Enflasyon ocakta beklentilerin üzerinde arttı
Tüketici fiyatları, ocakta beklentilerinin üzerinde yüzde 6,65 artarak 9 ayın en hızlı yükselişini gösterdi. Güçlü baz etkisiyle yüzde 53,5'e gerilemesi beklenen yıllık TÜFE ise yüzde 57,68'e indi. Gıda, lokanta ve oteller ile ulaştırma gruplarındaki artışlar, enflasyonda baz etkisi kaynaklı düşüşü sınırladı.
Haber Merkezi |Enflasyon, ocak ayında piyasa beklentilerinin oldukça üzerinde artış gösterdi. TÜFE aylık bazda yüzde 3,8 artış beklentilerine karşın yüzde 6,65 artış gösterdi. Aylık enflasyondaki bu artış 9 ayın en yüksek seviyesine işaret ediyor. Güçlü baz etkisiyle yüzde 53,5'e gerilemesi beklenen yıllık TÜFE ise yüzde 57,68'e indi. Yıllık TÜFE ocakta son 11 ayın en düşük seviyesi olarak kayıtlara geçse de, aylık TÜFE’deki güçlü artış, yılın başında devam etmesi beklenen baz etkisi kaynaklı düşüşü sınırladı. Bazı ekonomistlere göre, son dönemde istikrar kazanan dolar kuruna rağmen aylık enflasyonun beklentinin ötesinde gerçekleşmesi, fiyatlama alışkanlıklarında kaygı verici bir bozulmaya işaret ediyor. Yeni yıldaki yüksek ücret zamları ile tütün ürünleri, toplu ulaşım gibi alanlarda yapılan fiyat ayarlamaları hariç bırakılsa dahi bozulan beklentilerden beslenen genele yaygın bir enflasyon problemi görüldüğü belirtiliyor.
Yaklaşık 3 puan gıda ve ulaştırmadan
Hizmet ve gıda grubundaki artışların ocak enflasyonunda etkili olduğu görüldü. Mal ve hizmet fiyatları karşılaştırıldığında, Ocak ayında mal fiyatlarındaki yüzde 4,47 düzeyindeki artışa karşılık, hizmet fiyatlarının yüzde 12,7 ile hızlı yükselmesi dikkat çekti. Gıda ve ulaştırma grubu, manşet enflasyona 2,6 puan artırdı. Ocak ayında 12 ana harcama grubunun 11’inde fiyatlar artış gösterdi. Bu dönemde harcama grupları içinde en yüksek paya sahip olan gıda ve alkolsüz içecekler grubu, et (yüzde 16,2) ve sebze (yüzde 7,6) fiyatlarındaki hızlı yükselişlerin etkisiyle aylık enflasyonu 168 baz puan artırdı. Sağlık, ocak ayında yüzde 18,35 ile fiyatların en hızlı artış sergilediği grup oldu. Geçen ay ilaç fiyatlarına yapılan güncellemenin ardından ilaç fiyatlarında yeni artışların yaşanması ve hem ayakta hem de yataklı tedavi hizmetleri fiyatlarındaki artış sonucu yükselen sağlık grubu fiyatları enflasyonu 65 baz puan artırdı.
Ocakta düşüş gösteren tek grup ise giyim ve ayakkabı grubu oldu. Giyim ve ayakkabı grubunda devam eden sezon indirimlerinin etkisiyle aylık bazda yüzde 1.53 düşüş yaşandı ve grup enflasyonu 10 baz puan düşüş yönlü etkiledi.
Çekirdek enflasyonda 13 ayın en hızlı artışı
Çekirdek enflasyon da ocak ayında beklentilerinden saptı. Piyasalarda en fazla izlenen özel kapsamlı TÜFE C endeksi aylık bazda yüzde 7,67 artış göstererek, son 13 ayın en hızlı artışını ortaya koydu. Yıllık artış ise yüzde 46,7 olan piyasa beklentisinin üzerinde kalarak yüzde 51,9’dan yüzde 52.97’ye yükseldi. Ekonomistlere göre, çekirdek enflasyonda yıllık bazda düşüş yaşanması beklenmesine karşın, artış yaşanmış olması, TÜFE’de önümüzdeki dönemde devam etmesi beklenen düşüşün bir miktar sınırlanabileceğini gösteriyor.
