2019 enflasyonu yüzde 11,84

DÜNYA ONLINE

Fiyat artışları, aralık ayında beklentilerin bir miktar üzerinde gerçekleşirken, öngörüldüğü gibi Türkiye 2019 yılını yüzde 12’nin altında enflasyonla geride bıraktı. Tüketici fiyatları, aylık bazda yüzde 0.74 oranında yükselerek beklentilerden hızlı arttı. Piyasa beklentisi aylık bazda yüzde 0.5 artacağı yönündeydi. Fiyatların aylık bazda yüzde 2.9 yükseldiği gıda grubu, aralık ayı enflasyonuna 66 baz puan ile en yüksek katkıyı yapan ana harcama grubu oldu. Aralıkta sezon indirimlerinin katkısıyla giyim ve ayakkabı grubunda ise fiyatlar düşüş gösterdi. Aylık bazda yüzde 1.9 düşen grup fiyatları enflasyona 0.14 puan düşüş yönlü katkı sundu.

Son 3 yılın en düşük enflasyonu kaydedildi

Aralık ayında yıllık TÜFE 1.28 puan artarak yüzde 10.56’dan yüzde 11.84’e yükseldi. Yıllık enflasyon ekimde yüzde 8.55 ile Aralık 2016’dan beri en düşük seviyeye geriledikten sonra baz etkisinin terse dönmesiyle kasımda yüzde 10.56 ile tekrar çift haneye gelmişti. 2019 enflasyonu Yeni Ekonomi Programı (YEP) ve TCMB beklentisi olan yüzde 12’nin altında gerçekleşirken, son 3 yılın da en düşük yılsonu enflasyonu kaydedilmiş oldu. 2017 ve 2018’de yılsonu enflasyonu yüzde 11.92 ve yüzde 20.30 olmuştu. Bu arada aralık ayında on iki aylık ortalamalara göre enflasyonda yüzde 15.18 artış gerçekleşti.

Çekirdek enflasyon, manşete paralel görüntü sergiledi

Mevsimsel ürünler hariç tutulduğunda aylık TÜFE enflasyonu yüzde 0.73 düzeyinde gerçekleşerek manşet enflasyona paralel bir görünüm sundu. TCMB tarafından yakından takip edilen B (işlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE) çekirdek endeksi aylık bazda yüzde 0.41 artarken, C (enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ve altın hariç TÜFE) çekirdek endeksi aylık bazda yataya yakın bir seyir izledi. B ve C endekslerindeki yıllık artışlar ise kasım ayına göre bir miktar yükselerek sırasıyla yüzde 10.76 ve yüzde 9.81 seviyesinde gerçekleşti.

Üretici fiyatlarında gıda ve ana metaller etkili oldu

Yİ-ÜFE, aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 0.69, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 7.36, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7.36 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 17.56 artış gösterdi. Aralık ayında Yİ-ÜFE’deki artışta gıda ve ana metaller alt sektörleri önemli rol oynadı. Söz konusu gruplar aylık Yİ-ÜFE enflasyonuna sırasıyla 36 ve 14 baz puan katkıda bulundu. Bu dönemde fiyatların yüzde 0.88 gerilediği elektrik, gaz üretim ve dağıtım sektörü aylık Yİ-ÜFE enflasyonunu 6 baz puan ile en fazla aşağı çeken sektör oldu. Yıllık yukarı yönlü katkılara bakıldığında gıda ile elektrik, gaz üretim ve dağıtımının, aşağı yönlü katkılara bakıldığında ise ana metaller sektörünün öne çıktığı görüldü

BİR BAKIŞTA ENFLASYON

• Gıda, aralık ayı enflasyonuna 66 baz puan katkı yaptı.

• Giyim ve ayakkabı, enflasyonu 13 baz puan aşağı çekti.

• 2019, YEP ve TCMB hedefinin altında tamamlandı.

• Son 3 yılın en düşük enflasyonu görüldü.

• TÜFE’nin bir süre %12 civarında kalması bekleniyor.

Bakan Albayrak: Tek hanelerde istikrar kazanacak
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, geçen yıl için belirlenen yüzde 12’nin altında enflasyon hedefinin yakalandığını, 2020’de de enflasyonla mücadelenin ana gündem maddelerinden biri olacağını belirtti. Albayrak, “İnşallah, ürün ve hizmet piyasalarında rekabeti daha da iyileştirerek, üretimi güçlendirerek enflasyonu tek hanelerde istikrara kavuşturacağız” ifadelerini kullandı.

CHP: Yüzde 11.84’e kimse inanmaz
CHP TÜİK'in açıkladığı enflasyon verilerine tepkili. CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu, “Hayat pahalılığının doludizgin gittiği, maaşların kira ve faturaları ödedikten sonra tükendiği bir dönemde, enflasyonun yüzde 1.84 olduğuna kimse inanmaz” görüşünü paylaştı. Memur ve memur emeklilerinin yüzde 5,49 oranında zam alma hakkı kazandığını kaydeden Erdoğdu, “Memur ve emeklilerimiz yine yoksulluk sınırı altında yaşamak zorunda bırakıldı. Gerçek enflasyon rakamları açıklansaydı, ücretliler daha yüksek maaş almaya hak kazanacaktı” eleştirisini getirdi.

İlk yarıda çift hane devam edecek
Aralık ayında döviz sepetinde yaşanan yüzde 4.6’lık yükseliş ile asgari ücrete yılbaşı itibarıyla uygulanacak yüzde 15’lik artışın önümüzdeki dönemde enflasyonun seyrine olumsuz yansıyabileceği düşünülüyor. Geçtiğimiz günlerde alkol ve tütün ürünlerine yılın ilk yarısında zam yapılmayacağının açıklanması ve mobilyada KDV indirimi kararı ise enflasyon görünümü açısından pozitif gelişmeler. 2020’nin ilk yarısında TÜFE'nin çift hanelerde seyretmeye devam edeceği belirtiliyor. TCMB'nin 16 Ocak'taki yılın ilk PPK toplantısında olası bir faiz indirimi konusunda manevra alanının sınırlı olduğu belirtiliyor. Sınırlı bir faiz indirimi ise sürpriz olmayacak.