İklim Zirvesi'nin ilk iki gününde neler yaşandı?

22 bin delege ve 3 bin 700 basın mensubunun katıldığı Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 26. Taraflar Konferansı'nın (COP26) Liderler Zirvesi ile geçen ilk iki gününe 120 ülke lideri katıldı.

Bu kapsamda ülkeler, küresel sıcaklık artışını yüzyıl sonunda 1,5 dereceyle sınırlandırmayı hedefleyen yeni planlarını paylaştı.

Liderler Zirvesi'nin ilk gününde Hindistan Başbakanı Narendra Modi, 2070 için net sıfır emisyon hedefi belirlediklerini ve ülkesinin 2030 itibarıyla elektrik talebinin yarısını yenilenebilir kaynaklardan sağlayacağını açıkladı.

Bu açıklama zirvede "sürpriz" olarak değerlendirilirken, Hindistan'ın net sıfır emisyon hedefi dünyadaki birçok ülkenin belirlediği 2050 tarihinden 20 yıl sonrasına karşılık geliyor.

Brezilya ve Vietnam ise 2050 için net sıfır emisyon taahhüdünde bulundu.

Londra merkezli düşünce kuruluşu Ember, böylece dünyanın en büyük 10 kömür ülkesi Çin, Hindistan, ABD, Japonya, Güney Kore, Güney Afrika, Endonezya, Rusya, Vietnam ve Avustralya'nın net sıfır emisyon taahhüdü verdiğini açıkladı.

Ayrıca, son açıklanan taahhütlerle küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 80'inden fazlasına sebep olan ülkeler 2045-2070 arasında net sıfır emisyona ulaşma hedefi belirledi.

Orman kaybını durdurmak için 20 milyar dolar finansman

Liderler Zirvesi'nin en fazla ses getiren kararlarından biri de 100'den fazla ülkenin imzaladığı "Ormanlar ve Arazi Kullanımına İlişkin Liderler Bildirgesi" oldu.

Arnavutluk'tan Burkina Faso, Gana, Ekvator, Endonezya, Kazakistan, Rusya, Suriye, ABD, Birleşik Krallık ve Türkiye'nin de aralarında bulunduğu ülkeler 10 yıl içinde orman kaybını ve arazi bozulmasını durdurma taahhüdü verdi. Söz konusu, ülkeler gezegendeki ormanların yüzde 85'ine ev sahipliği yapıyor.

Bu bildirge kapsamında ülkeler, 12 milyar dolar kamu ve 7,2 milyar dolar özel sektör finansmanını aktarmayı vaat etti.

Çok uluslu kalkınma bankaları doğanın korunması için finansman paketlerini artıracaklarına ve politikalarında doğayı ön planda tutacaklarına ilişkin ortak açıklama yaptı.

4 büyük kirletici, metan ittifakına imza atmadı

Liderler Zirvesi'nin ikinci gününde küresel metan emisyonlarının yaklaşık yarısından sorumlu 105 ülke, ABD ve Avrupa Birliği'nin (AB) önderliğinde başlatılan Küresel Metan İttifakı'na katıldı. İttifak, metan emisyonlarını azaltmayı amaçlayan ilk uluslararası anlaşma olarak öne çıktı.

Metan emisyonlarının yüzde 40'ına tarım, yüzde 35'ine ise enerji sektörü neden olurken, dünyada en fazla metan emisyonuna yol açan Çin, Rusya, Hindistan ve Avustralya ittifaka imza atmadı.

ABD Başkanı Joe Biden, Çin ve Rusya devlet başkanlarını hedef alarak, iklim zirvesine katılmamalarını eleştirdi. Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol ise metan ittifakını "tarihi bir an" olarak nitelendirdi.

Çelik üretiminin yüzde 32'sini temsil eden ülkelerden ortak adım

Öte yandan, COP26'nın başkanlığını yürüten İngiltere önderliğinde oluşturulan Glasgow Atılım Ajandası'na (Glasgow Breakthrough Agenda) 40'ın üzerinde ülke destek verdi.

Temiz enerji teknolojilerinin inovasyonu ve yayılımını hedefleyen plan kapsamında, temiz kaynaklardan elektrik üretimi, sıfır emisyon ulaşım sektörü, iklime dirençli tarım sektörü, düşük karbonlu çelik üretimi ve çelik sektöründe sıfır emisyona yaklaşılması ana hedefler olarak belirlendi.

Emisyon azaltımının zor olduğu varsayımına dayanan çelik sektörü iklim müzakerelerinde ilk kez merkezi konumda yer aldı.

Küresel emisyonların yüzde 7'sinden sorumlu olan çelik sektöründe emisyonların azaltılması için verilen taahhüdün imzacıları arasında dünya çelik üretiminin yüzde 32'sini temsil eden İngiltere, AB, ABD, Kanada, Mısır, İsrail, Fas, Kore, Türkiye, Japonya, Avustralya ve Hindistan dahil birçok ülke bulunuyor.

İklim finansmanı ana gündem maddeleri arasında yer aldı

İklim finansmanı liderler seviyesinde de ana gündem maddelerinden biri olmaya devam etti.

COP26'nın üçüncü günü finansman odaklı toplantılar ve müzakerelerle geçecek.

İngiltere Maliye Bakanı Rishi Sunak, bugün ülkesinin dünyanın ilk sıfır emisyona uyumlu finans merkezi olma hedefine yönelik detayları açıklayacak.