Ankaralı sanayiciler ‘geçici tersine göç’ ile destek olacak

 HÜSEYİN GÖKÇE

Deprem felaketinin hemen ardından bölgede kalıcı konut ihtiyacının karşılanması amacıyla harekete geçen Ankara Sanayi Odası (ASO), elemanlarının bir kısmını depremde kaybeden, bir kısmını da diğer illere göç veren sanayiciler için önemli bir kampanyaya başlıyor. ASO Başkanı Seyit Ardıç, ‘geçici tersine göç’ adı altında başlatacakları kampanya ile depremzede sanayicilerin eleman ihtiyaçlarını tespit edip, bunların Ankaralı sanayiciler tarafından geçici süreliğine karşılayacaklarını söyledi. Ardıç, bölgeye gönderilecek işçilerin ücretlerinin de yine gönderen sanayiciler tarafından ödeneceğini aktardı.

Kalıcı barınma ihtiyacının giderilmesi ve yer seçimi için bölgeye kısa aralıklarla 3 kez giden ASO Başkan Seyit Ardıç, izlenimlerini EKONOMİ’ye değerlendirdi. Hatay’ın depremde ağır hasar aldığı ve ildeki demografik yapının değişmesi tehlikesini gördükleri için ASO Yaşam Merkezi’nin ilk etabını burada kurmak istediklerini söyleyen Ardıç, hem Hataylı sanayicinin hem de Hataylıların şehri terk etmemesi gerektiğini bildirdi. Türkiye ekonomisinde önemli yeri bulunan Ankara’nın sanayileşme sürecinin giderek hızlandığının altını çizen Seyit Ardıç, mesleki eğitim sorunlarından da bahsetti. Ardıç, üniversitelerin nitelikli eğitim veren işsizlik kamplarına dönüştüğünü bildirdi.

Bölgeye yaptığınız ziyaretlerde, sanayicilerin yaşadığı sıkıntıların hangi alanlarda toplandığını gördünüz? Bunları çözümü için de bir adım atmayı düşünüyor musunuz?

Depremde yakınlarını ve elemanlarını kaybeden sanayiciler, şimdi de tedirgin olan elemanlarının başka illere göç etmesi sebebiyle sıkıntı yaşıyorlar. ASO olarak bu sorunun çözümü için somut destekler içeren ‘geçici tersine göç’ kampanyası başlatıyoruz. Pazartesi günü (bugün) yönetim kurulumuzla bölgeye gideceğiz. Sanayicilerimizin eleman ihtiyacını tespit edeceğiz, bunları niteliklerine göre ayırıp üyelerimizle paylaşacağız. Üyelerimiz de uygun bir süre için bu niteliklere uygun elemanlarını, maaşlarını da ödemek kaydıyla bölgeye gönderecekler. İnanıyorum ki Türkiye’nin diğer bölgelerindeki sanayici dostlarımız da kampanyamıza destek verecek ve bölge sanayicisini bir an önce hep birlikte ayağa kaldıracağız.

İyi niyetle yola çıkarak başka illere göç eden işçileri istihdam etmek için kampanya düzenlemek yerine, sanayicilerimiz bu şekilde destek olursa, bölgenin yaraları çok daha çabuk sarılabilir. Ayrıca destek olmak isteyen sanayiciler, depremzede işçilerin ailelerine güvenli yaşam ortamı sağlayabilirler. Böylece işçiler de gönül rahatlığıyla fabrikalarında çalışmaya geri dönerler. Biz zaten konteynerlerimizi işçilerin bölgeden uzaklaşmaması için OSB’lerin yanında kurmayı öngörüyoruz.

Anlattıklarınızdan da yola çıkarak deprem felaketine yönelik yardımda en hızlı reaksiyon veren yapılardan birisinin iş dünyası olduğunu gözlemledik. ASO da kalıcı yaşam merkezleri kurulması konusunda da adımlar atıyor, bu süreci nasıl geçirdiniz?

Depremin üzerinden 1 saat geçmeden Ticaret Bakanımızı arayıp “Üzerimize ne düşüyorsa yapmaya hazırız” dedim. ASO olarak aynı gün hem acil ihtiyaçlar hem de kalıcı barınma ihtiyacının giderilmesi için harekete geçtik.

