“DİR’de peşin KDV olacaksa en azından düzlüğe çıkalım”
Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamında ithalatı yapılan ürün için KDV’nin peşin alınacağına ilişkin söylem birinci vergi paketinde hayata geçmedi ancak kulislerde ikinci veya daha sonraki vergi paketlerinde yer alacağı konuşuluyor.
İmam Güneş |İmam GÜNEŞ / İSTANBUL
İş dünyası tarafından dile getirilen ‘DİR kapsamında yapılan ithalattan KDV’nin peşin alınacağı’ söylemi ilk vergi paketinde yer almadı. İhracatçılar, mevcut uygulamanın devamını talep ederken iş dünyası firmaların düzlüğe çıktığı bir ortamda düzenleme yapılmasının daha doğru olacağı görüşünde.
Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamında ithalatı yapılan ürün için KDV’nin peşin alınacağına ilişkin söylem birinci vergi paketinde hayata geçmedi. Kulislerde ikinci veya daha sonraki vergi paketlerinde DİR’de düzenleme yapılabileceği konuşuluyor. Ancak sonraki paketlerde yer alsa bile DİR’de KDV oranının ne olacağı, nasıl tahsil edileceği netleşmiş değil. İş dünyası temsilcileri düzenlenen toplantılarda konuya değinerek KDV’nin peşin alınmasının rekabetçiliği olumsuz etkileyeceğini, ihracatı azaltacağını dile getirmişlerdi. EKONOMİ’ye konuşan iş dünyası temsilcileri düzenleme olacaksa da firmaların düzlüğe çıktığı bir dönemin daha uygun olduğu görüşünü dile getirdiler.
“İhracatçımız için en doğru karar verilmeli”
Toplam ithalatın yüzde 14’ünün, toplam ihracatın da yüzde 43’ünün Dahilde işleme Rejimi (DİR) kapsamında yapıldığını hatırlatan İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Erdal Bahçıvan, şu açıklamaları yaptı: “Bu şekilde ithal edilen malların Türkiye içinde üretim sürecinin takibinin güçlüğü ve rejim uygulamalarının kendi içinde çeşitliliği, ödenmeyen KDV’nin takibini de güçleştirmektedir. Bu da haksız iadelere sebebiyet verebilmektedir. Ayrıca bu rejim kapsamında yapılan işlemlerin cari açığın artmasındaki etkisi de göz önünde bulundurulduğunda, DİR kapsamında yurt dışından getirilen ham madde ve yardımcı maddelere ilişkin gümrükte KDV ödenmesinin sağlanması şeklinde yapılması planlanan düzenlemenin, yerli üretimi desteklemek gibi olumlu yönlerinin olduğunu söyleyebiliriz. Fakat diğer taraftan önerilen düzenleme ile ihracatçıların DİR kullanarak sağladıkları dış pazarlardaki rekabet avantajı önemli ölçüde törpülenecektir. Bu nedenle, ihracatımızı yakından ilgilendiren bu ve benzeri yeni düzenlemelerde, konuyu bütün boyutlarıyla ele alarak hem ekonomimiz ve hem de ihracatımız için en doğru olan kararı vermek zorundayız.”
“Ekonominin rahatladığı bir ortamda yapılmalı”
Vergi paketi hazırlanırken ihracatçılar olarak masada olmak istediklerini ve bunun kabul edildiğini hatırlatan Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, ilk vergi paketinde DİR’de KDV düzenlemesi ile ilgili çalışma olmayacağını belirtti. Buradaki teşviki, kötü amaçla kullanan firmaların rahatlıkla tespit edilebileceğini ifade eden Gültepe, “Bugünün gündeminde yok ama ilerleyen paketlerde düzenleme olup olmayacağını henüz bilmiyoruz. Bahse konu verginin peşin alınması üretici- ihracatçıyı zorlar. Bu vergiyi ödedikten sonra en az 2-3 ay üretim süreci ve sonrasında ihracat yaptığınızı düşündüğünüzde KDV iadesi almak uzun bir süreç oluşturur. Maliyetlerin yüksek olduğu bir dönemde böyle bir uygulama hayata geçerse firmalar finansman açısından zorlanır, rekabetçilik olumsuz etkilenir. Faiz oranının yüksek olduğu bir ortamda firmalar borçlanıp finans yükünü de rahatlatamaz, dolayısıyla faizlerin geriye gelmesi lazım. Uygulamanın ileride devreye girmesi planlıyorsa ekonominin rahatladığı, maliyetlerin azaldığı, firmaların düze çıktığı bir ortamda hayata geçirilmesi daha iyi olur.”
“Mevcut uygulama değişirse rekabetçilik kaybolur”
Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Yavuz Eroğlu, mevcut uygulamanın kaldırılması halinde rekabetçiliğin kaybolacağına dikkat çekti. Eroğlu, “Satmadığımız mal için vergiyi baştan ödeyip, ihracat yaptıktan sonra KDV’yi tahsil etmek ihracat için büyük dezavantaj olur” ifadelerini kullandı. KDV’nin peşin alınmasının ihracatçıyı finansal açısından zorlayacağını dile getiren Ev ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği (EVSİD) Başkanı Talha Özger de “İhracatçılar halihazırda hem finansmana ulaşımda hem de hem finansmanın maliyetinde zorluklar yaşıyor. Şu an fiyat tutturmakta büyük sıkıntımız var. Karlılıkları sıfırladık, üretim çarklarını döndürüyoruz. Dolayısıyla kararların alınırken ihracatçı lehine de düşünülmesi gerektiğini umut ediyoruz” görüşünü paylaştı.