DİSK-AR raporu: Türkiye, eğitim ve istihdam dışı genç oranında Avrupa birincisi

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) tarafından  İşsizlik ve İstihdamın Görünümü Raporu yayımlandı. Raporda TÜİK verilerinden farklı sonuçlar elde edildiğine dikkat çekildi.

Karar'ın haberine göre TÜİK’in resmi istihdam oranı 2024 1. çeyrekte yüzde 49,3 olarak açıklanırken, DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden hareketle hesaplanan Kayıtlı Tam Zamanlı İstihdam (KATİ) oranı yüzde 34,3 olarak gerçekleşti. 

DİSK-AR tarafından yapılan KATİ hesaplamasında ise çalışma çağındaki (15+ yaş) 65,7 milyon kişinin sadece 22,5 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istihdam (KATİ) kapsamında çalıştığı ortaya çıktı.

DİSK- AR raporunda "Çalışma çağındaki 33,2 milyon kadının sadece 6,6 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istihdamda (KATİ), çalışma çağındaki 32,5 milyon erkeğin ise 15,8 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istihdamda yer alıyor. Bu durum nispeten nitelikli istihdamın düşüklüğünü ortaya koyuyor" denildi.

Geniş tanımlı işsizlikte makas açıldı

Raporda TÜİK tarafından açıklanan âtıl işgücü (geniş tanımlı işsizlik) oranının 2024 yılı 1. çeyreğinde 9 milyon 844 bin kişi (yüzde 25) olarak açıklandığı belirtilirken, dar tanımlı işsizliğin ise bir önceki çeyreğe göre, 30 bin kişi artarak 3 milyon 105 bin olarak gerçekleşti belirtildi. Raporda "Dar ve geniş tanımlı işsiz sayıları arasındaki fark 6,7 milyona ulaştı" denildi.

Kadın ve erkek işsizliği arasındaki puan farkının yüzde 12,7 olduğu belirtilen raporda şu ifadelere yer verildi:

"TÜİK’in 2024 1. çeyrek üç aylık verilerine göre hem dar hem geniş tanımlı işsizliğin cinsiyete göre dağılımına bakıldığında kadınlarda işsizliğin çok daha yüksek olduğu görülüyor.

2024 1. çeyreğinde dar tanımlı işsizlik erkeklerde yüzde 7,2 ve kadınlarda ise yüzde 11,7 olarak açıklandı. Geniş tanımlı işsizlik (âtıl işgücü) oranı ise erkeklerde yüzde 20,3 ve kadınlarda yüzde 33 olarak gerçekleşti. Böylece kadınlarda dar tanımlı işsizlik oranı erkeklerden 4,5 ve geniş tanımlı işsizlik oranı ise 12,7 puan yüksek seyrediyor. 

TÜİK tarafından 2024 yılı 1. çeyrekte dar tanımlı kadın işsizliği 1 milyon 24 bin ve erkek işsizliği ise 1 milyon 872 bin olarak açıklandı. TÜİK verilerinden yararlanarak hesapladığımız
geniş tanımlı işsiz sayısı ise kadınlarda 4 milyon 810 bin ve erkeklerde ise 5 milyon 52 bin olarak gerçekleşti."

"NEET oranında Avrupa Birincisiyiz"

Raporda ayrıca geniş tanımlı genç işsizlik oranının yüzde 34,9 olduğu belirtilerek "2024 1. çeyreğinde gençlerde dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 16,3 olarak açıklandı. TÜİK verilerinden yararlanarak hesapladığımız 15-24 yaş arası genç nüfusta geniş tanımlı işsizlik oranı ise 2024 yılı 1. çeyreğinde yüzde 34,9 olarak gerçekleşti. Geniş tanımlı genç işsizliği dar tanımlı genç işsizliğinden yaklaşık 18,6 puan fazla olarak gerçekleşti" dendi.

Diğer bir yandan Türkiye'nin eğitim ve istihdam dışı genç oranında Avrupa birincisi olduğu belirtildi. 

Raporda "2023 itibarıyla Türkiye’de 15-24 yaş arası 11 milyon 831 gencin 2 milyon 661 bini ne eğitimde ne istihdamda (NEET) yer alabiliyor. Başka bir deyişle, 2023 itibarıyla Türkiye’de her 5 gençten en az biri boşta gezer durumda. AB İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre Türkiye NEET oranı ile AB ülkeleri arasında birinci sırada" ifadelerine yer verildi.

AB üyesi ülke ortalamasında NEET oranının yüzde 9,2 olduğu berltilen raporda Türkiye’de yüzde 22,5 olan NEET oranının AB üyesi ülke ortalamasının 2,4 katı olduğu belirtildi.