Moda perakendesinde köklü değişimler yolda

McKinsey tarafından hazırlanan “Modanın Durumu 2021” raporu pandeminin sert vurduğu moda perakendesinde krizden dirençli şekilde çıkabilmek için kılavuz niteliğinde. Yerel tercihlerin önem kazanacağını vurgulayan sektör liderleri online kanala, sorumlu üreticiye ve atik tedarik zincirlerine dikkat çekiyor. İflaslar ve akabinde konsolidasyon da olası.

Hilal Sarı |

Moda markalarının öncülük ettiği hazır giyim sektöründe 2021 yılında her bir lokasyon tekrar değerlendirilecek ve pandemi sonrası mağazaların asıl hedeflerine göre şirketler radikal değişikliklere gidecek. McKinsey tarafından yayımlanan “Modanın Durumu 2021” başlıklı rapora göre online sosyal mesafe nedeniyle en önemli kanallardan biri haline gelse de, fiziksel mağazacılık bitmeyecek ancak amacı değişecek. Artık başarısının tek ölçeği satışlar olmayacak. Tüketicilerin markaları hem sosyal hem de çevresel anlamda sorumlu davranmaya zorlaması, sektörün önemli gündemlerinden olmaya devam edecek. Perakende tarafında ciddi konsolidasyonlar görülebilecek bir yıl olması beklenirken, özellikle de ABD gibi mağaza sayısı yüksek pazarlarda bu trendin öne çıkması olası. Çinli zenginlerin seyahat edememesi lüks tüketicileri için Çin’de büyüme fırsatı sunuyor.

Sektör yöneticilerinin küresel bir toparlanma ümit ettiği ve farklı senaryolar üzerinde çalıştığı belirtilen rapora göre, sektörde birçok şirket iş modellerini yeniden yapılandıracak, operasyonlarını modernleştirecek, ürün ve hizmette farklılaşmaya çalışacak. Raporda sektör üzerinde etkili olacak 10 trend, “küresek ekonomik kriz”, “tüketici alışkanlıklarındaki değişim” ve “moda sistemindeki dönüşüm” olmak üzere üç başlık altında şöyle veriliyor:

Küresel ekonomik kriz

● Virüsle yaşamaya devam edilecek: Şirketler devam eden belirsizlik karşısında daha esnek ve hızlı karar almak ve inovasyonlardan geri kalmamak zorunda.

● Talep zayıf kalmaya devam

edecek: Talebin pandemi öncesine dönmesi zor, bu nedenle şirketler yeniden şekillenen fırsatları kollamalı ve daha iyi satan kategorilere ve bölgelere yoğunlaşmalı.

Tüketici alışkanlıklarındaki değişim

● Dijital kanallar daha da güçlenecek: Livestreaming, sanal müşteri deneyimi, sosyal medya alışverişi gücünü koruyacak. Afrika’nın Amazonu Jumia, bölge için en önemli kanallardan. Şirketler insani dokunuşu da entegre ettikleri online-fiziksel karışımı güçlendirmeli.

● Tüketici adil üreticiyi tercih edecek: Kırılgan hazır giyim işçilerinin hakları tüketiciler tarafından korunacak. Şirketler insana ve gezegene daha sorumlu davranmak zorunda.

● Seyahat etmekten kaçınacak: Kısıtlar devam ettiği sürece satışları artırmak yolunda yerel müşterilerin tercihi önem kazanacak.

Moda sistemindeki dönüşüm

● Daha az ürünle daha yüksek gelir hedeflenecek: Karmaşık ürün yelpazesi sadeleşecek, yeni ürünler ve sezon değişimlerinde kararlar talebin seyrine göre verilecek.

● Fırsat yatırımları kollanacak: Bir kısmı hükümet destekleriyle ayakta kalan sektörde iflaslar arttıkça, büyük şirketler küçükleri almak isteyecek.

● Daha derin işbirlikleri yapılacak: Tedarik zincirlerinde aksamaları engellemek için büyük oyuncular arasında daha derin işbirlikleri olacak.

● Fiziksel mağazanın amacı değişecek: Perakende tarafta mağazanın ROI’si sadece satış olmayacak. Güç, mülk sahiplerinden perakendecilere kayabilir. Her mağazanın getirisi tekrar masaya yatırılacak.

