Bireysel kartta takip oranı ikiye katlandı

ŞEBNEM TURHAN

Sıkı para politikası, yüksek enflasyon, banknot kullanmanın zorluğunun ve teknolojinin arttırdığı nakit kullanımı bireysel kredi kartı harcamalarını yükseltti. Bireysel kredi kartı harcamaları artarken bireysel kredi kartlarında takipteki alacak oranı ise çok daha hızlı bir oranda arttı.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) haftalık verilerine göre bu yıl 8 Kasım itibariyle bireysel kredi kartlarında takipteki alacak oranı yüzde 2,81’e yükseldi, bir yıl önce aynı hafta bu oran yüzde 1,33 seviyesindeydi. Yüzde 111,3 artan takipteki bireysel kredi oranına karşılık bireysel kredi harcamaları aynı dönemde sadece yüzde 64,2 yükseldi.

Bireysel kredi kartı hacmi yüzde 64,2 arttı

Merkez Bankası bir dönem politika faizi artışlarını kredi kartı faizlerine yansıtmamış bu dönemde kredi kartı harcamaları çok ivmelenmişti. Ardından bireysel kredi kartı azami faiz oranları da yükseltildi. Ardından 26 Eylül’de BDDK 50 bin lira üzeri kartlarda asgari ödeme tutarını arttırdı, ayrıca kredi kartı ve ihtiyaç kredi borcu için yapılandırma vadesini 60 aya yükseltti. Buna adımların ardından bireysel kredi kartlarında yüksek artışlar dizginlendi ancak yapılandırmaya rağmen takipteki kredi kartı oranlarında yükseliş hız kesmedi. BDDK verilerine göre 8 Kasım itibariyle bireysel kredi kartı harcamaları 1 trilyon 667 milyar 365 milyon liraya yükseldi. Geçen yıl aynı haftada bireysel kredi kartı hacmi 1 trilyon 15 milyar 687 milyon lira idi. Bir yılda bireysel kredi kartı harcamaları hacmi nominal olarak yüzde 64,2 arttı.

Takipteki alacak oranı yükselişi 1.5 puan

Bireysel kredi kartlarında takipteki alacak miktarı da bu yıl 8 Kasım haftasında 46 milyar 855,3 milyon liraya geldi. Geçen yıl aynı hafta sadece 13 milyar 510 milyon lira seviyesindeydi. Bu bir yılda bireysel kredi kartlarında takipteki kredi hacminin yüzde 246,8 arttığını ortaya koydu. Bu verilerden yapılan hesaplamalara göre bireysel kredi kartlarında 8 Kasım haftasında takipteki alacak oranı yüzde 2,81'e yükseldi bu yılın en yüksek seviyesini gördü. Geçen yıl aynı haftada bireysel kredi kartlarında takipteki alacak oranı yüzde 1,33 seviyesinde bulunuyordu, böylece bir yılda bireysel kredi kartlarında takipteki alacak oranı yüzde 111,3 artmış oldu.

KKM’nin payı yüzde 7,2’ye geriledi

BDDK haftalık verilerine göre kur korumalı mevduatta düşüş seyri devam ediyor. Verilere göre kur korumalı mevduat 8 Kasım haftasında 48 milyar 987 milyon lira gerileyerek 1 trilyon 289 milyar 581 milyon liraya indi. Böylece kur korumalı mevduatın toplam mevduat içindeki payı yüzde 7,2'ye geriledi, standart TL mevduatın payı ise yüzde 56,2'ye yükseldi.

Öte yandan Merkez Bankası verilerine göre yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı 8 Kasım haftasında parite etkisinden arındırılmış olarak 352 milyon dolar arttı. Gerçek kişilerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak 329 milyon dolar azalırken, tüzel kişilerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak 681 milyon dolar arttı. Özellikle Euro cinsi döviz mevduatındaki artış tüzel kişilerin mevduat pozisyonundaki değişiklikte etkili oldu.

Merkez Bankası verilerine göre 8 Kasım haftasında net uluslararası rezervleri bir önceki haftaya göre 425.5 milyon dolar düşüş ile 60 milyar 734.2 milyon dolara geriledi. Swap hariç net rezervler 45.1 milyar dolara geriledi, 1 Kasım haftasında 45.7 milyar dolar seviyesindeydi. Merkez Bankası toplam rezervleri ise geçen hafta 2.3 milyar dolar gerileyerek 1 Kasım haftasındaki 159.6 milyar dolardan 157.3 milyar dolara indi.

Bu arada bankacılık sektörünün toplam kredi hacmi, 8 Kasım haftasında 14 milyar 836 milyon lira artarak 15 trilyon 133 milyar 998 milyon liradan, 15 trilyon 148 milyar 834 milyon liraya çıktı. Sektörde toplam mevduat ise bankalar arası dahil, geçen hafta 135 milyar 349 milyon lira azalarak 17 trilyon 891 milyar 67 milyon liraya indi.

Yabancının hisseden çıkışı devam ediyor

Merkez Bankası haftalık menkul kıymet istatistiklerine göre yabancı yatırımcıların hisse senedi çıkışı bir haftalık aranın ardından 8 Kasım haftasında devam etti. Merkez Bankası verilerine göre geçen hafta yabancı yatırımcılar net 163.8 milyon dolarlık hisse senedi satışı yaptı. Yabancının devlet iç borçlanma senetlerindeki alımı da geçen hafta yavaşladı. Verilere göre 8 Kasım haftasında yabancılar 149.6 milyon dolarlık tahvil alımı gerçekleştirdi. Böylece mart sonundan bu yana yabancının hissedeki net satışı 3 milyar 17 milyon dolara yükseldi, devlet iç borçlanma senetlerindeki net alımı ise 14.95 milyar dolarla 15 milyar dolara dayandı.