Dar gelirli enflasyonu son 1 yılda iliğine kadar hissetti!
TÜİK enflasyon verileri ile hissedilen enflasyon, gelir düzeylerine göre farklılaşıyor. Son 1 yılda enflasyonun üzerinde fiyatı artan harcama kalemleri dar gelirlileri adeta isyan ettirirken, son 10 yılda en zengin kesimin alım gücünü de eritti.
Şeyda Uyanık |ÖZDER ŞEYDA UYANIK
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), tüketici fiyat endeksi (TÜFE) verilerine göre, enflasyondaki artış tartışmalı olmaya devam ederken, hissedilen enflasyon gelir durumuna göre değişiyor.
Alt gelir grubunda gıda fiyatları öne çıkarken, en yüksek gelir grubunda ulaştırma öne çıkıyor.
Üst gelir grubunda lokantalar ve konaklama hizmetleri, alt gelir grubunun harcama payının 2 katından fazla olurken, bilgi ve iletişim tüm gelir gruplarına göre çok büyük değişim göstermiyor. Enflasyondaki algı harcama gruplarına göre şekillendiğinden manşet enflasyon verisinin üzerinde kalan kalemler de mercek altına alınıyor.
Son 1 yılda konutta artış en çok dar gelirliyi vurdu
TÜFE verilerinde, ana harcama gruplarında endeks rakamlarının genel endekse göre değişimi, yılbaşından bu yana ve son 1 yılda 5 ana grupta daha yüksek eğilimde artış gösteriyor.
Yılbaşından bu yana TÜFE yüzde 35,86 oranında artış gösterirken, son 1 yılda yüzde 49,38 arttı.
Enflasyonun üzerinde artış gösteren ana harcama gruplarında eğitim öne çıktı. Eğitim endeksinde artış yılbaşından bu yana yüzde 90,88 olurken, son 1 yılda yüzde 93,59 oldu.
Konut verilerinde ise daha dikkat çekici bir tablo bulunuyor. Konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar grubunda yılbaşından bu yana artış enflasyonun üzerinde yüzde 57,68 olurken, son 1 yılda ise yüzde 97,87 oranında artış gösterdi.
Lokanta ve oteller grubunda fiyat artışı endeks verilerine göre, yılbaşından bu yana yüzde 51,62, son 1 yılda ise yüzde 65,41 oranında oldu.
Alkollü içecekler ve tütün harcama grubunda artış yılbaşından bu yana yüzde 39,42, son 1 yılda ise yüzde 52,35 oldu.
Sağlık fiyatlarındaki artış, yılbaşından bu yana yüzde 38,53 olurken, son 1 yılda artış yüzde 50,70 oranında oldu.
Vade uzayınca tablo değişti
Son 3 yılda ana harcama gruplarında enflasyonda daha yüksek artış gösterenler ise gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içecekler ve tütün, ulaştırma, eğitim ile lokanta ve oteller oldu.
Son 5 yılda enflasyondan daha yüksek artış gösterenler gıda ve alkolsüz içecekler, mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri, ulaştırma, eğitim ile lokanta ve oteller oldu.
Son 10 yılda zenginlerin alım gücü daha çok düştü
Son 10 yılda enflasyondaki değişim yüzde 936 artış yönünde olurken, gıda ve alkolsüz içeceklerde artış yüzde 1.205, mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetlerinde değişim yüzde 1.041, ulaştırmada değişim 1.043 ile lokanta ve otellerde değişim de yüzde 1.386 oldu.
Tüm vadelerde enflasyonun üzerinde artış gösteren tek kalem lokanta ve oteller oldu.