Parite, enerji ‘savaşı’ bitmeden yükselmez
Kremlin’in ‘yaptırımlar kalkana kadar Avrupa’ya gaz yok’ açıklaması, doğalgaz fiyatlarında yeni ralli getirirken, Avrupa Birliği'nde resesyonun daha erken ve daha ağır yaşanacağı beklentisiyle pariteye yönelik öngörüler de düşürülüyor.
Hilal Sarı |Hilal SARI
Avrupa Merkez Bankası’nın bu perşembe gerçekleştireceği faiz toplantısında 75 bps’lik ‘büyük’ bir faiz artırımı yapmasına yüzde 80 olasılık veren para piyasalarında enerji krizi euro/ dolar paritesine ayak bağı olmaya devam ediyor. Kremlin’den dün yapılan açıklamada Kuzey Akım 1’deki akışların “yaptırımlar kaldırılana kadar” belirsiz süreyle durdurulacağı söylendi. Bu şimdiye kadar ‘teknik bakım’ nedeniyle kısıldığına dair açıklamalarda bir U-dönüşü olarak da görülüyor. Uzmanlara göre G7’nin petrol tavan fiyat uygulamasında anlaşması sonrası gelen tam kesinti devam ettikçe, birlik resesyona beklenenden de erken girebilir. Parite haftabaşında gösterge doğalgaz TTF’te görülen 50 Euro’luk ralliye paralel 20 yılın en düşük düzeyi olan 0,9876’ya kadar geriledi. İngiltere ekonomisinin de enerji krizinden etkilenecek olmasıyla sterlin de dolar karşısında iki buçuk yılın en düşük düzeyi olan 1,1444 düzeyine kadar indi.
“Parite düşecek, 6 ay boyunca 0,97 civarında kalacak”
ABD’li yatırım bankası Goldman Sachs’tan stratejist Michael Cahill, bankanın gelişmelerin ardından euroda düşüşlerin daha da derinleşmesini beklediğini belirterek “Artık euro/dolar paritesinin eşitliğin altında (0,97 düzeylerine) daha da düşmesini ve altı ay kadar o düzeylerde kalmasını bekliyoruz” diyor. Cahill bankanın öngörüsünü doğalgaz akışlarının beklenenden de fazla kesilmesi ve talepte görülen bozulmanın faaliyetleri de baskılaması üzerine değiştirdiğini aktardı.
“Resesyon beklenenden daha erken ve daha derin”
Euro Bölgesi’nden gelen Hizmetler ve Bileşik PMI verileri, RBC Capital Markets stratejistlerine göre birliğin “resesyona beklenenden daha erken girdiğini - Almanya’nın ise resesyonda başı çektiğini” gösteriyor.
RBC Capital Markets stratejisti Peter Schaff rik, bir müşteri notunda “Artık Euro Bölgesi’nde 3. çeyrekte başlayacak ve 2023’ün ilk çeyreğinde de devam edecek, daha önceki öngörülerimizden daha uzun - ve daha derin - geçecek bir resesyon öngörüyoruz” ifadelerini kullandı.
“Jeopolitik ortam dolara talebi artıracak”
Japonya’nın 3. büyük bankası Mizuho Bank yetkilileri ise artan jeopolitik risklerin ve bunun sonucunda yaşanacak küresel talep şoklarının piyasa hareketlerine yön vereceğini öngörüyor. Bu durum bankaya göre “Doların güvenli liman cazibesini artıracak. En büyük darbeyi ise Avrupa parabirimleri alacak”. S&P Global tarafından dün açıklanan Hizmetler ve Bileşik PMI verileri, Almanya’da hizmet sektörünün ağustosta ikinci kez daraldığını, İspanya’da ocaktan bu yana düşük büyüme kaydedildiğini, Fransa’da ise çok ılımlı bir büyüme kaydedildiğini gösteriyor ancak ankette yöneticiler görünümün zayıf olduğunu söylüyor.
“Bazı sektörlerde gaz kesintileri gelebilir”
ABD’li yatırım bankası JP Morgan, Avrupa’da gaz fiyatlarının Kremlin’in adımının ardından tekrar yükselmesiyle kış aylarında bazı sektörlerde doğalgaz kesintilerinin yapılması gerekebileceğini hatta kötü hava koşulları nedeniyle depolardaki gazın bazen tükenebileceğini öngörüyor. Goldman Sachs da doğalgaz fiyatlarında ağustosta görülen zirvelerin yeniden görülebileceği görüşünde. Geçen haftayı 240 Euro/MWh düzeyinden kapatan TTF, pazartesi günü erken işlemlerde 290 Euro/MWh düzeyine kadar çıktı. TTF ağustosta Kuzey Akım 1’in sadece 3 gün kapatılacağı haberleriyle 348 Euro’yla tarihi rekorunu görmüştü. Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock’un da ifadeleriyle “Rus gazı tedariğindeki belirsizlikler bu kış AB’nin dayanışma gücünü sınayacak”. Avrupa genelinde hükümetler bir yandan enerji sağlayıcısı şirketlerin batmaması için finansal destek paketleri açıklıyorken, bir yandan da tüketicileri enflasyona karşı korumak için enerji şirketlerine geçici vergiler getiriyor. Almanya da Brüksel’in tavsiyesiyle 65 milyar Euro’luk destek paketinin finansmanı için enerji şirketlerine geçici vergi getirecek.