Güç birliği yapıldı, Bayburt’ta hibe ile doğal taş tesisi kuruldu

* DÜNYA Gazetesi, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) öncülüğünde 81 ildeki oda ve borsalarla bir araya geliyor. Bu ay birinci yılını deviren “Başkanlar Konuşuyor”un yeni durağı Bayburt oldu. DÜNYA’ya konuşan Bayburt Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Süleyman Seyhan, kentin sanayisini güçlendirmek için doğal taş sektörüne yöneldiklerini söyledi.

* Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Süleyman Seyhan, Valilik, Bayburt Belediyesi ve Ziraat Odası ile güç birliğine gittiklerini, Türkiye Cumhuriyeti ve AB eş finansmanı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın program otoritesi olduğu rekabetçi sektörler programı kapsamında bir tesisi hayata geçirdiklerini söyledi. Bayburt Doğal Taş adını taşıyan işletmenin kentteki el değmemiş rezervlerin ekonomiye kazandırılması için öncü olması bekleniyor. Tesis şimdilik 25 kişi istihdam ediyor.

Taşımız camilerde ve villaların dış cephesinde kullanılıyor

Süleyman SEYHAN - Bayburt Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı

Bayburt’ta ekonomimiz genelde tarım ve hayvancılığa dayalı. Tarım ve hayvancılık teşviklerinden de yararlanıyoruz. En büyük sıkıntılarımızdan birisi göç vermemiz. Köylerimiz boşaldı, insanlarımız şehre göç etti. Tarım ve hayvancılık yok denecek kadar azaldı. Bunun dışında son yıllarda özellikle mermer ve doğal taş üzerinde bir gelişme kaydettik. Bayburt Ticaret ve Sanayi Odası (TSO) olarak biz Bayburt Valiliği ve Bayburt Belediyesi’nin girişimleri ile bir proje düzenledik.

Türkiye Cumhuriyeti ve AB eş finansmanı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın yönetiminde hayata geçirilen Rekabetçi Sektörler programı kapsamında bu projeyi uygulayarak tamamı hibe olan bir doğal taş fabrikası kurduk. Adı da Bayburt Doğal Taş Üretim ve Pazarlama Merkezi.
Doğal taş sektörünü canlandırmak için çalışıyoruz. Ankara’dan bu bölgeye kadar böyle bir fabrika yak. Bayburt taşını ön plana çıkarmaya çalışıyoruz. Bu taşın özelliği özellikle camilerde kullanılması ve dış cephe kaplaması olarak da villalarda tercih edilmesi. Taşın ömrü çok uzun. O yüzden kalıcı. İşçilikte de iyiyiz. Çok sayıda ilde cami inşaatına gidin, mutlaka bizim Bayburtlu ustalarımız vardır. Şimdi kentimizde bu sektörün gelişmesi için çalışıyoruz.

El değmemiş rezervlerimiz var. Ancak sektörde henüz bir kurumsallaşma yok. Buradan çıkan taşı alıyorlar, işleyerek Trabzon Limanı üzerinden Çin’e ve Hindistan’a ihraç ediyorlar. Şimdi bu ihracatı kendimiz yapmak istiyoruz. Hatta işlemek istiyoruz ki katma değer Bayburt’ta kalsın. Ayrıntı vermem gerekirse, TSO’muzun şirketteki payı yüzde 50,5. Yüzde 42’si Bayburt Valiliği’nin yüzde 7’si Bayburt Belediyesi’nin, yüzde 2’si de Ziraat Odası’nın Mermer Kooperatifine ait. 5 yıl süre ile fabrikamızı satamıyoruz, özel sektörü ortak edemiyoruz. Ama bu işi özel sektörün daha iyi yapacağına inanıyorum.

Şu anda fabrikamızda 25 kişi çalışıyor, özel sektörde olsa işleyiş de artar, istihdam da 100’e çıkar. İhracatımız yok denecek kadar az. 2021 yılında 40 küsur milyonluk bir ihracatımız oldu. Bizim fabrikamızın ihracatını başka aracı kurumlar yapıyor. Ama bu özel sektörde olsa ihracatımız da daha çok artar.

DÜZCE DE 6. BÖLGEDE BAYBURT'DA DÜZENLEME ŞART

Türkiye’de biliyorsunuz gelişmişlik farklarına göre en dezavantajlı yerler 6. Bölge Teşviki alıyor. Biz Bayburt olarak teşvikte 6. Bölge’deyiz. Ancak teşvik düzenlemesi yeniden ele alınmalı. Mesela 1999 depreminden sonra Düzce, 6. Bölge teşvikinden faydalanmaya başladı. O gün bugün hala teşvik kapsamında. Geldiğimiz durumda İstanbul’a yakın bir yerde böyle bir teşvik olması, yatırımların buralara ve doğuya ulaşmasına engel oluyor. Çünkü pazar orada, hammadde orada, bizim buraya gelişi işlenip tekrar geri gitmesi baya bir maliyet. Bu nedenle Bayburt olarak doğru düzgün yatırım yapamadık. Trabzon’dan bir yakın illerimizden iki yatırımımız var. Onun dışında bize gelen yatırımcı yok.

