Bütçe geliri, ötelenmeyen vergilerle yüzde 53,5 arttı

Şebnem TURHAN

Bütçe gelirleri mayısta yüzde 53,5 artışla 104 milyar 469 milyon liraya yükselirken, bütçe giderleri yüzde 38 artışla 117 milyar 940 milyona geldi. Bütçe açığı geçen yıl mayıstaki 17 milyar 301 milyon TL’den 13 milyar 371 milyon TL’ye indi. Nisanda ise bütçe açığı 16.9 milyar lira seviyesindeydi.

Bütçe gelirlerinin artmasında ve bütçe açığındaki görece gerilemede ise en büyük etki geçen yıl ertelenen vergilerin bu yıl döneminde alınması oldu. Bu yıl mayısta yine kapanma önlemleri devrede olsa da gelirler nisana ve geçen yılın aynı dönemine göre daha iyi bir performans sergilendi.

5 aylık açık 7,5 milyar lira

Hazine ve Maliye Bakanlığı mayıs ayına ilişkin bütçe sonuçlarına göre; yılın ilk beş ayındaki bütçe açığı 7 milyar 509 milyon lira oldu. Geçen yılın ilk beş ayında açık 90.1 milyar lira seviyesindeydi. 2020 Mayıs ayında 7 milyar 637 milyon TL faiz dışı açık verilmiş iken 2021 Mayıs ayında 575 milyon TL faiz dışı fazla verildi. Önümüzdeki aylarda hem aşılamanın hızlanması hem ekonomik açılmanın bir kademe daha artması ve birçok şirketin faaliyete geçmesi bütçeye olumlu etkide bulunmaya devam edecek.

Eşel mobil sistemi ÖTV gelirini azalttı

Geçen yıl mayısta bütçe gelirleri yüzde 4,8 azalmış, bütçe giderleri ise yüzde 2,2 artmıştı. Özellikle ertelenen vergi gelirleri nedeniyle dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 42,8, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 30,9 azalmıştı. Bu yıl her ne kadar kapanma önlemleri yine devrede olsa da ötelenmeyen vergi gelirleri ve tüketicinin bitmeyen otomobil aşkı bütçe gelirlerinin çok daha iyi bir performans sergilemesini sağladı.

Dahilde alınan KDV gelirinde yüzde 633 artış

Mayısta vergi gelirleri yüzde 66,9 artarak 92.3 milyar liraya çıktı. Dikkat çeken artış yüzde 633,2 ile geçen yıl ötelenen dahilde alınan katma değer vergisi gelirinde oldu. Bu yıl mayısta dahilde alınan katma değer vergisi geliri 10.1 milyar lira olarak gerçekleşti. Yine geçen yıl hem ötelenen hem kapanma nedeniyle ithalattaki düşüşten etkilenen ithalde alınan katma değer vergisi de yüzde 122,5 yükseldi ve 18.2 milyar lira gelir kazandırdı.

Özel Tüketim Vergisi yüzde 17,6 artarken motorlu taşıtlardan alınan ÖTV yüzde 197,3 artarak 4.2 milyar liralık gelire ulaştı. Alkollü içkilerden alınan ÖTV yüzde 68,7 artarken eşel mobil uygulamasının etkisiyle petrol ve doğalgaz ürünlerinden alınan ÖTV yüzde 51,8 azaldı.

Lüks konut vergisinden negatif gelir

Dijital hizmet vergisi ise 188 milyon 414 bin lira olarak gerçekleşti. Değerli konut vergisi ise negatif olarak gelir kaleminde yer aldı. Bütçe tablolarına göre mayısta değerli konut vergisi eksi 1 milyar 57 milyon lira oldu.

Öte yandan merkezi yönetim bütçe giderleri myısta 117 milyar 940 milyon TL oldu. Faiz harcamaları 13 milyar 946 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 103 milyar 994 milyon TL olarak gerçekleşti. Emeklilere bayram ikramiyelerinin ödenmesi cari transferler kaleminde artışa neden oldu. Geçen yıl nisanda yapılan bu ödemeler bu yıl mayısta gerçekleştirildi ve 12.4 milyar liralık ödeme yapıldı.