Ayni yardım tırlarımız hemen yola çıktı. Kalıcı barınma için ise 100 konteynerden oluşan bir yaşam merkezi kurmayı öngördük. Ertesi gün Hatay’a gidip inceleme yaptık. Belediye Başkanı Lütfi Savaş’tan yer istedik ve bize Expo alanının yanında 20 dönüm yer gösterdi ve hemen iş makinelerini oraya soktuk. Kanalizasyon dahil altyapınızı tamamladık, su kuyusu açtık. Şantiye için jeneratör temin ettik. Tahsis edilen bölgeye 100 konteyner sığdırabiliyoruz.

Bunun içine Türkiye Bilişim Derneği, içinde 15 bilgisayarın olduğu bir konteyner yaptırdı. Çocuklara eğitim ve psikolojik destek verilecek. Ankaralı bir hastane sahibi gönüllü olarak 1 doktor ve 2 hemşire tahsis etti. Dispanser ve mescit yaptırdık.

Konteynerlerimizi bir evin tüm ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde kuruyoruz.  Kettle, çay ocağı, nevresim takımı, çalışma masasına kadar her şeyi koyduk. Sandalye, tuvalet, duş içinde. Sıcak su tertibatı var.

Bu arada ASO üyeleri kampanyamıza büyük ilgi gösterdi ve yola 100 konteyner hedefiyle çıktığımız halde bugün 300’ü aştı konteynerlerimizin sayısı. Hatay etabını 1 hafta içinde tamamlayacağız. Konteynerleri Ankara’da bir firma üretiyor ve bir günde 30 konteyner alıyoruz, kapasite artırılırsa 50’ye kadar çıkıyor.

Diğerler konteynerleri nereye gidecek?

Bundan sonraki yaşam merkezlerini artık OSB’lerin yanına kuracağız. Çok iyi niyetle bazı illerde, depremzedelere iş verileceğine yönelik kampanyalar başladı ancak biz bunu doğru bulmuyoruz. Çünkü deprem bölgeleri ayakta kalmalı, çalışan elemanlar olmazsa ayakta nasıl kalacak?

Destek verilmek isteniyorsa, bu insanların aileleriyle birlikte güvenle oturabilecekleri kalıcı barınma ihtiyaçlarının giderilmesine yönelik destek sağlanmalı. Bu yüzden OSB’leri tercih ediyoruz. Hatay ve Adıyaman’da OSB’lerin yanında yaşam merkezleri kuracağız.

Bu şehirlerin yeniden ayağa kalkması için elemana ihtiyaç var. OSB’ler şehir dışında ve her türlü altyapıları mevcut. Su, enerji kaynakları var. Kendi başlarına ayakta durabiliyorlar.

İlk etapta Hatay’ı tercih etme sebebiniz nedir?

Depremin ilk anından itibaren Hatay’dan haber alamıyorduk ve zamanla çok kötü olduğunu gördük. Deprem 10 ilde oldu ama Hatay yok olmuş.

Haftasonu TOBB Başkanı Rifat Bey ile de gittik. Hızlı ve etkin bir program yapıldı. Tüm bölgeleri dolaştık. Gaziantep’te çok sıkıntı görmedim. Bana göre, Adıyaman, Kahramanmaraş ve Hatay’da daha çok etkili oldu deprem.

Biz aslında ASO Köy yapalım, ihtiyaç sahibi iki köyü sahiplenelim diye düşünüyoruz. Hayvanlar için ahır yapalım, canlı hayvan götürelim diye düşünmüştük. Bu seçeneği mümkün olduğu kadar dile getirmeye çalışıyoruz. Herkese bir köy emanet etseler. Oda bazında böyle bir dağıtım yapılsa. Kırsaldaki sorunu da bir an önce çözmemiz gerekir.

Bölgedeki sağlıkçılar çok zor durumdalar. Bir doktor arkadaşımız aradı. Kahramanmaraş’ta evli bir doktor çift var, evleri yıkılmış ama hastanede çalışmak zorundalar. Bunlar için iki tane yaşam konteyneri gönderdik.

Neden Hatay? sorunuzun bir cevabı daha var. Hatay’ın bir başka yönü daha gündeme geliyor. Kentin demografik yapısının değişebileceği çok tehlikeli bir sürece giriliyor.            

Sanayicinin şehri terk etmemesi lazım, sanayide çalışanların şehri terk etmemesi lazım. Bence bu aşamada herkesin bir ön önce Hatay’a fokuslanarak, Hataylıların Hatay’da kalmasını sağlayacak bir çözüm bulması gerekiyor. Artık insanlar hasarlı araçlarının camını naylon ile kapatıp şehirden çıkıyorlar.