TRABZONLULAR VE RİZELİLER YATIRIMA GELEBİLİR

Bayburt olarak, yatırım için Karadeniz bölgesinde en elverişli arazi yapısına sahip kentlerinden biriyiz. Kentimiz biliyorsunuz; Trabzon ve Rize’nin arka bahçesi. Çocukluğumuzda 8 saatte gittiğimiz Trabzon bugün yapılan yatırımlar sayesinde 2,5 saat. Bizim 6. Bölge kenti olduğumuzu düşürsek, Trabzon’da yatırım yapacak hemşerilerimizi Bayburt’a beliyoruz. Organize sanayi bölgemizde (OSB) Trabzon’dan buraya gelip dış cephe mantolama kimyasalları üreten firmamız var. Özellikle Gürcistan üzerinden Rusya pazarına ihracat yapıyorlar. Bu örnek olmalı. Bizim bir özelliğimiz de nemli bunaltıcı havamızın olmaması. Mesela Trabzon’da üretilen çayı fabrikası getirip kurutma işlemini burada yapıyor. Bizim havamız daha sert, daha kuru. Ayrıca Rusya, İran, Irak, Gürcistan pazarlarına üretim yapmak için iyi bir coğrafyayız. Trabzon limanına 180 kilometre yakındayız. Salmankaş Tüneli açıldıktan sonra bu yol üzerindeki ilçelerimizden Trabzonlular ve Rizeliler tarla aldılar. Çünkü Araklı üzerinden oralara bağlanıyoruz.

TARIM VE HAYVANCILIK YATIRIMCISINI BEKLİYORUZ

Biz ulaşımla ilgili sorunlarımız ortadan kaldırılınca, tarımımızın ve hayvancılığımızın da gelişeceğini öngörüyoruz. Şu anda bu alanda yatırım yapılacak elverişli arazilerimiz var. Pandemi ve savaşlar bize bu sektörün önemini daha iyi kavrattı. Bu alanda yatırım yapmaya gelecek her yatırımcıya desteğe hazırız.

ŞARJ İSTASYONU VE GÜNEŞ ENERJİSİ YATIRIMI İÇİN GÖRÜŞME…

Bayburt Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Süleyman Seyhan; DÜNYA Gazetesi Üst Yöneticisi Hakan Güldağ, Genel Koordinatör Vahap Munyar, Yazı İşleri Müdürü Handan Sema Ceylan’ın sorularını yanıtladı. Başkan Seyhan, “Elektrikli araçların şarj istasyonları üretimi için Diyarbakırlı bir hemşerimiz burada yatırım yapmak istedi. Valiliğimize ve bize müracaatı ile birlikte OSB’de yer gösterdik. Yatırımın içinde güneş enerjisi de var. Ancak henüz neticelenen bir gelişme yok” diye konuştu.

Trabzonlu tur operatörleri paketlere bizim yaylalarımızı da eklemeli

Uzungöl’e açılan Kılıçkaya Tüneli sayesinde, Çaykara üzerinden oraya bağlanacağız. Mesafe kısalacak. Karaçam Tüneli ile beraber mesafe daha da kısalıyor. Trabzon’a gelen Arap turistin buralarda konaklamasını sağlayabiliriz. Bunu sağlarken de turisti burada cezbedecek bir şeylerin olması gerekir. Bizim burada müzelerimiz var. Avrupa’dan ödüllü Kenan Yavuz müzemiz var. Hüsamettin Kösem hocamızın burada kurduğu müze var. Turizm konusunda hamlelerimiz yeni başladı ama umutluyuz. Kalkınma Ajansı’nın desteğiyle Bayburt Belediye’miz kentimize yürüyüş yollara kazandırıyor. Kale’deki kazı çalışmalarımız bitince orada da çalışmalar yapacağız. Türkiye’nin en hızlı akan nehri Çoruh, şelalelerimiz, Aydıntepe Yer Altı Şehrimiz var. Özellikle yabancı turisti, bizim burada en az 2-3 günlük konaklatmamız lazım. Trabzon’daki tur operatörleri, tatil paketlerinin içine Bayburt’u da eklemeli. Otel sayımız yeterli. Havayolu ulaşımına da 2023’te kavuşacağız. Karadenizli bunalınca kendini bizim yaylalarımıza atar. Şimdi tüm turistleri bekliyoruz.

Umudumuz hızlı tren…

En büyük umudumuz hızlı trenin Bayburt’tan geçmesi. Böylece maliyetlerimiz düşer. Tren konusunda Gümüşhane ile bir çekişmemiz oldu. Hızlı treni Ankara-Sivas- Erzincan üzerinden makas açıp Trabzon’a ulaştıracaklar. Ama hızlı tren, Gümüşhane üzerinden mi geçecek yoksa Bayburt üzerinden mi, tartışması var. Bir taraftan da Rize ve Trabzon arasında da bir hızlı treni isteme konusunda çekişme yaşanıyor.