"Asya, ekonomik ve siyasi özelliğini yeniden kazanacak"

Mehmet KAYA / ANKARA

Asya’da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı (CICA) Genel Sekreteri Kayrat Sarybay, CICA’nın Asya’da güven ve barışı sağlamak amacıyla kurulduğunu, kurumsallaşma sürecinde de önemli bir mesafe alındığını söyledi. Konferansın ötesinde bir örgüt olma aşamasına gelindiğini belirten Sarybay, Kazakistan’ın ilk Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in önerisiyle 30 yıl önce kurulan yapının Asya’nın ekonomik merkez haline gelmesiyle daha da önemli hale geldiğini anlattı.

Yeni finansal modeller

“Tarihte Asya ekonomik ve siyasi merkezdi, şimdi bu merkez olma özelliği geri dönüyor” diyen Sarybay, siyasi, askeri, tehditler ve zorluklar, ekonomi ve ekoloji başlıklı çalışma alanları bulunduğunu, ekonomi başlığı altında finansal işbirliklerine yönelik yeni modellerin oluşturulması alanında bir gündemin açıldığını kaydetti. Sarybay, “Üye devletlerimiz özellikle ekonomik ilişkilere çok dikkat ediyor. Bunun içerisinde finans kolu da var. Çin bu finans kolunun koordinatörü oluyor. Bu sistem içerisinde daha evvel 3 finans zirvesi Çin’in inisiyatifi olarak yapılmıştı. Kazakistan CICA dönem başkanlığı, bu sürecin sadece Çin inisiyatifi değil de bütün CICA üye ülkelerinin ortak bir projesi olarak sunmuştur. “ dedi. Sarybay, ülkeler arası ticaretin geliştirilmesinde finansın önemine değinerek, bu alanda oluşturulacak yeni modellerle bölge ticaretinin daha da ilerleyeceğini kaydetti.

”Sorunların çözüm merkezi olma potansiyeli var”

Asya’da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı’nın (CICA) tam teşekküllü bir örgüte dönüşmesiyle, kuruluş amacına uygun şekilde üye ve bölge ülkelerinin sınır anlaşmazlıkları dahil sorunlarının çözümüne katkı verme potansiyeli olduğunu kaydeden Sarybay, Asya’da asıl gaye ve amaçlarının “işbirliğini artırmak ve güveni sağlamak” olduğunu; güvensiz bir ortamda herhangi bir işbirliğinin mümkün olmadığı, güveni artırmak için ortak eylemlere ihtiyaç duyulduğunu belirtti.

Başta Rusya-Ukrayna savaşı, Orta Asya ve Asya’nın diğer ülkelerindeki sınır anlaşmazlıkları gibi devam eden sorunlar için bir çözüm merkezi olma konusunu değerlendiren Kayrat Sarybay, “Ne yazık ki böyle sorunların çözümü için sihirli bir değnek yok. Her çatışma birgün biter, neyle biter, barış anlaşmasıyla. Barışı sağlamak, işbirliği sağlamak, çatışmalara yer vermemek. Ulusların bir arada barış içinde yaşayabileceği koşulları yaratmak. Esas payda budur” dedi.

CICA’nın kuruluş aşamasında 2022’deki ilk toplantıda o dönem ciddi sorun yaşayan nükleer silah sahibi iki devlet olan Hindistan ve Pakistan’ın liderlerinin buluştuğu bir ortam olarak, barışa katkı verme eylemiyle doğan bir konferans olduğunu kaydeden Sarybay, “Bütün dünya CICA’nın doğuşunda böyle barışı sağlayan bir platform olarak müşahede etmiş vaziyette” diye konuştu.

2022’de kurulan CICA, Asya’daki 28 ülkenin üye olduğu bir konferans olarak çalışmalarına devam ediyor. Önceki toplantıda, CICA’nın daimi bir örgüt olması için süreç başlatılmıştı. Yapılacak yeni zirvede yol haritasının açıklanması bekleniyor.