Belarus yaptırımlarına Güney Kıbrıs engeli

Güney Kıbrıslı diplomat Türkiye ve Doğu Akdeniz'deki gerilimin ele alınacağı Avrupa Birliği (AB) zirvesinde Belarus'a yönelik yaptırımların ancak Türkiye'ye yaptırım getirilmesi durumunda uygulanabileceği konusunda ısrarcı olduklarını dile getirdi.

AB liderleri ise zirvede Kıbrıs'ın AB'yi içine soktuğu açmazı çözmeyi amaçlıyorlar. Diplomatlar AB'nin dış politika kararlarını oy birliğiyle alması nedeniyle içine girdiği çıkmazın itibar kaybına yol açtığını ifade ediyorlar.

Güney Kıbrıs Rum Kesimi Cumhurbaşkanı Nicos Anastasiades'in zirveye başkanlık edecek Charles Michel ile dün görüştüğünü belirten diplomat, "Belarus konusundaki engelin kalkması için bizim tekliflerimiz üzerinde de bir anlaşmaya varmak zorundayız" dedi.

Diplomat, "AB zirvesinde görüşmelerin uzun süreceğini düşünüyorum. Bu görüşmelerden bir sonuç çıkacağı ihtimalini de yok saymıyorum ancak pozitif bir sonuç çıkacağını tahmin etmiyorum" dedi.

AB geçen ay Belarus'a seçimlere hile karıştırıldığı ve insan hakları ihlalleri yaşandığı iddiasıyla yaptırım uygulama sözü vermiş ancak kararların oy birliğiyle alınması gerektiği için Güney Kıbrıs'ın vetosu nedeniyle bu sözü yerine getirememişti.

Güney Kıbrıs, Türkiye'nin Doğu Akdeniz'de tansiyonun yükselmesine neden olan hidrokarbon arama çalışmalarına yaptırım getirilmediği takdirde Belaruslu yetkililer aleyhine yaptırımları desteklemeyeceğini açıklamıştı.

Diplomat Güney Kıbrıs'ın birliğin yanı başındaki Belarus'ta yaşananlara dış politika adımlarının önüne geçerek sessiz kalmasına neden olarak güvenilirliğini zedeleyeceği şeklindeki eleştirileri kabul etmediklerini, Türkiye'nin de AB'nin yanı başında olduğunu ifade etti.

Diplomat bu konu Güney Kıbrıs için "milli bir konu" olduğunu ifade ederek, "eğer bu yüzden yalnız kalacaksak kalırız" dedi.

Diplomat "Güney Kıbrıs Cumhurbaşkanı, muhalefetin bile Belarus hamlesinin iyi olduğunu söylemesinden ötürü arada kalmış durumda. Bu yüzden ülkesine döndüğünde elle tutulur bir sonuç gösteremezse Belarus yaptırımlarına onay veremez" dedi.

İki günlük zirve için Brüksel'de bir araya gelen liderler, Belarus'a yönelik ekonomik yaptırımların onaylanmasını engelleyen, AB'nin en küçük üyelerinden biri olan, Kıbrıs'la yüz yüze gelmeye hazırlanıyor.

Diplomatların açıklamasına göre Birleşik Krallık ve Kanada, demokrasi yanlısı protestolara destek göstermek için Minsk konusunda cezai tedbirler alırken, 27 üyeli AB çıkmaza girdi.

Belarus ana muhalefet liderinin sürgüne kaçtığı Litvanya'nın Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda toplantı öncesinde yaptığı açıklamada, "Zirvenin Belarus yetkililerine yönelik yaptırım kararı için kritik eşik olmasını bekliyoruz" dedi.

Kıbrıs, AB'nin, Ankara'nın Akdeniz adası kıyılarındaki petrol ve doğalgaz aramalarının kabul edilemez olduğu mesajını göndermek için önce Türkiye'ye yaptırım uygulamayı kabul etmesi gerektiğini söylüyor.

Zirve'nin taslak sonuç bildirgesine göre Türkiye konusunda fikir birliği bulunmuyor.

AB'nin dış politikadaki oybirliği kuralı ve Türkiye ile gergin ilişkileri, birliğin uluslararası alanda nüfuz kullanma kabiliyeti hakkında soru işaretleri yarattı.

Birleşik Kralık'ın ayrılışıyla dış politika alanında zayıflayan AB, Fransa'nın Türkiye'ye karşı sert tutumu ve Almanya'nın diyalog yanlısı çabası nedeniyle farklı yönlere çekiliyor.

AB diplomatlarının açıklamasına göre olası bir çözüm Kıbrıs'a gelecekte Türkiye'ye yönelik sert yaptırımlar getirilmesi sözü verilmesini kapsayabilir.

Bir diğer üst düzey AB diplomatı, "Amaç, Türkiye'yi Kıbrıs ve Yunan sularında sondaj ve diğer provokasyonlarla devam etmesi halinde misilleme tedbirleriyle tehdit etmektir" dedi ve ekledi, "Bu, Kıbrıs'a garantiler vermek ve Lefkoşa'yı Belarus yaptırımları üzerindeki vetosunu kaldırmaya ikna etmek için."

Von der Leyen: Türkiye ile ilişkilerin yapıcı olmasını istiyoruz

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB liderlerinin Türkiye ile yaşanan gerilimde Yunanistan ve Kıbrıs ile tam dayanışma vurgusu yapacaklarını, ancak AB'nin Ankara ile olan gerilimin yatışmasını ve yapıcı bir ilişki kurulmasını istediğini açıkladı.

AB liderleri zirvesi başlamadan önce von der Leyen gazetecilere yaptığı açıklamada, Türkiye ile ilişkilerinde AB için iki seçenek olduğunu ifade ederek, "Ya gerilim yükselecek, ki bunu istemiyoruz; ya da yatışacak ve yapıcı bir ilişkiye doğru ilerleyeceğiz, istediğimiz bu" dedi.