Geri dönüşüm sektörü üretim için yer bulamıyor

OSMAN KILIÇ/İSTANBUL

İstanbul Geri Dönüşümcüler Derneği (İGEDDER) Başkanı Yüksel Yılmaz, üretim yapacak yer bulamadıklarını söyledi. İşyerlerinin şehir merkezlerinde olduğunu ve halkın bundan rahatsızlık duyduğunu belirten Yılmaz, “Yer konusu bizim en büyük sorunlarımızdan biri. Dernek üyelerimiz de bundan çok şikâyetçi” dedi.

Üretim alanlarının yerleşimin bölgelerinin içinde bulunmasının sorunlara neden olduğunu anlatan Yılmaz, “İnsanlar geri dönüşümcülerden rahatsız olabiliyor. Bunun elbette yerleşim alanında olmaması lazım. Geri dönüşümcülere özel yerler tahsis edilmeli” şeklinde konuştu. Derneği kurma amaçlarından birinin de yer sorununu çözmek olduğunu söyleyen Yılmaz, “Gebze’de bunun için kooperatif kurduk. Silivri’de de yer aldık. Bizim yerimize tarım arazi deniyor, oysa aldığımız yerlerin tarımla da alakası yok. Yıllardır bunun için uğraşıyoruz” diye konuştu.

Avrupa’daki enerji sorunundan dolayı Avrupa’da birkaç kâğıt fabrikasının kapandığını belirten Yılmaz, “Türkiye bunu lehine çevirebilir, fakat bizde de sorunlar var. Kâğıt fiyatları çok aşağı düştü, yakıt fiyatları çok yüksek diye bizim kağıtçılar gidip onu almıyorlar da, bundan dolayı kağıtlar şu anda çöpe gidiyor. Kâğıt bu işin lokomotifi, kağıt toplamanın yürümesi lazım” dedi.

Çekçekçi olarak tabir edilen seyyar kâğıt toplayıcılarının da kâğıt toplamayı yavaş yavaş bırakmaya başladığını kaydeden Yılmaz, “Onlar da artık daha çok, metali, plastiği ve diğer değerli metalleri topluyor. Devletin kâğıt fabrikalarına da destek vermesi lazım ki kâğıt çöpe gitmesin. Geri dönüşüm sektörüne de destek verilmesi şart” ifadesini kullandı.

Avrupa’nın yakın zaman içinde atık ithalatını durduracağını bildiren Yılmaz, “Halbuki bizim kâğıt fabrikalarımız da ona göre kurulmuştu. Bugün çöpe giden kağıtlar yarın aranır hale gelecek. Bu noktada da depozito sistemi de ayrıştırma tesisleri de son derece önemli” bilgisini verdi. Belgelendirme durumunu da değerlendiren Yılmaz, “2005’ten 2015 yılına kadar belgelendirme aslında hakkıyla yapılmadı, görüşüm o dur ki bu paraların çoğu buharlaştırıldı” diye konuştu.

Kaynağında ayırma durumu ile ilgili de pek bir şey yapılmadığını vurgulayan Yılmaz, kendilerinin okullara okullara eğitim konusunda bu durumu anlatmak için destek verdiğini bildirdi. Yılmaz “Biz bunu bir sempozyum şeklinde 28 ilçede yaptık. Bu konuda açık konuşmak gerekirse belediyeler de bize çok destek vermedi, kendi imkanlarımızla bir şeyler yapmaya çalıştık” dedi.

“İthalat durursa firmalar kapanma riski yaşayabilir”

Toplam 6 sektöre ev sahipliği yaptıklarını belirten Yılmaz, “Şu an metalcilerde de bir sorun var, bir de kağıt tarafında sorun yaşanıyor. Ama şöyle de bir şey de var, açık konuşmak gerekirse biz pandemi sürecinde talep artışından dolayı altın yıllarımızı yaşadık. O yüzden şu andaki sıkıntılardan dolayı sektörde ben kapatacağım diyen pek duymadım. Fakat ithalat durursa firmalar kapanma riski yaşayabilir” ifadesine yer verdi. O yüzden şimdiden toplama- ayrıştırmacılara daha çok destek verilmesi gerektiğini dile getiren Yılmaz, “Depozito sisteminin hızlandırılması lazım. Kaynağında ayrıştırmanın da hızlandırılması lazım. Belediyeler bu işi tekelleştiriyor. Bazı belediyeler de ‘kendim toplayacağım’ diyor. Belediyeler ruhsat vermiyor, hatta müracaatını bile almıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı da ruhsat zorunluluğu koydu. Bu da büyük sıkıntı yaratıyor. Burada serbest piyasa maalesef söz konusu değil” değerlendirmesinde bulundu.

“Atık firmaları atıkları alamıyor

Sektörlerinin en büyük sorunlarından birinin de enerji maliyetindeki artış olduğunu aktaran Yılmaz, “Maliyetlerin yüksek olmasından dolayı iş sürdürülemiyor. Şu an atık kâğıdı firma almaya gidemiyor, çünkü gitse maliyeti kurtarmıyor. O yüzden burada destek verilmesi muhakkak şart. En azından küçük ve orta işletmelere bir destek verilmesi gerekiyor. İstediğimiz destek kredi olarak değil, o zaten veriliyor. Enerji desteği olabilir, sigorta desteği olabilir, vergi indirimi olabilir” diye konuştu.