Dijital para ile vergi ödenebilir mi?
Blokzinciri ( blockcahin) teknolojisi etrafında oluşturulan, hiçbir merkezi otoriteye yada aracı kuruma bağlı olmayan, sanal/dijital para kavramını kripto paralar olarak da adlandırmak mümkündür.
Sahip olduğu teknoloji nedeniyle güvenli ve şifrelenmiş bir para birimi olan sanal paranın oluşturulma amacı, belli kriptografik ilkeler sayesinde mümkün kılınan işlemlerle dijital bilgi akışını sağlamaktır. Bu sistem aslında güvenli bir para alışverişi sağlamaktadır. Günümüzde sayısı binleri aşan sanal/ dijital para birimi alım satıma konu olmaktadır.
2008-2009 yılları arasında Satoshi Nagatomo, dijital para birimi olan Bitcoin’i çıkarttığında bu kıvılcımı başlatan ilk kişi olmuştur. Bitcoin ile ilk alışveriş 22 Mayıs 2010 tarihinde 10.000 Bitcoin karşılığında pizza alımı ile gerçekleşmiştir.
Sanal para birimleri yasalarla düzenlenmiş varlıklar olmadıkları için, özellikle kullanıcılar açısından birçok risk arz etmekle birlikte geleneksel ödeme araçlarına göre sağladıkları faydalarla sanal para birimleri giderek daha çok tercih edilir hale gelmişlerdir.
Günümüzde blokzinciri ve kripto paraları yasal süreçlerde kabul eden ülkeler; Venezüella, Brezilya, eyaletlere göre farklılık göstererek ABD, Kanada, Çin, Japonya, Singapur, İsviçre, Malta olup dünyada diğer birçok ülkede bu teknolojinin ve kullanım alanlarının artırılmasına yönelik teşvik programları ve kanun tasarıları için çalışmalar yapılmaktadır.
Çin, Rusya, Güney Kore ve Estonya kendi ulusal kripto paralarını çıkarma hazırlığı içindeler. Venezüella ise ulusal dijital para birimi PETRO’yu kullanmaya başladı. ABD, Japonya, İsviçre ve Avustralya gibi ülkeler sanal paraları ödeme aracı olarak kabul eden öncü ülkelerdir. İran’ın uygulanan ambargolardan kaçınabilmek için sanal para ile ithalat yapmaya hazırlandığı yönünde haberler var. ABD’nin Wyoming Eyaleti kripto para firması Kraken ve Avanti şirketlerine kripto para bankası olma onayını vermiştir. Venezüella 355 belediyesinin 305’nde PETRO ile vergi ödenmesini kabul etti. Ayrıca İsviçre ve Kanada’nın bazı kanton ve belediyeleri ile ABD’nin Ohio eyaletinde, dijital para birimleri vergi tahsilatlarında geçerli ödeme aracı olarak kullanılmaktadır.
Dijital para birimlerinin kullanım alanları gün geçtikçe yaygınlaşmaktadır. Ülkemizde sanal/dijital para birimlerine yönelik herhangi bir yasal mevzuat bulunmamaktadır. Ancak bu alandaki yasal boşluğun doldurulması amacıyla ilgili kamu kurumları eşgüdümünde çalışmalar yapıldığı bilinmektedir. Bu değişim ve dönüşümün geldiği nokta itibariyle yakın bir gelecekte ülkemizde de sanal para birimlerinin ödeme aracı olarak kullanım alanlarının yaygınlaşacağı kuşkusuzdur. Gerekli yasal alt yapının hazırlanması sonucunda dijital para birimleri ile vergi ödenmesinin yolu açılmış olacaktır.