ÜNİVERSİTELERİ İŞSİZLİK KAMPI KİMLİĞİNDEN KURTARMAMIZ LAZIM

Deprem bölgesindeki eleman ihtiyacını konuştuk ama ASO Başkanı olduktan sonra buradaki eleman ihtiyacı konusunda ne düşünüyorsunuz? 

Ben ASO’ya yeni girmedim, ilk adımımı 27 yaşında attım ve komite üyeliğinden başkanvekilliğine kadar her birimde görev yaptım. Hâlen OSBÜK Başkanvekilliği görevini yürütüyorum.

Dolayısıyla nitelikli eleman sorununu çok iyi biliyorum. Ancak öncelikle şunu söylemeliyim ki üniversiteleri nitelikli lise eğitimi veren işsizlik kampı kimliğinden kurtarmamız lazım. Bunu ziyaret ettiğimiz bütün siyasileri söylüyorum.

Örneğin Almanya ile aynı nüfus sayısına sahibiz, orada 8 tane, bizde ise 83 tane hukuk fakültesi ver. Hayvan varlığımız üç aşağı beş yukarı aynı, onlarda 5, bizde 30 veterinerlik fakültesi var. Üniversiteye girmek bu kadar kolay olunca kimse meslek lisesini tercih etmiyor.

Mültecilerin ülkelerine geri göndermeleri haline sanayicinin daha çok sıkıntı yaşayacağı yönündeki görüşler doğru mu sizce? 

Kesinlikle doğru bir tespit. Bugün Afganları gönderin tarım biter, Gürcüleri gönderin fındık, tütün toplayamazsınız, Özbekleri gönderin lokantada yemek yiyemezsiniz, Suriyelileri gönderin sanayi durur.

“OSB’LERDE YER YOK”

Avrupa’da her başkentin mutlaka meydanı, fuar alanı vardır. İçinden nehir mutlaka geçiyor. Ankara’da liman ve demiryolu lojistiğimiz yok. Buna rağmen şu anda hiçbir OSB’de yer yok. OSTİM ve İVEDİK önemli bir kuluçka merkezi, buradan çıkıp büyük OSB’lere geçiş yaparlar.   

“BİZİM SUÇUMUZ NE?"

Savunma sanayi tüm yetişmiş elamanlarımızı alıyor, firmalarımız çok zor durumda kalıyor. Onlar da yurt dışına kaptırıyorlar. Çözüm bu değil bence. Bir de iyi maaş verip alıyorlar, şimdi o alanda çalışan herkes o kurumlarda çalışmak istiyor. Herkes kendi elemanını yetiştirsin, bizim ne suçumuz var?

“SANAYİ KENTİ”

Bütün zorluklara rağmen, Ankara tam bir sanayi şehri olacak. Şu anda yatırımcılara arsa bulamıyoruz. 500 hektar gelişme sahası açtık, tamamını tahsis ettik. Başkent OSB 10 milyon m2 gelişme sahası açıyor, Anadolu OSB açtığı sahaların tamamını tahsis etti. Savunma sanayi yanında, medikal, makine, enerji, elektrik, savunma sanayinde çok güçlüyüz. İstanbul’dan buraya konteyner geliyor, yükleyip tekrar İstanbul’a gidiyor. Demiryolu lojistiğimiz olsa çok daha farklı noktaya geliriz.

“ANKARA SAHİPSİZ”

Ankara’nın sahibi yok. 40’a yakın milletvekili vardır, bunu sizlerin tanıdığını sanmıyorum, zaten biz de tanımıyoruz. Oysa başka iller muhalefet, iktidar milletvekilleri, belediye başkan, vali dahil bakanlıklara çıkarma yapıyorlar, istediklerini almadan gitmiyorlar. Merkez Bankası ve kamu bankalarının taşınmasıyla Ankara çok büyük yara oldu. Burası başkent, Merkez Bankası başkentte olmalı.

“KREŞ VE KONUKEVİ”

ASO tarihinde ilk kez bir kadın yönetim kuruluna girdi. Her OSB’ye kreş yapıyoruz kadınlarımız daha çok işgücüne katılsın diye. Çocuklarını sabah getirip, akşam alıyorlar. Kadınların evde bakmak zorunda oldukları yaşlılar için de bir bakım merkezi gibi nitelendirilebilecek, bir konukevi yapıyoruz. Bunları da sabah konukevine bırakacaklar. Üstelik gün boyu onlar da sosyalleşecek. Tenis kortu ve voleybol sahası olarak yaptığımız yere 4 yıl kimse uğramayınca, buranın yerine konukevi yapmaya karar verdik.