e-Spor futbolun tahtına oynuyor

Selenay YAĞCI

Son 5 yılda dünyada ilginin giderek arttığı alanlardan e-spor, Türkiye’de çok hızlı büyüyor. İzleyici ve taraftar sayısı arttıkça, markalar da sponsorluklarını artırıyor. Yakın gelecekte ise e-sporun futbolun tahtını elinden alması bekleniyor. Oyun sektörünün turnuvalarına her yıl milyonlarca yatırım yaptığı alanda federasyonlar da kuruluyor. Türkiye de federasyon kuran ilk ülkelerden biri olurken, Gençlik ve Spor Bakanlığı da bu alana desteğini artırıyor. Avrupa Espor Federasyonu, Türkiye e-spor Federasyonu’nun aktif rol aldığı 1.5 yıllık hazırlık sürecinin ardından 23 üye ülkenin katılımıyla 21 Şubatta kuruldu. Avrupa Espor Federasyonu tarafından yapılan ilk seçimde TESFED kurucu üye olurken, TESFED Başkanı Alper Afşin Özdemir, 22 geçerli ülke oyunun 19’unu alarak, tarihe geçecek bir oy oranıyla kurucu yönetim kurulu üyesi seçildi. 4 yönetim kurulu üyesinden biri olan TESFED Başkanı Alper Afşin, futbolda karşılığını UEFA olduğunu belirterek, “E-spor için UEFA’nın kurulduğu günlerdeyiz ve Türkiye’de bu kurucu ülkelerden biri” dedi.

Özdemir, süreci şöyle anlatıyor: “2019’dan 2020’ye kadar yaşanan süreçte Avrupa Espor Federasyonu’nun görevi misyonu ve vizyonu oluşturuldu. Bu çerçeve, Belçika kanunlarına göre tekrar düzenlenerek 1 Başkanın, 4 yönetim kurulu, 5 danışma kurulu üyesinin olduğu ve 16 kurucu delegeden oluşan meclisin olduğu bir yapı oluşturuldu. 20 Şubat 2020’de Belçika’nın Brüksel kentinde, Avrupa Parlamentosu’nun ev sahipliğinde yapılan 2 günlük istişare toplantılarını 21 Şubatta seçimler takip etti. Seçimler gizli oylama ile yapıldı, aday listesi de Lozan’da seçilen geçici kurulun oluşturduğu kriterlere göre belirlendi. Yedek üye olarak tabir edilen 7 ülkeden 6 ülke, süreç içerisinde kriterleri tamamlamış ve tam üyelik hakkı kazandı” diye konuştu.

Türkiye dünyada 39. sırada

e-spor endüstrisinin 2021 yılına kadar 1.8 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Küresel e-spor gelirleri yıldan yıla yüzde 40’dan fazla, e-spor taraftar sayısı da yıllık yüzde 15’lik artış gösteriyor. Esportsearnings. com'a göre 2019'da 4.717 turnuva yapılda ve 216.8 milyon dolarlık ödül dağıtıldı. 2019'da 4 bin 981 oyuncu, 39.6 milyon dolarlık turnuva geliri ile ABD birinci olurken, onu bin 32 oyuncu ve 18.8 milyon dolar gelirle Çin, 105 oyuncu ve 16.4 milyon dolarla Güney Kore izledi. Listede Türkiye151 oyuncu ve 685 bin 335 dolar turnuva geliriyle 39'uncu sırada yer aldı. E-spor taraftar sayısı, dünyada 201 milyon iken, Türkiye’de ise 4 milyonu aştı.

1 milyon TL'den fazla kazandı

Dünyada 45’ten fazla ülkede ulusal e-spor federasyonu var. Bazı federasyonlar ulusal olarak bakanlık tarafından tanıyor ve milli takımları da bulunuyor. Türkiye’de e-spor takipçi sayısı ise taraftar sayısından daha fazla, e-sporun bilinirliği ise 12 milyonla dijital oyun piyasasında dünyada 18. sırada yer alan Türkiye’de, 15 binin üzerinde amatör espor takımı ve 60 binin üzerinde amatör oyuncu bulunuyor. Türkiye Espor Federasyonu (TESFED) tarafından lisanslanan kulüp ve oyuncu sayısı çok hızlı artıyor. Ayrıca Türkiye’de federasyonun tanıdığı 2 farklı oyunun resmi ligi var. Bu oyunlar League of Legends (LOL) ve Zula. Ocak ayı itibarıyla lisanslı kadın e-sporcu sayısı 131, erkek e-sporcu sayısı ise bin 384 olmak üzere toplam lisanslı e-sporcu sayısı bin 515. Lisanslı kulüp sayısı ise 85… Fenerbahçe, Galatasaray ve Beşiktaş gibi spor kulüpleri de e-spor takımları kurdu. E-spora ilgisi olan grup ise ağırlıklı olarak 14-25 yaş aralığında gençlerden oluşuyor. Geçen yılın rakamlarına göre 46 milyon internet kullanıcısının 32 milyonu mobil, bilgisayar ya da konsol oyunları oynuyor. Oyuncular, ortalama 5 bin lira kazanırken Türkiye’de en çok kazanan e-sporcu Özgür Eker’in kazancı 1 milyon lirayı aşmış durumda…

Yayın hakları 113 milyon dolar

Canlı yayın platformu Bilibili, Çin’in League of Legends Worlds etkinliğinin yayın haklarını yaklaşık 113 milyon dolara aldı. Şirket böylece Riot Games tarafından her yıl düzenlenen etkinliği üç yıl boyunca yayınlamak için münhasır haklara sahip olacak.

