COP29'da iklim finansmanında taraflar uzlaşamadı

Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de devam eden Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Konferansı'nda (COP29) en önemli gündem maddesi olan finansman konusunda uzlaşı sağlanamıyor.

Yaklaşık 200 ülkeden temsilcilerin katılımıyla 11 Kasım'da başlayan Konferans Cuma günü sona erecek.

COP29 Başkanlığının bugün yayınladığı 10 sayfalık taslak metin, ülkelerin trilyon dolarlık iklim finansmanı konusunda orta yolu bulamadıklarını gösteriyor.

Bakü'de toplantılar başlarken amaç, iklim değişikliğine en az katkıyı yaptığı halde olumsuz sonuçlarını en fazla hisseden ülkelere sağlanacak mali destek miktarını belirlemekti.

Ancak taslak metinde yoksul devletlere her yıl hangi ülkelerce ne kadar yardım yapılacağına dair bilgi yer almadı.

Çin ve Körfez ülkeleri katkı sağlayacak mı?

Bir tutarda uzlaşı sağlanırsa buna sadece gelişmiş ülkelerin mi yoksa Çin ve Körfez ülkeleri gibi zengin gelişmekte olanların da katkı verip vermeyeceği de belirsiz.

"Gelişmekte olan ülke" kategorisindeki Çin, sorumluluğu "gelişmiş devletlerin" üstlenmesi gerektiğini savunuyor. Çin halihazırda dünyanın en büyük emisyon üreticisi. İkinci sıradaki ABD ise tarihsel olarak en büyük kirletici konumunda.

Ekonomistler gelişmiş ülkelerin, dünyanın kalanının iklim değişikliğinin etkileri ile başa çıkabilmesi için gelecek 10 sene boyunca her yıl bir trilyon dolar aktarması gerektiğini hesaplıyor.

Taslakta bu aktarımın kredi değil hibe şeklinde yapılması gerektiği belirtiliyor, kredilerin yoksul ülkeleri borca sürükleyebileceği kaydediliyor.
Fosil ve yenilenebilir enerji üretim araçlarıFosil ve yenilenebilir enerji üretim araçları
İklim örgütleri bu yılki metinde fosil yakıtlardan çıkış konusunda dilin yeterince sert olmadığı eleştirisinde de bulunuyor

Zengin devletlere tepki

Konferansın sonuna yaklaşılırken şu ana kadar kaydedilen ilerlemeden kimse memnun değil.

Avrupa Birliği Komisyonu'nun iklimden sorumlu üyesi Wopke Hoekstra taslak için, "Bu haliyle kabul edilemez" dedi, iklim hedefleri konusunda ciddi hiçbir ülkenin "yeterli bulmayacağını" söyledi.

Afrika Grubu temsilcisi Ali Mohamed, "Burada olma nedenimiz bir rakam, ancak buna yakın değiliz" diye konuştu. Kenyalı iklim aktivisti Mohamed Adow ise "(Gelişmekte olan ülkelerin) Bir çek almaya ihtiyaç duyduklarını, ancak şu anda ellerinde sadece boş bir kağıt parçası olduğunu" söyledi.

Panamalı müzakereci Juan Carlos Monterrey Gomez toplantılar için "Trajik bir gösteriye, bir palyaço şovuna döndü" eleştirisinde bulundu.

İklim değişikliğinin etkilerinden en kötü etkilenen ada devletlerini temsilen Samoan Adaları delegesi Cedric Schuster ise tarafları "politik oyunlara son vermeye" ve bir uzlaşı sağlamaya çağırdı.

İrlanda İklim Bakanı Eamon Ryan ise müzakerelerde ilerleme sağlandığını söyledi. Norveç heyeti de henüz toplantıların bitmediğine işaret ederek iyimser konuştu.