Enflasyon beklentileri aştı: Ekonomistler ne dedi?

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Kasım 2024 Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) verilerini açıkladı.

Verilere göre aylık enflasyon yüzde 2,24 artarken, yıllık enflasyon yüzde 47,09 oldu.

Yıl sonu enflasyon hedefi yüzde 44 olmuştu. Son faiz kararı toplantısının ardından karar metninde piyasalar faiz indirimi sinyalleri alırken, ekonomistlerin veriye yönelik yorumları da merak edildi.

İşte ekonomistlerin, beklentiler üzerinde gerçekleşen Kasım 2024 enflasyon verisine yorumları…

“Tüketim harcamalarına dikkat”

Prof. Dr. Fatih Özatay, “Faiz indirim olasılığı arttı. Kasım enflasyonu %2,24. Mevsim etkisinden arındırılmış (MEA) da bu civarda (sadece manşetten yapılan bir hesaplama) % 14 hedefi ile uyumlu enflasyon (MEA) %1,5 idi. %21 ile uyumluyu %2,25 alabiliriz. Enflasyon beklentilerindeki düşüşe (düzey yüksek olsa da) ve tüketim harcamalarının bir çeyrek öncesine göre azalmakta olduğuna da dikkat. Not: Alaattin Aktaş ile birlikte trenle Eskişehir'e gidiyoruz. O aynı fikirde değil” dedi.

“Faiz indirim imkanını azalsa da kapı henüz kapanmadı”

Dr. Burcu Aydın, “Kasım ayında tüketici enflasyonu Aylık %2,2 (beklenti %1,9) Yıllık %47,1 arttı Kasım enflasyonu Aralıkta faiz indirim imkanını azaltsa da kapı henüz kapanmadı...” derken, “Kasım ayında enflasyon gıda grubunun etkisiyle yükseldi. Konut, sağlık gibi temel ihtiyaçlarda da aylık fiyat artışı yüksek oldu. Para politikasının bu alanlara etkisi sınırlıdır. Sorunun çözümü için yapısal politikalar şart...” yorumunu da yaptı.

“Faiz indirimi zorlaşır”

Prof. Dr. Selva Demiralp, “Beklenti üzerinde gelen enflasyon rakamı TCMB'nin yakın zamanda bir faiz indirimine gitmesini son derece zorlaştırır” değerlendirmesinde bulundu.

“Sadece ücretleri baskılayarak enflasyonun düşürülemediği gerçeği”

Prof. Dr. Serap Durusoy, ilk değerlendirmesinde, “Bugün gelen enflasyon verisi para politikasının enflasyonu düşürmede sınırlı kaldığını bir kez daha ortaya koydu” derken, sonrasında da şu yorumu yaptı:

“Sadece ücretleri baskılayarak ve sadece vatandaştan fedakârlık bekleyerek enflasyonun düşürülemediği gerçeği yine karşımızda.”

“Enflasyonun ana eğiliminde iyileşme”

Banu Kıvcı Tokalı, “Kasım TÜFE aylık artış %2,24 (tahminim %2,33 idi). Kritik C ve D çekirdek göstergelerinde aylık artışlar %1,4-1,5 ile sınırlı. Yarın açıklanacak gösterge çekirdek enflasyon verisi de, enflasyonun ana eğiliminde iyileşme görünümünü destekleyecek gibi duruyor” dedi.

“Para politikası ile buraya kadar”

Güldem Atabay, “Para politikası ile buraya kadar. Gerisi matematik ve patinaj. Çok üzücü” değerlendirmesini yaptı.

"Merkez bankası bunu nasıl açıklıyor?"

Prof. Dr. Ensar Yılmaz, "Bir yıl önce yıllık enflasyon %62 civarında, bir yıl sonra %47, sadece 15'lik düşme; bu da koşullar elverişli iken oluşuyor (stabil döviz kuru+düşük ücret+stabil enerji fiyatları); büyük bir başarısızlık, merkez bankası bunu nasıl açıklıyor acaba, beklentiler veya kamu ayağı mı yine"

“Aynı ülke, aynı ürünler, aynı üretici fakat ayrı oranlar”

Murat Sağman, “TÜİK Kasım ayında enflasyon aylık %2,24, yıllık %47,09 olarak açıkladı. İTO’da aylık yüzde 3,1 yıllık yüzde 58 olarak açıkladı. ENAG verilerine göre ise Kasım ayında enflasyon aylık yüzde 4,06, yüzde 86,76 olarak gerçekleşti. Hep söylediğimiz gibi aynı ülke, aynı ürünler, aynı üreticiler, aynı tüketiciler fakat ayrı oranlar” şeklinde değerlendirdi.

“Tahminler bir kez daha tutmamış olacak!”

Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu, “Enflasyon Kasım ayında %2,24 arttı. Yılın ilk 11 ayının enflasyonu %42,91’e ulaştı. Aralık’ta %2’lik bir artışla bile yıl sonu %45,8 enflasyonla kapatılacak. Tahminler bir kez daha tutmamış olacak!” değerlendirmesini yaptı.

“Buradan faiz indirimi çıkmaz gibi görünüyor”

Doç. Dr. Orhan Karaca, “TÜİK-TÜFE kasım ayı enflasyonu %2.2 çıktı. İTO-ÜGE'den 0.9 puan yani epeyce düşük. Yıllık TÜFE ise %47.1'e indi. TCMB'nin önceki sözleri geçerliyse buradan faiz indirimi çıkmaz gibi görünüyor. Ama son açıklamalarında bu sözleri unutmak ister gibiydi. Bakalım göreceğiz” dedi.