Gıda ile temaslı mı değil mi YGM raporunda süre sıkıntısı

VEYSEL AĞDAR / İSTANBUL

31.12.2023’te Resmi Gazete’de yayımlanan Ürün Güvenliği ve Denetimi 2024/5 Sayılı Tebliğ’de Tarım ve Orman Bakanlığı’nın denetimine tabi ithal ürünlerde Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri (YGM) raporu istemişti. Bakanlık 10 Ekim 2024’te resmi Gazete’de yayımlanan “eşyanın serbest dolaşıma girişi sonrasındaki kullanım veya teslimine yönelik yapılan beyanların tespit işlemlerine ilişkin raporların düzenlenmesi ilgili, 11 Kasım’da Tüm Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlükleri ile Tüm Gümrük Müşavirleri Dernekleri’ne gönderdiği yazıda 31 Aralık 2024’de kadar raporların teslim edilmesini istedi. Bakanlığın bu kararı konunun doğrudan muhatapları YGM’ler, gümrük müşavirleri ve ithalatçı firmalar arasında tedirginlik yarattı. Ticaret Bakanlığı’nca Gümrükler Genel Müdürlüğü’ne 11 Kasım’da gönderilen yazıda Tebliği eki kalemlerde 500 bin TL üzeri ithalatı yapılan her ürünün gıda ile temaslı olup olmadığına dair YGM raporu isteniyor. Gümrük Müşaviri İlhan Bulut, istenen her bir raporun ithalatçı firmaya maliyetinin 2024 için 10 bin TL’den başladığını ifade etti. Bulut ayrıca 31 Aralık 2024 tarihine kadar istenen bu raporları teslim etmelerinin mümkün olmadığını, gecikme durumunda her gün için 828 TL cezai işlemle karşı karşıya kalacaklarını belirtti.

Ürün Güvenliği ve Denetimi 2024/5 Sayılı Tebliğ’in ithalatı yapılan yüzlerce kalem ürünü kapsadığını kaydeden Bulut, “Her ne kadar Tebliğ 01.01.2024 tarihinde yürürlüğü girmiş olsa da gıda ya da bitki koruma ya da hayvan sağlığı konularıyla doğrudan ilgili olmayan yüzlerce kalem ürün için rapor yazım ve ibraz süresi 31.12.2024. Bu tarih yaklaştıkça ithalatçı firmalar, gümrük müşavirleri, yetkilendirilmiş gümrük müşavirleri ve sürece dahil edilmesi istenen yeminli mali müşavirler (YMM) tarafından hem sistemin nasıl işleyeceği hem de yazılan raporun güncelliği ve uygulamadaki etkinliğiyle ilgili tartışmalar büyümektedir” dedi. Bulut şöyle devam etti, “Raporun kapsamına bakacak olursak 01.01.2024 ila 30.06.2024 tarihinde işlem görmüş ithalat beyannamelerinin bu kapsamda olmadığı ithalat beyannamelerinde beyan edilmiş olsa da ürünlerin her bir kalem değerini 500.000 TL’nin üzerinde olan işlemlerde rapor zorunlu kılınmakta. Süresi içinde ibraz edilmeyen raporlar için ise her bir geciken günü için Gümrük Kanunu’nu 241. maddesine göre usulsüzlük cezası verileceği belirtilmektedir.”

“Piyasa denetimi üzerinden yapılması daha rantabl olur”

Tüm paydaşların konu ile ilgili yaklaşımlarında farklılıklar olduğunun altını çizen Bulut sözlerine şöyle devam etti; “Gıda, hayvan sağlığı, bitki koruma ya da veteriner tıbbi ürünle uzaktan yakından hiçbir ilgili olmayan ithalatçı firmalara bu işlemlerinin takibi için ilave iş yükünün yanı sıra maddi olarak getireceği külfet de düşünüldüğünde, bu tebliğde yer alan hususları uygulamaya yönelik önlem almaya ve düzenleme yapmaya yetkili olan birim Ticaret Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü olduğuna göre, birçok alanda olduğu gibi bu işlemlerin de piyasa denetimi üzerinden yapmak daha rantabl olmaz mıydı sorusunu akla getiriyor. Aksi takdirde ithalatçı firmalara hem maddi yük hem iş yükü hem de konuyla hiç ilgili olmadıkları halde ibraz edilemeyen raporlar nedeniyle karşılaşılacak cezalar için hali hazırda dillendirilen eleştirinin önümüzdeki dönemde daha yüksek sesle dillendirileceğini tahmin hiç de zor değil.”

10.000 TL

YGM rapor ücreti

200 TL

İlave her bir beyanname için

828 TL

Teslimi geciken her bir gün için usulsüzlük cezası

Beyanname ve rapor istenen ürünler

- Gıda ile temas etmeyecek

- Gıda ve yem sanayii dışında kullanılacak

- Hayvan sağlığı amacı dışında kullanılacak olması

- Veteriner tıbbi ürün ve veteriner tıbbi ürün imalinde kullanılan hammadde sanayiine verilmeyecek olması

- Bitki koruma ürünü sanayiine verilmeyecek olması