5 ülkeden tarım ve gıda ürünlerine ihracat yasağı

Ali Ekber YILDIRIM

Rusya Federasyonu, Kazakistan, Ermenistan, Belarus ve Kırgızistan'ın oluşturduğu Avrasya Ekonomik Birliği, koronavirüs (Covid-19) önlemleri kapsamında çok sayıda tarım ürününün ihracatını 30 Haziran'a kadar yasakladı.

Birliğin organlarından Avrasya Ekonomik Konseyi'nin 31 Mart 2020'de yapılan toplantısında un,soğan, sarımsak, pancar, çavdar, pirinç, karabuğday, darı, tahıllardan elde edilen ezme ve kepekli karışımlar, karabuğday yan ürünleri, karabuğdaydan hazırlanan gıdalar, ezilmiş ve ezilmemiş soya fasulyesi ve ayçiçeği çekirdeği ihracatının 10 Nisan'dan itibaren 30 Haziran'a kadar yasaklanması kararlaştırıldı.

Avrasya Ekonomik Konseyi'nin kararında, koronavirüs salgının yayılması riskine karşı halkın gıda ihtiyacında sorun yaşanmaması ve yeterli gıdanın temini için bu önleme başvurulduğu ifade ediliyor. Konsey, 16 Mart'ta dezenfektan,sağlık için koruyucu malzemelerin ithalatında gümrük vergisinin 30 Eylül 2020'ye kadar sıfırlanması yönünde karar almıştı. Avrasya Ekonomik Konseyi'nin gıda ürünleri de dahil bazı ürünlerde gümrüklerin sıfırlanmasına yönelik çalışmaları ise 3 Nisan'da yapılacak toplantısında ele alınacak.

Yasak Türkiye'yi nasıl etkiler?

Türkiye'nin, Avrasya Ekonomik Birliği üyesi ülkelerden en fazla tarım ürünleri ithalatı yaptığı ülke Rusya Federasyonu. Buğday,soya, ayçiçeği,pirinç, kepek başta olmak üzere bu ülkeden çok sayıda ürün ithal ediliyor. Rusya Federasyonu daha önce tahıl ihracatını 10 gün süreyle durdurma kararı almış ancak bu kara revize edilerek ihracatta kota uygulamasına geçilmesi kararlaştırıldı. Haziran'a kadar buğday dahil 7 milyon ton tahılın ihracatına izin verileceği duyuruldu. Avrasya Ekonomik Konseyi'nin ihracat yasakları bu karardan sonra alındı. İhracatı yasaklanan ürünler arasında ekmeklik buğday yok. Bu nedenle Türkiye buğday ithal etmek isterse bir sıkıntı yaşamayacak görünüyor. Ancak, Rusya'dan ithal edilen kepek,ayçiçeği çekirdeği ve soya ithalatı Haziran'a kadar kapılamayacak.

Kendine yeterlilik palavra değilmiş

Yıllardan beri tarımda kendine yeterliliğin ne kadar önemli olduğunu, Türkiye'nin sahip olduğu tarımsal potansiyelin ulusal politikalarla değerlendirmesi gerektiğini ısrarla yazıyoruz, anlatmaya çalışıyoruz. Biz kendine yeterliliğin önemini yazdıkça bu ülkenin tarım politikalarının belirlenmesinde,uygulanmasına söz sahibi olan, bakanlık yapanlar; "Global dünyada kendine yeterlilik diye bir şey olmaz. Kendine yeterlilik palavra" diye açıklamalar yaptı. Dünyayı adeta esir alan koronavirüs salgını kendine yeterliliğin palavra değil zorunluluk olduğunu gösterdi. Bir çok ülke tarım ve gıda ürünleri ihracatını yasaklıyor. İhtiyacı olan ürünleri alabilmek için gümrük vergilerini sıfırlıyor. Her ülke "önce benim yurttaşım" diyor. Paranız olsa bile ithalat yapamıyorsunuz. Herkesin bundan ders çıkarması gerekir. Çözüm ülkenin potansiyelini değerlendirecek üretim politikalarına geçmektir.