Üretici fiyatları 3 ayın en düşük seviyesinde
Yurt içi üretici fiyatları, sanayide kullanılan elektrik ve doğalgaza indirim sonrası, enerji maliyetlerindeki düşüşün devam etmesiyle yıllık bazda gerilemesini sürdürdü. Aralık ayında son üç yıldır ilk kez gerileyen yurt içi ÜFE (Yİ-ÜFE) bu dönemde yüzde 4,15 yükseliş kaydetti. Yıllık Yİ-ÜFE artışı ise yüzde 86,46 ile Aralık 2021’den bu yana en düşük düzeyine geriledi..
ENAG: Yıllık enflasyon yüzde 121.6
ENAGrup hesaplamalarına göre Tüketici Fiyat Endeksi (E-TÜFE) Ocak ayında yüzde 9.26 arttı. E-TÜFE’nin son 12 aylık artışı yüzde 121.62 olarak hesaplandı.
TÜFE bülteni yarım saat geç yayımlandı
Bu arada TÜİK'in sitesinde TÜFE verilerine dair bülten teknik hata nedeniyle yarım saat geç yayımlandı. Normal koşullarda saat 10.00'da açıklanması gereken veriye saat 10.30'da ulaşılabilidi. Bültende yer alması gereken grafiklerin yüklenemesinde de sıkıntılar yaşandı.
Nebati: En zorlu dönemi ardımızda bıraktığımıza işaret ediyor
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, mevcut verilerin, enflasyonda en zorlu dönemin geride kaldığına, önümüzdeki ayların çok daha iyi olacağına işaret ettiğini söyledi. Twitter üzerinden açıklama yapan Bakan Nebati, şunları söyledi: "Kasım ayında başlayan enflasyondaki düşüş eğilimi Ocak ayında da sürmüştür. Buna göre, Aralık ayında yüzde 64,27 seviyesinde gerçekleşen yıllık tüketici enflasyonu Ocak ayında yüzde 57,68 seviyesine gerilemiştir. Mevcut veriler, enflasyonda en zorlu dönemi ardımızda bıraktığımızı, önümüzdeki ayların çok daha iyi olacağını işaret etmektedir. Cumhuriyetimizin 100'üncü yıl dönümünü, yüksek enflasyon sorununu kalıcı bir şekilde çözen, küresel ticaretten daha fazla pay alan, geleceğe güvenle bakan, kaynaklarını en verimli şekilde kullanarak refahını hızla artıran, dinamik ve çok güçlü bir ülke olarak kutlayacağız."
Sepet güncellendi, maddeler toplulaştırıldı
TÜİK ana grupların ağırlığını güncelledi. Haziranda madde bazında fiyat yayımlamayı bırakan TÜİK, 2023 itibariyle “tek tek” maddelerin sepet içindeki ağırlığını da yayımlamayı durdurdu. TÜİK bunun yerine “ana grup” ve “temel başlık” ağırlıkları listesini yayımladı. TÜFE’de 404 maddede fiyat toplanacak. Bu sayı gelen yıl 409’du. Bu dönemde sepete yeni giren tek madde kadın taytı, sepetten çıkan maddeler ise kakaolu toz içecek, pamuklu kumaş, çocuk gömlek, plastik mutfak eşyaları, hastane yatak ücreti ve diğer kültürel faaliyetler oldu. Bu arada konut fiyatlarındaki değişimin TÜFE hesabındaki ağırlığı yüzde 14,12'den yüzde 16,62'ye yükseltildi. TÜİK’in tahminine göre hane halklarının elektrik ve doğalgaza harcadığı tutarın toplam içindeki payı yüzde 4,4’ten yüzde 6,5’e yükseldi.