DİSK-AR: Yıllık asgari ücret 25'ten 7 Cumhuriyet altınına geriledi

DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR), ‘Asgari Ücret Gerçeği Araştırması’nın sonuçlarını yayınladı. Araştırmada, asgari ücretin ortalama ücret haline geldiği belirtilerek DİSK’in yeni asgari ücrete ilişkin talepleri sıralandı.

Araştırmada şu bulgulara yer verildi:

"Türkiye'de 10 milyon civarında işçi asgari ücretli. Asgari ücretin yüzde 20 fazlası ve altında ücret alan işçilerin sayısı 9,7 milyondur. Bütün ücretli çalışanların yüzde 50'ye yakını bu kapsamdadır. Tüm ücretli çalışanların yüzde 64'ü ise (12,5 milyon işçi) asgari ücretin bir buçuk katı bir ücret elde ediyor.

Türkiye’de ücretli çalışanların yüzde 18’i olan 3,4 milyon işçi, asgari ücretin altında çalışıyor. Bin 500 Türk lirasının altında çalışan işçi sayısı 1,7 milyon. Asgari ücret ve altında bir ücretle yaşamını sürdürmek zorunda olan işçilerin sayısı 6,3 milyon. Ücretli çalışanların yüzde 33,8’i asgari ücret ve altında çalışıyor.

Özel sektör işçilerinin yüzde 21,8’i asgari ücrete erişemiyor. Özel sektörde asgari ücret ve altında ücretle çalışanların oranı yüzde 44 ve asgari ücret civarında çalışanların oranı yüzde 69’dur. 8,4 milyonu aşkın özel sektör işçisi, asgari ücretin yüzde 20 altında ücretlerle çalışıyor.

"Kadınların yüzde 25'i asgari ücrete erişemiyor"

Asgari ücrete erişemeyenlerin oranı, genelde yüzde 18 iken kadınlarda bu oran yüzde 25’i aşıyor. Asgari ücret düzeyinde ve daha düşük ücret alanların oranı, genelde yüzde 34 iken kadınlarda yüzde 43’e yükseliyor. Asgari ücret civarında bir ücret ile çalışan kadınların oranı yüzde 60.

2005 yılında aylık ortalama ücret ve maaş geliri asgari ücretin 2,2 katı iken 2019’da asgari ücretin 1,7 katına geriledi.

Asgari ücret, 25 Cumhuriyet altınından 7 altına geriledi. Merkez Bankası’nın yıllık ortalama Cumhuriyet altını fiyatlarına göre; 2003 yılında asgari ücretin yıllık tutarı ile 25 altın alınabilirken 2021’de yıllık net asgari ücretle sadece 10,4 ve güncel fiyatlara göre ise 7 Cumhuriyet altını alınabilmektedir.”

DİSK,’in sıraladığı asgari ücret talepleri ise şöyle:

- “Brüt asgari ücret net olarak ödenmeli.

- İşçi SGK primleri bütçeden karşılanmalı.

- Asgari ücret sonrası ilk vergi dilimi oranı yüzde 10'a indirilmeli.

- Asgari ücret belirlenirken işçinin kendisi ve ailesi birlikte hesaba katılmalı.

- Bütün ücretlere 1.000 TL iyileştirme yapılmalı.

- Ücretlerin asgari ücret kadar kısmı için 1.000 Türk lirası tutarında vergi ve pirim indirimi sağlanmalıdır. Bu destek Hazine tarafından karşılanmalıdır. Böylece bütün çalışanların ücretlerinde 1.000 TL iyileştirme mümkün olacaktır.

- Asgari ücret net 5.200 TL olmalı,

- En düşük emekli aylığı asgari ücret düzeyine yükseltilmeli."