Biden’ın vergi planı şirket kârlarından yüzde 9 silecek

Deniz KILINÇ

ABD Başkanı Joe Biden’ın 1,9 trilyonluk dev teşvik paketinin ardından açıkladığı 2 trilyon dolarlık altyapı paketinin faturası kurumlar vergisine yansıyacak. Ancak ABD merkezli yatırım bankası Goldman Sachs, Biden’ın vergi planının S&P 500 endeksinde işlem gören şirketlerin gelecek kârlarını yüzde 9 sileceğini öngörüyor. Şirketler Washington’un altyapı ve teşvik paketlerini desteklese de bunun faturasının kendilerine kesilmesini istemiyor. Son bir yıldır neredeyse her sektörü etkileyen pandeminin oluşturduğu ekonomik krizden altyapı ve teşvik yatırımlarıyla toparlanmayı hedefleyen ABD’nin rotayı kurumlar vergilerine çevirmesi, diğer ülkelerdeki vergi oranlarıyla ilgili de soru işaretleri oluşturuyor.

Yüzde 28’e çıksa bile Obama’nın yüzde 35 vergisinin altında

Biden’ın geçen hafta açıkladığı vergi planı kapsamında ABD’de kurumlar vergisinin yüzde 21’den yüzde 28’e çıkarılması öngörülüyor. Söz konusu artış, şirketlerin Biden döneminde eski başkanı Donald Trump dönemindeki vergi indirimlerinden farklı bir senaryoyla karşı karşıya getirecek. Fakat Biden’ın sunduğu yüzde 28’lik kurumlar vergisi hala Barack Obama dönemindeki yüzde 35’lik oranın altında.

İletişim ve teknolojide kayıp yüzde 10’u bulabilir

Goldman Sachs, uluslararası anlaşmalarda daha yüksek vergilere maruz kalmaları sebebiyle Biden’ın vergi planından en büyük darbeyi iletişim hizmetleri ve bilişim sektörlerinin alacağını öngörüyor. Goldman Sachs raporunda, kurumlar vergisi ve küresel vergi oranlarındaki artışa paralel olarak, bu sektörlerde faaliyet gösteren şirketlerin gelecek yıl kazançlarında yüzde 10 kayıp bekliyor.

Vergi artışı, sene başından beri Wall Street’te yükselişte olan teknoloji şirketleri için de başka bir darbe anlamına geliyor. Bank of America yetkilisi Savita Subramanian’a göre bu yıl artan borçlanma maliyetleri, öncü teknoloji şirketlerinin değerlemelerinde önemli bir yer kaplayan nakit akışlarını düşürüyor. Subramanian, “Bu da piyasalarda bu alanların bir süredir olmadıkları kadar risk altında olduklarına işaret ediyor” diyor.

“Yüksek kurumlar vergisi tehlikeli ve yanlış”

Biden’ın geçen hafta açıkladığı vergi planı Demokratlar tarafından olumlu karşılansa da, bazı kurumlar bunun pek iyi bir fikir olmadığı görüşünde. ABD Ticaret Odası, Biden’ın altyapı teklifleri ve daha yüksek kurumlar vergisinin “tehlikeli ve yanlış” olarak yorumladı. Benzer olarak ABD’nin en büyük şirketlerinin yöneticilerinden oluşan Business Roundtable adlı grup da vergi artışlarının “istihdam yaratma ve ekonomik büyümenin önüne yeni engeller oluşturabileceği” uyarısını yaptı.

“Vergiler ABD’yi daha iyi bir konuma taşıyacak”

Vergi gündemine paralel, ABD’li düşünce kuruluşu Institute on Taxation and Economic Policy tarafından cuma günü yayınlanan bir rapor, en az 55 büyük ABD’li şirketin son mali yılda federal kurumsal gelir vergisini ödemediğini ortaya koymuştu. Eleştirilerin aksine Beyaz Saray’ın iş dünyasına danışmak istediğinde gittiği ilk kurum olan Ulusal Ekonomik Konsey Başkan Yardımcısı David Kamin ise vergi planını destekliyor. Kamin, Financial Times’a verdiği demeçte, vergi reformunun kurumların şu an sahip olduğu kötü teşvikleri ortadan kaldıracağını ve daha kritik yatırımları destekleyerek ABD’yi daha iyi bir konuma taşıyacağını savunuyor.

G20’de minimum kurumlar vergisi çağrısı

ABD’de iş dünyası Biden’ın vergi planıyla çalkalanırken, yeni kamu yatırımları yapılabilmesi için vergi artışlarını savunan ABD Hazine Bakanı Janet Yellen G-20 liderlerine kurumlar vergisinde bir minimum oran belirlenmesi için çağrı yaptı. Salgın nedeniyle ABD ekonomisinin hala bir kriz içinde olduğu uyarısını yapan Yellen, yeni kamu yatırımları yapılabilmesi için vergi artışı planları yapılması gerektiğini söylemişti. Yellen konuşmasında ABD’nin G20 ülkeleriyle küresel minimum bir kurumlar vergisi oranı belirlenmesi için çalıştığını belirterek “hükümetleri finanse etme yükünün halk için adil olacak şekilde dağıtılması için krizlere yanıt verebilecek istikrarlı vergi sistemleri gerektiğini” söyledi. Şikago Konseyi’nin Küresel İlişkiler online etkinliğinde konuşan Yellen, “Vergi rekabeti baskısını azaltmak ve vergiden kaçınılmasını engellemek için diğer ülkelerle birlikte çalışmak oldukça önemli” dedi. Öte yandan yüzde 19 ile Türkiye’den daha düşük kurumlar vergisine sahip İngiltere’de de artış planları yapılıyor. İngiltere Maliye Bakanı Rishi Sunak, hükümetin COVID-19 krizinin maliyetlerini karşılamak için 2023’e kadar kurumlar vergisini yüzde 25’e çıkarmak üzere çalıştığını söylemiş ve “Hükümet işletmelere 139,2 milyar dolarlık destek sağlıyor, buna karşılık şirketlerin de toparlanmaya destek olmasını istemek adil bir durum” demişti.

Türkiye’de de sürpriz artış Meclis’te

Kurumlar vergisinde G20 ülkeleri arasında yüzde 20 ile sondan ikinci sırada yer alan Türkiye’de de oranın 2021’de yüzde 25’e çıkarılıp, 2022’de yüzde 23’e çekilmesi TBMM’ye AK Parti tarafından gönderilen 18 maddelik torba kanun teklifinin içinde yer aldı. Yasanın gelecek hafta komisyonda görüşülmesi bekleniyor.