BoJ’un sürpriz hamlesi küresel para senaryolarını değiştirdi

Hilal SARI

BoJ’un 10 yıllık tahvilin getiri eğrisine yaptığı müdahale, uzmanlara göre başta tahvil olmak üzere tüm piyasaları etkileyecek. BoJ Başkanı Kuroda’nın ifadelerinin aksine, piyasalar bu hamleyi şahin bir tavır olarak yorumluyor. Japon Yeni'nin dolar karşısında ralli yapacağına ilişkin beklentiler de güçlendi.

Gelişmiş ekonomiler arasında ucuz paranın son kalesi olarak görülen Japonya’da Merkez Bankası’nın (BoJ) 10 yıllık tahvilde uyguladığı getiri kontrolü mekanizmasında hedefi 0,25’ten 0,50’ye yükseltmesi, küresel piyasalarda şok etkisi yarattı. Politika değişikliğinin BOJ'un aşırı gevşek para politikasını sonlandırabileceğine işaret ettiği belirtiliyor.
Uzmanlara göre piyasaların ‘şahinleşme’ olarak yorumladığı bu adım, küresel para hareketlerini de etkileyebilecek güçte. Özellikle hazine tahvili piyasalarında Japonya’nın bu adımıyla sermayeyi kendine çekmesi ve ABD ve Avrupa hazine tahvillerinde yeni satışların olabileceği belirtiliyor.

“Kuroda bir sonraki BoJ başkanının yükünü hafifletmek istemiş olabilir”

BoJ Başkanı Haruhiko Kuroda “Bu bir faiz artışı değil. Getiri Eğrisi Kontrolü mekanizmasında bir değişiklik bu polikanın sonlandırıldığı veya bir çıkış stratejisi olduğu anlamına gelmez” demiş olsa da piyasalar buna ikna olmuş değil. Kuroda geçmişte Getiri Eğrisi Kontrolü’ne yapılacak herhangi bir müdahalenin bir faiz artışı anlamına geldiğini söylemişti. BoJ’un sürpriz adımının enfl asyonda yüzde 2 hedefinin esnetilebileceği açıklamalarının hemen ardından gelmesi ve nisan ayında Kuroda’nın görev süresinin dolması, küresel piyasalarda yeni BoJ başkanıyla bankanın politikalarının daha da şahinleşebileceği beklentilerini de güçlendiriyor. İsviçre merkezli yatırım bankası UBS’in Japonya Başekonomisti Masamichi Adachi “Belki Kuroda bir sonraki BoJ başkanının yükünü hafifl etmek istemiş olabilir, ancak bu tehlikeli bir hareket ve piyasa oyuncuları oyuna getirilmiş hissediyor” diyor. Commerzbank da BoJ'un yeni dönemi için belirsizliğin arttığı görüşünde.

Yen, dolar karşısında bir günde %4’e yakın yükseldi

BoJ’un, sonrası 10 yıllık Japonya tahvili getirisi 21 bps yükselişle yüzde 0,46’ya kadar yükseldi ve 2015’ten bu yana en yüksek düzeye çıktı ve Osaka Borsası’nda tahvil vadeli işlemleri devre kesicilerle durduruldu. Yen dolar karşısında yüzde 4’e yakın yükseldi ve BoJ’un adımı öncesi 138’e yakın seyreden dolar/yen kuru 132’ye kadar geriledi. BoJ’un diğer merkez bankaları sıkılaşırken gevşek para politikalarına sıkı sıkıya bağlı kalması dolar/ yen ekim ayında 150’ye kadar yükseltmişti.

“Parayı tekrar Japonya’ya çekebilir”

Singapur merkezli Asymmetric Advisors’dan analist Amir Anvarzadeh piyasaların Japonya’da enfl asyonun yükselmesi nedeniyle eninde sonunda bunu beklediğini ancak kimsenin bu kadar erken adım atılmasını beklemediğini aktarıyor. Anvarzadeh, “Bu paranın tekrar Japonya’ya akmasına neden olabilir. Japon yatırımcıların dolar hedge maliyetlerini artıran bu durum yeni güçlendiriyor” diyor.

