 değer kaybederek 1,894 dolar seviyesine geriledi. ABD altın vadeli işlemleri yüzde 0,5 değer kaybederek 1,898 dolar seviyesinden işlem gördü. Brent petrolün en yakın vadeli varil fiyatı yüzde 0,7 değer kaybederek 41.42 dolar seviyesinden işlem görüyor. ABD hafif ham petrolü yüzde 0,9 gerileyerek 39,46 dolara düştü.
GÜNÜN AJANDASI
10.30 Almanya, eylül ayı imalat ve hizmet sektörü PMI
11.00 Euro Bölgesi, eylül ayı imalat ve hizmet sektörü PMI
11.30 İngiltere, eylül ayı imalat ve hizmet sektörü PMI
16.45 ABD, eylül ayı imalat ve hizmet sektörü PMI
17.00 ABD, Fed Başkanı Powell'ın konuşması
..:: TÜRKİYE'DEN SON HABERLER ::..
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Macron ile görüştü
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre, Fransa Cumhurbaşkanı Macron'dan gelen talep üzerine gerçekleşen görüşmede, Türkiye-Fransa ve Türkiye-AB ilişkileri ile Doğu Akdeniz başta olmak üzere bölgesel gelişmeler ele alındı.
İhracat, COVID engelini aşıyor
Mart ayında Türkiye’de ilk koronavirüs vakasının görülmesiyle sert bir şekilde gerileyen ve haziran itibari ile yükselişe geçen ihracat, eylül ile birlikte pandemi öncesine hızlı dönüş sinyali verdi. Tekstilden mücevhere, mobilyadan iklimlendirmeye kadar birçok sektörde ihracat eylül ayının ilk yarısı itibari ile dünya ticaretinde artan normalleşmenin de etkisi ile geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10’a varan oranlarda yükseliş gözleniyor. Eylül ayının ilk 15 gününde genel ihracat ise 2019’un aynı dönemine göre 500 milyon dolardan fazla artarak 7 milyar 100 milyon dolara yükseldi.
Vergi, resim ve harç istisnası belgelerinde düzenleme
Ticaret Bakanlığının, "İhracat, Transit Ticaret, İhracat Sayılan Satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ"i, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğü girdi. BUna göre, vergi, resim ve harç istisnası belgelerine yönelik iş ve işlemlerin fiziksel ortamda oluşturulmasına ilişkin tanınan 6 aylık süre, 9 aya çıkarıldı.
İhracatta devlet yardımı ödemelerinin denetiminde değişiklik
Ticaret Bakanlığının ihracata yönelik devlet yardımları kapsamında Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonundan (DFİF) yaptığı destek ödemelerine ilişkin incelemeci kuruluşlar nezdindeki denetimleri Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı gerçekleştirecek. Daha önce denetimlerin Dış Ticaret Kontrolörleri Kurulunca yapılması esastı.
..:: DÜNYADAN GELİŞMELER ::..
ABD'de 30 Eylül'de sona erecek 2020 mali yılının son günlerine yaklaşılırken, Trump hükümeti ve Demokratlar 11 Aralık'a kadar federal hükümete kaynak aktarılmasını sağlayacak tasarı üzerinde anlaştığını duyurdu. Düşük gelirli aileler ve öğrencilere yönelik beslenme yardımına yaklaşık 8 milyar dolarlık ilave kaynak ayrılması konusunda anlaştıklarını belirten Pelosi, çiftçiler için ayrılan fonun kötüye kullanılmasını engellemek amacıyla da Emtia Kredi Kurumunda hesap verebilirliği artıracaklarını ifade etti. ABD'de federal hükümetin kapanmaması için söz konusu tasarının 30 Eylül'den önce Kongre'den geçmesi gerekiyor.
IATA, hava yolu ile herkese koronavirüs testi yapılmasını istedi
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) hava yolu ile seyahak edecek her yolcunun uçağa binmeden önce koronavirüs testi yapılmasını istedi. IATA yaptığı açıklamada, "Karantina tedbirlerine alternatif olarak uzaklar kalkmadan önce tüm yolculara uygulanacak hızlı, güvenilik, kolay uygulanabilir ve sistematik COVID-1 aşısı geliştirilmesi ve uygulanması çağrısı yapıyoruz" ifadelerini kullandı. IATA, bu yıl uluslararası uçuşların 2019'a göre yüzde 92 azaldığını da not etti.
Afrika Birliği'nden 'faizleri askıya alın' çağrısı
Afrika Birliği Dönem Başkanı Ramaphosa, koronavirüs salgınının ekonomi üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle dünyaya faiz ödemelerini askıya alma çağrısı yaptı. Ramaphosa, bu yıl COVID-19 salgını nedeniyle online olarak yapılan Birleşmiş Milletler (BM) 75. Genel Kuruluna gönderdiği görüntülü mesajında, salgının yarattığı krizin 1945 yılında görülen krizle benzerlik gösterdiğini bu nedenle küresel iş birliğine ihtiyaç duyulduğunu ifade etti. Afrika'nın virüse karşı "hızlı ve etkili" bir mücadele ortaya koyduğunu dile getiren Ramaphosa, kıtanın ekonomide görülen olumsuz etkileri atlatabilmek için dünyanın geri kalanından destek istediğini belirtti.
Moody's, Kuveyt ve Bolivya'nın kredi notlarını düşürdü
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Kuveyt'in kredi notunu 'Aa2'den 'A1'e çekerken kredi notunun görünümü 'Durağan' olarak belirlendi. Kuruluş, Bolivya'nın da ülke notunu 'B1'den 'B2'ye çekildi. Kredi notunun görünümü 'Negatif'ten 'Durağan'a revize edildi.
Ford Motor, Kanada'ya 1,46 milyar dolar yatırım yapacak
Kanada'nın özel sektörde örgütlü en büyük sendikası Unifor'un yaptığı açıklamaya göre ABD merkezli araç üreticisi Ford Motor Co, Kanada'da bulunan fabrikalarına 1,46 milyar dolar yatırım yapacak. Verilen bilgilere göre Ford Motor, Oakville kentinte bulunan bir fabrikasını modernize edecek ve 2025 ile 2028 arasında burada 5 farklı model elektrikli araç üretecek. İlk elektrikli araz 2025'te pazara sunulacak.
Arjantin ekonomisi 2.çeyrekte yüzde 19,1 daraldı
Arjantin'de koronavirüs salgının olumsuz etkisiyle ekonomide rekor daralma yaşandı. Arjantin Ulusal İstatistik Enstitüsünden yapılan açıklamaya göre, yılın 2.çeyrek döneminde GSYH'de yıllık yüzde 19,1 daralma yaşandı. Piyasa beklentisi daralmanın yüzde 19,6 olacağı yönündeydi. Ekonomik daralma bir önceki döneme göre yüzde 16,2 oldu. Yılın ilk çeyrek dönemi için daralma yıllık yüzde 5,4'ten yüzde 5,2'ye, dönemsel yüzde 4,8'den yüzde 4,2'ye revize edildi.