● Çalışma şekli değişecek:

Uzaktan çalışma ve saha işlerinde çalışanlara yeni yetkinlikler kazandırılacak.

Stok sorunuyla nasıl başa çıkacaklar?

● %61 Stok tutma birimini (SKU) düşürecek

● %60 Analitik ve tükeci içgörülerini iyileştirecek

● %55 Daha atik bir tedarik zinciri uygulayacak

● %54 Kategori yapısını yenileyecek (basics, sezon, sezon dışı)

● %47 Ürün geliştirme süresini kısaltacak

● %43 Sezonsuz kategoriye geçecek

● %37 Koleksiyon sayısını azaltacak

● %6 Bunların dışında önlemler alacak

Sektör liderleri ne diyor?

Louis Vuitton CEO’su Michael Burke: Bu krizden öğrendiğim, plan yapmanın işe yaramadığı ancak bir planınız olması şart! Vurgulamak istediğim direncin ve atikliğin önemi. Moda ve lüks ekosisteminde çok fazla küçük oyuncuyu ve tedarikçiyi kaybedersek, bu sektörün tamamını zayıflatır. Tedarik zincirinizdeki insanlara ve gezegene karşı sorumlu olmak, uzun vadede tüm paydaşları mutlu edecek bir yaklaşım. 10 bin satış sorumlumuz birer mağazaya dönüştü. 450 mağaza ile girdiğimiz krizden 10 bin mağaza ile çıktık. 10 günde yazdığımız yazılımla tüm satışçılar müşterileriyle bire bir iletişime geçip satış yapabildi. Tüm mağazaların kapalı olduğu bu dönemde işin yüzde 30-40’ı böyle ilerledi. Louis Vuitton’un Fransız ana şirketi LVMH satışlarını 3. Çeyrekte toparladı. Giyim ve deri ürünler segmentinde yıllık yüzde 12’lik artış kaydedildi. Louis Vuitton bu yükselişin lokomotifiydi. Rapora göre marka bunu yerel müşterilerle bağını güçlendirip online satışları artırmak yoluyla başardı.

H&M CEO’su Helena Helmersson: Üretimin çok olduğu ülkelerde daha iyi sosyal koruma sistemlerinin inşa edilmesini yardımcı olmalıyız. İşverenler, işçiler, sendikalar ve hükümetler arasında daha kolektif anlaşmalara ihtiyaç var. Gelecek yıllarda büyüme için daha sürdürülebilir iş modellerine odaklanılacak. Bazı ülkelerde daha fazla mağaza kapatmaları olabilir, bazı ülkelerde ise henüz istediğimiz merkezlerde olmadığımızdan büyümeye devam edebiliriz. Online güçlense de fiziksel mağazacılık da devam edecek. İleride bu ikisinden fazla satış kanalı da görebiliriz.

Alibaba Group Başkan Yardımcısı Mike Hu: Önümüzdeki iki yıl içinde Alibaba’nın online pazar yeri Tmall’daki lüks mağaza sayısını yıllık yüzde 100’ün üzerinde artırmayı umuyoruz. Görünüm bu hedefe kolayca ulaşılacağını gösteriyor. İçerik çağındayız, kısa video ve livestreaming üzerinden satışları nasıl kullandığımız önemli. LVMH gibi büyük oyuncularda “üç boyutlu” online ve fiziksel perakendecilik modelini ele alacağız. Özellikle düşük gelirli kentlerdeki genç tüketiciler harcamaları konusunda dikkatli olacak ve daha uygun ürünleri tercih edecek. Bu kentlerin toplamdaki payı azalacak. Ev giyimde artış var ve yerelde iyi satabilecek kategorilere odaklanılmalı.

Şirketlerin 'eşitçilik' performansı yüzde 9 arttı Finansal performansın anahtarı: Dupont analizi AFAD'dan yurt geneli için kritik açıklama Eğitime kar engeli: Birçok ilde okullar tatil edildi! TFF Başkanı İbrahim Hacıosmanoğlu istifa mı etti? Resmi açıklama geldi Bitcoin 100 bin dolar rekorunu ne zaman kırar?