“Tahvil piyasası için negatif bir adım”

Kanada merkezli yatırım bankası TD Securities’e göre BoJ’un bu adımı ‘tartışmasız bir biçimde’ küresel tahvil piyasaları için negatif. Aralarında Mitul Kotecha’nın da bulunduğu banka stratejistleri dün yayınladıkları müşteri notunda “Eğer bu adıım getiri eğrisi kontrolünü sonlandırmaya yönelik ilk adımsa, yen şu anki düzeyinden daha da değerlenmeye devam edecektir. Japon yatırımcılar hedge edilmemiş küresel tahvil varlıklarının bir kısmını satmaya başlayabilir. Bu da uzun vadeli ABD ve Avrupa tahvillerinin fiyatlarının düşeceği anlamına gelir.”

Japon yatırımcının Japonya'ya dönmesiyle ralli başlayabilir

BoJ’un para politikasında beklenmedik bir değişikliğe giderek küresel piyasaları sarsmasının ardından uzmanlar bunun Japon yeninde yeni bir rallinin başlangıcı olabileceği değerlendirmeleri yapıyor. MUFG’dan Küresel Piyasalar Araştırma Direktörü Derek Halpenny’nin öngörüsü dolar/yen kurunun önümüzdeki dönemde 125 düzeyine kadar gerilemesi. Bloomberg Foreks ve Faiz stratejisti Vassilis Karamanis de Japon yatırımcının Japonya’ya dönmesiyle önümüzdeki haftalarda yenin destekleneceği, BoJ’un daha da şahinleşeceği beklentilerine göre pozisyon alınmasıyla yende yeni bir rallinin başlangıcında olabileceğimizi söylüyor.

“BoJ’un yerini BoE, yenin yerini sterlin alacak”

Karamanis’e göre gelişmiş dünyada en ‘güvercin’ merkez bankası ünvanı da BoJ’dan İngiltere Merkez Bankası’na geçebilir. Sterlinin yen karşısında yüzde 3,4’lük düşüşle Haziran 2016’dan bu yana en büyük günlük düşüşü yaşadığına dikkat çeken stratejist, “Olay temelde merkez banaklarının farklılaşmasıyla ilgili. BoE aslında Fed, ECB, BoJ ve BoE dörtlüsü içinde en güvercin koltuğuna geçiyor. Tabii ki BoE daha 125 bps faiz artırımı yapacak ve BoJ hala negatif faizde ancak bu sadece gelecekteki hareket ve merkezlerin hareket edebilme alanıyla alakalı” değerlendirmesini yapıyor.

Hisse piyasalarında düşüş getirdi

BoJ’un politika değişikliğine gideceğini duyurmasıyla birlikte Asya başta olmak üzere tüm hisse piyasalarında da kayıplar geldi. BoJ’un bu kararı tahvil getirilerini yükselterek hisseler üzerindeki baskıları artırabilir. Nikkei kararın ardından gün içinde yüzde 3 düşerken, Tokyo Borsası’ndaki 33 alt endeksten 29’unda düşüş görüldü. Softbank yüzde 5’e yakın düşüşle kayıplarda başı çekti. Çip üretim ekipmanları üreten Tokyo Electron da yüzde 3,5’in üzerinde düştü. Hong Kong borsası yüzde 1,33 kayıpla günü kapatırken, Güney Kore’de Kospi de yüzde 1’e yakın düştü. Tachibana Securities araştırma birimi direktörü Shigetoshi Kamada, “Şimdiye kadar Japonya hisseleri, Wall Street’e göre daha iyi durumdaydı. Ancak ilerleyen süreçte Japonya hisseleri de küresel hissedeki trende katılacak” diyor. Avrupa borsaları da kararın ardından bir buçuk ayın dip seviyesine geriledi. Almanya'nın DAX endeksi gün içinde yüzde 0,5 gerilerken, Stoxx 600 de TSİ 16:00 itibariyle yüzde 0,20 eksideydi. Wall Street de BoJ’un hamlesinden etkilendi. Nasdaq vadelileri açılış öncesi yüzde 0,5 düştü.