Alışveriş merkezleri açılışlarını erkene aldı

Yener KARADENİZ

İSTANBUL - COVID-19 salgınındaki olumlu gelişmelere paralel sektörlerdeki normalleşmeye yönelik takvimler de netleşmeye başladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın AVM’lerin 11 Mayıs’tan itibaren kapılarını açabileceğine ilişkin açıklamaların ardından ilk hareketlenen sektörlerin başında alışveriş merkezleri ve perakende geldi.

Türkiye’de alışveriş merkezlerinin, salgın ile birlikte tam anlamı ile kapandığı söylenemez aslında. Hemen hemen tamamı, marketler ve eczaneleri ile hizmet vermeye devam etti. Kiracı olarak bulunan markaların kepenk indirmeleri ile AVM’lere girenlerin sayısı birkaç yüzlü rakamlarla sınırlı kaldı.

Pek çok AVM yönetimi, daha geniş çaplı bir yapıda hizmet vermelerine ilişkin tarih olarak da 1 Haziran'ı adres göstermişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarını işaret fişeği olarak algılayan AVM’lerin bir bölümünde ve perakende markalarında büyük çaplı hizmet sunma tarihi daha erkene alındı.

Alışveriş Yatırımcıları Derneği Başkanı Hüseyin Altaş, Türkiye genelindeki 436 AVM’nin açılış tarihlerini hızlandırdığını söyleyerek, “Gerekli sağlık koşullarını, klima tertibatlarını sağlayan AVM’ler 11 Mayıs’tan itibaren açılacak. 1 Haziran’da tüm AVM’ler açılmış olacak” dedi. Altaş, işletmelere giren herkesin maske takacağını ve sosyal mesafe alanının 15 metrekare olacağını söyledi. AVM’leri yeniden açan ülkelerde cirolarda çok anormal kayıpların olmadığının görüldüğünü söyleyen Altaş, "İnsanlar AVM’lerde oyalanmadan nokta atışı ile alışverişini yapıp çıkıyor. Türkiye’de de benzer bir durum bekliyoruz” dedi.

Peki markalar cephesinde durum ne? Geçtiğimiz günlerde Koçtaş, Bauhaus, Vakko, Gratis gibi birçok marka mağazalarını açma kararı almıştı. AVM’lerde ilk etapta evdeki yaşama dönük hizmet sunan markalar devreye girecek. Giyim alanında DeFacto, Koton, LC Waikiki'nin 11 Mayıs’ta açılışlarını yapması bekleniyor. Ancak pek çok giyim markasının, yeni sezona ilişkin ürün hazırlıkları içinde olduğundan açılışlarını 12 Haziran ve sonrasında yapacağı kaydediliyor.

Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel, salgının etkilerini minimize etmek için sosyal mesafe, dezenfektan, metrekare başına sınırlı kişi ve UV ışınları ile denenen kıyafetlerin virüsten arındırılmasına kadar birçok önlem aldıklarını söyledi.

AVM’lerin takviminde neler var?

İstinye Park, tüm sağlık önlemlerini en iyi şekilde oluşturarak, en geniş marka karması ile birlikte açılışını 1 Haziran’da yapacak. Sahibi olduğu Arena Park, Armoni Park ve Kayseri Park AVM'de 1 Haziran’da açılış yapmayı planlayan Avrupakent Gayrımenkul, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarından sonra tarihi 11 Mayıs’a çekti. Akasya AVM ve Akbatı AVM 1 Haziran'da açılacak. Kanyon AVM açılış tarihini birkaç gün içinde belirleyecek, 1 Haziran’a kadar açılmış olacak. Zorlu Center’da açılış tarihi henüz belirlenmedi. Metropol İstanbul 11 Mayıs’ta açılıyor. Ankara’da Cepa AVM, 8 Mayıs’ta açılıyor. İstanbul’da Bakırköy’de bulunan Carousel AVM ve yine İstanbul’da bulunan Rings AVM de 11 Mayıs’ta açılış planlıyor.

TORUNLAR'DAN KİRALARA DÖNÜK ÖNEMLİ ADIM

Bir süredir AVM yönetimleri ile perakende sektörü arasında yoğun şekilde devam eden kira sorununa yönelik Torunlar Holding’den önemli adım geldi. Bünyesinde Türkiye genelinde 10 alışveriş merkezi bulunan, sektörün deneyimli yatırımcılarından Torunlar, geçen Nisan ve Mayıs aylarında sabit kiraları yüzde 1’e indirdiğini söyledi. Haziran ayına yönelik sabit kiraları da yüzde 50 olarak uygulayacağını dile getiren Torunlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Aziz Torun, aldığı kararları şu şekilde açıkladı:

“AVM’ler ile perakendeciler aslında iş ortağıdır. Bir bütündür. Biz bünyemizdeki AVM’lere ilişkin kira kararlarımızı Mart ayından itibaren devreye aldık. 21 Mart tarihindeki kapanmalarla birlikte, mart ayı başında aldığımız kiraların 21 Mart tarihindeki kapanma döneminden sonrasını iade ettik. Nisan’da yüzde 1 kira tarifesi uyguladık. Mayıs ayında da yüzde 1 kira alacağız. Haziran ayında da kiraların yüzde 50’sini alacağız. Bunlar sabit kiracılarımıza yönelik aldığımız kararlar. Cirodan kiralara yönelik de Mayıs ayında cironun yüzde 8’ini değil, yüzde 4’ünü alacağız. Yani orada da yarı yarıya indirim yaptık. Bu yolda kiracılarımız ile birlikte yürüyoruz. Hepimizin amacı sosyal ve ekonomik yaşama hizmet etmek”.

Bünyelerindeki 10 AVM’nin de 11 Mayıs’ta açılacağını kaydeden Aziz Torun, “Perakende sektörü de etap etap mağazalarını açmaya başlayacak. Yaz sezonu ürünlerini sergileme ihtiyacı duyan giyim perakendesi biraz daha geriden gelebilir, ancak özellikle ev ürünlerine yönelik markaların açılışı 11 Mayıs’tan itibaren devrede olacak” dedi. Mağazaya girişlerin yüzde 25’ler düzeyinde olacağını belirten Torun, “Tüm sağlık ve güvenlik tedbirlerimizi aldık. Girişte ateş ölçer çalışacak. Sosyal mesafe gözetilecek. Maskesiz gezilmeyecek. Yanı sıra mağazalarımız da çok bilinçli. AVM’ler metreküplerce temiz hava salımı yapılan en sağlıklı alışveriş ortamlarıdır” diye konuştu.