'Buzdağının ucu olabilir'

Hilal SARI

Küresel ekonomide şok dalgaları yaratan koronavirüs salgınında Çin dışındaki vaka sayıları nispeten düşük. Ancak Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus enfeksiyon tespit edilen kişi sayısının artabileceğine işaret ederek “Diğer ülkelerde çıkan düşük sayıdaki vakalar virüsün çok daha yayılmış olabileceğine işaret ediyor olabilir, kısacası belki de buzdağının sadece ucunu görüyoruz” diye konuştu. Ghebreyesus 2019-nCoV salgınında Çin’e hiç seyahat etmemiş insanların da enfekte olabildiğine dikkat çekti ve salgını kontrol altına almanın en önemli hedef olduğunu belirterek ülkelerin virüsün gelebilme ihtimaline karşı hazırlanmaları için çağrı yaptı. WHO önderliğinde uluslararası uzmanlardan oluşan bir ekip Pekin’e salgının araştırmasına destek olmaya gidiyor.

10 Şubat itibariyle ölü sayısı bir gün öncesine göre 97 artarak 910’a yükselirken, vaka sayısı da 40 bini aştı. Salgın başladığından bu yana 24 saatte yaşanan can kayıplarında görülen en büyük artış kaydedildi. Taburcu edilenlerin sayısı ise 3 bin 412. Imperial College London tarafından yayınlanan bir rapor Çin’de yeni her beş vakadan birinin ölümle sonuçlandığını tahmin ederken, MRC Küresel Bulaşıcı Hastalıklar Merkezi araştırmacıları tarafından yapılan araştırmaya göre Hubei eyaletinde hastalığın ölüm oranı yüzde 18. Araştırmaya göre Çin dışındaki vakalarda ölüm oranı yüzde 1.2 ile yüzde 5.6 arasında değişiyor.

Japonya’da sahilde karantinada bekletilen Diamond Princess cruise gemisi, virüs tespit edilen kişi sayısının 135’e yükselmesiyle Çin dışında en çok vaka görülen merkez olurken, dünya küçük kabinlerinden güverteye ancak sırayla çıkabilen turistlerin endişelerini Twitter üzerinden izleyebiliyor. Hong Kong’da gemiden inen bir kişide tespit edilmesinin ardından bin 100’ü mürettebat olan 3 bin 700 kişilik gemi Yokohama limanında karantinaya alınmıştı.

Birleşik Krallık’ta yine Fransa Alpleri’ndeki temas sonucu dört kişide daha koronavirüs tespit edilmesi üzerine kamu sağlığı için ‘ciddi ve mutlak tehlike’ ilan etti. Ayrıca Sussex’te bir doktor muayenehanesinin bir çalışanında da virüs tespit edilmesi nedeniyle muayenehanenin kapatıldığı belirtildi. Hükümetin konuya ilişkin yetkilerini artıran bu kararı özellikle karantinada kalmak istemeyen bir kişinin kaçmaya çalışması sonrası aldığı belirtiliyor. Interfax’ın haberine göre yeni görevine atanan Başkonsolos Cui Shaochun, Yekaterinbug kentine geldikten sonra kendisine iki hafta evde kalması söylendi.

İki hafta çok kritik

Finansal piyasaları dalgalandıran ve küresel ekonominin tedarik zincirlerinde ciddi aksamalara yol açan 2019nCoV salgınında uzmanlara göre önümüzdeki iki hafta çok kritik. Çin’e salgın konusunda danışmanlık yapmaya giden salgın bilimci (epidemiyolog) Ian Lipkin, Financial Times gazetesine verdiği demeçte “İnsanlar işlerine döndükten sonra vaka ve ölüm sayılarında artış görülürse başımız belada demektir ve geri adım atmak zorunda kalırız” diye konuştu.

Nissan Japonya fabrikasını durduruyor

Salgın nedeniyle uzatılan Yeni Yıl tatili sonrası Çin’de eyalet yönetimleri işyerlerine tekrar faliyetlerine devam etmelerini söylemesine rağmen birçok şirket Pekin ve Şangay gibi büyük kentlerde insanlara evden çalışılmasını söylüyor, onlarca havayolunun Şubat sonuna kadar tüm Çin uçuşları iptal edilmiş durumda. Nissan, Hyundai’den sonra Çin dışında fabrika durdurma kararı alan ikinci şirket oldu ve Japonya’daki tesisini Çin’den gelen parçalarda aksama olması nedeniyle 14-17 Şubat arası kapatacağını açıkladı. Foxconn, tekrar iPhone üretimine başlayabilmek için koronavirüs denetiminin tamamlanmasını bekliyor. Alibaba ve Meituan gibi Çinli teknoloji devleri işbaşı tarihini 16 Şubat ve sonrasına attı. Teknoloji devi Amazon Barcelona’da gerçekleşecek Mobile World Congress fuarından çekildiğini açıkladı. Çin’in neredeyse tüm eyaletlerinde okulların tekrar açılması 16 Şubat’a kadar ertelenirken birçok restoran da kapalı kalmaya devam ediyor. Dün salgın başladığından bu yana ilk kez konuşan Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, hükümet olarak 'büyük çaplı işten çıkarmaları' engelleyeceklerini söyledi.