Oyuncu transferleri başladı

Küresel e-spor gelirleri Çin ve Kuzey Amerika oluşturduğunu ifade eden TESFED Başkanı Alper Afşin, özellikle ailelerin bilinçlenmesi ile birlikte Türkiye’de bu büyümenin artarak devam edeceğini kaydetti. e-sporun futbolun tahtına oynadığını söyleyen Afşin, “Hatta daha fazla bir değer yaratacak. E-spor şu an 10 branşı 50’den fazla oyunu barındırıyor. Herkesi başka oyundan yakalıyor” dedi. TESFED’in Gençlik ve Spor Bakanlığı altında faaliyet gösterdiğini belirten Afşin, “e-sporun hukuki altyapısı, standartlarının belirlenmesi için uluslararası ciddi adımlar atılıyor. Hatta e-spor için UEFA’nın kurulduğu dönemdeyiz diyebiliriz. Biz de bu konuda söz sahibi kurucu ülkelerden biriyiz. Federasyon kurmak konusunda hızlı davrandık. Bu arada futboldan farklı olarak sporcular, kulüpler dışında federasyonlarla masaya oturan bir de oyun şirketleri var. Hukuki olarak biraz daha karmaşık“ diye konuştu.

Türkiye’nin dünya çapında başarılar elde etmiş oyunculara ve takımlara sahip olduğunu ifade eden Afşin, “Oyuncu transferleri de yaşanıyor. Tranferslerde 6-7 haneli rakamların konuşulduğu duruma gelindi. Daha da artacağını öngörüyoruz” dedi. Geçen yıl TESFED olarak Türkiye Kupası düzenlediklerini kaydeden Afşin, “6 oyundan oluşan turnuvada 3 bin 500 biletli izleyici vardı. Yayını ise 300 bine yakın tekil kişi izledi. bu yıl 500 bine ulaşacağını ön görüyoruz” dedi. Afşin, ayrıca Milli Eğitim Bakanlığı işbirliği ile liselerarası e-spor turnuvası düzenleyeceklerini de kaydetti. e-spor, henüz Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) tarafından tanınmasa da Uluslararası e-spor Federasyonu’nun Asya Olimpiyat Konseyi tarafından tanındığını ifade eden Afşin, 2022 Asya Oyunları’nda e-spor madalya branşı olacağını da söyledi.

Markalara satış desteği

InGame Group’un yerli oyunu Zula’nın İstanbul’da e-spor merkezi yatırımı da var. Türkiye’de e-spor ekosisteminin gelişimine destek verdiklerini ifade eden InGame Group CEO’su Burak Gözalan, e-spor alanında toplamda 10 milyon TL yatırım yaptıklarını söyledi. e-sporun 2013 yılı itibarıyla tüm dünyada sinema, müzik gibi sektörleri geride bıraktığını ifade eden Gözalan, çok yakında futbol kadar önemli olacağını belirtti. Markalarla turnuva sponsorluğu dışında işbirliği yaptıklarını ifade eden Gözalan, “Pepsi ile açma halkası ve oyun kodu işbirliği ile 1 milyonun üzerinden kod işledik. Bu 1 milyon satış desteği anlamına da geliyor. Eti Maximux ile de 2.5 milyona ulaştık. e-spor çok hızlı büyüyor. e-spor turnuvaları futbolda olduğu gibi mekan bağımsız izlenebildiği için Türkiye’de tam ölçülmese de yakın zamanda 3 katı büyümeye ulaşacağı öngörülüyor” diye konuştu. Sporcuların ailelerine bakar duruma geldiğini söyleyen Gözalan, “Takımlar antrenman yapıyor. Sporcular beslenmelerine dikkat ediyor. Ailelerde bilinç arttı. Giderek tabana yayılacak” dedi.

Prime time artık oyun saati oldu

League of Legends (LoL) oyununun yapımcısı Riot Games, Türkiye’deki e-spor ve oyuncu davranışlarıyla ilgili analizlerini de paylaştı. LOL oyununda, Türkiye’de şu ana kadar toplam 15 milyon hesap açıldı. Son bir yıldaki yeni kayıt sayısı ise 2 milyonu geçti. “TV saati” olarak tanımlanan prime time artık “oyun saati” olarak konumlanıyor. 2019 yılında Türkiye’de toplam 400 milyon saat LoL oynandı. En çok oyun oynanan günler ise Cumartesi ve Pazar günleri oldu.

100 milyon oyuncu hedefliyor

Zula’nın yaratıcısı Zula’nın tüm dünyada 25 milyon oyuncusu bulunuyor. Sadece Türkiye'de değil, 3 farklı kıtada 10 bölgede 11 farklı dilde oyunlar üretiyor. InGame Group gelecek 3 yıl içinde 100 milyon oyuncuya ulaşarak bölgenin en büyüğü olmayı hedefliyor.

Ayda 20 milyon izleyiciye ulaşıyor

Özellikle markaların Y ve Z kuşağını kendi rızası ile yakalayacağı alan olduğunu vurgulayan Gözalan, bu kuşakların yüzde 60’ının internet reklamı engelleyici uygulamalar kullandığını belirtti. Gözalan, kadınlar ligi kuracak kadar takım olduğunu belirtti. Zula’nın milyonlarca takipçisiyle sosyal medyada da bir fenomene dönüştüğünü söyleyen Gözalan, “Her gün 5 bin adet videosu dünya çapında oyuncular tarafından YouTube’a yüklenen Zula’nın bu içerikleri de ayda 20 milyonun üzerinde izleniyor” dedi.