Askeri başarı mı, diplomatik zorunluluk mu? İsrail'in Lübnan'daki ateşkesi kabul etmesinin 5 nedeni
İsrail ile Hizbullah arasında varılan ateşkes, çatışmaları sona erdirirken beraberinde birçok soruyu gündeme taşıdı. İsrail’in bu noktada ateşkesi kabul etmesinin nedenleri askeri başarı mı yoksa diplomatik zorunluluklar mı? Fransız Le Figaro gazetesi, bu ateşkesi belirleyen beş ana faktöre dikkat çekiyor.
Haber Merkezi |27 Kasım 2024’te İsrail ile Lübnan arasında varılan ateşkes, İsrail’in bu kararı neden aldığına dair tartışmaları beraberinde getirdi. Fransız Le Figaro gazetesi, Jean Jaurès Vakfı Kuzey Afrika ve Orta Doğu Gözlemevi eş direktörü David Khalfa’nın değerlendirmelerine yer verdi. Khalfa, İsrail’in ateşkesi kabul etmesinde dört temel faktörün etkili olduğunu belirtti.
İsrail askerlerinin yorgunluğu
İkinci neden, İsrail askerlerinin artan fiziksel ve psikolojik yorgunluğu. İsrail ordusunun hem güneyde Hamas'a karşı hem de kuzeyde Hizbullah'a karşı savaşması, askerler üzerinde büyük bir baskı oluşturdu. Geçtiğimiz yıl yaşanan çatışmalarda yaklaşık bin İsrail askerinin hayatını kaybetmesi, ülke için ağır bir kayıp olarak değerlendiriliyor. Ateşkes, İsrail'e askerlerini dinlendirme ve yeniden düzenleme fırsatı sunuyor.
Kuzeyde daha mütevazi hedefler
İsrail'in güneyde Hamas'a karşı yürüttüğü operasyonlar, Hamas'ın tamamen çökertilmesini hedeflerken kuzeydeki operasyonların amacı daha sınırlıydı. Khalfa'ya göre, kuzeyde Hizbullah'ın tehlikesini "nötralize etmek", tünelleri ve silah depolarını yok etmek temel hedef olarak belirlendi. Bu hedeflere büyük ölçüde ulaşıldığı için İsrail, kuzeydeki çatışmaları sonlandırmayı uygun gördü.
ABD'deki siyasi dengeler
Son neden ise siyasi bir boyut taşıyor. İsrail, ABD'deki yaklaşan başkanlık seçimlerini dikkate alarak bu kararı aldı. Khalfa'ya göre, Biden yönetiminin, önceki Obama yönetimi gibi, İsrail'e karşı diplomatik yaptırımlar uygulama ihtimali, Netanyahu hükümetini ateşkese yöneltti. İsrail, ABD'nin BM Güvenlik Konseyi'nde İsrail'e karşı daha olumsuz bir karar almasının önüne geçmek için bu adımı atmış olabilir.
Hizbullah'ın askeri zayıflığı
Khalfa'ya göre, İsrail'in bu kararı almasındaki en önemli nedenlerden biri Hizbullah'ın askeri kapasitesinin zayıflatılmış olması. Hizbullah, güney ve kuzey cephelerini birleştirerek İsrail'i sürekli teyakkuzda tutma stratejisini terk etmek zorunda kaldı. İsrail'in yoğun kara saldırıları, Hizbullah'ın askeri altyapısını büyük ölçüde etkiledi ve liderlik kademesini zayıflattı. Bu durum, Hizbullah'ın kuzey ve güney cepheleri arasında koordinasyonu sağlayamamasına neden oldu.
Uluslararası ceza mahkemesi ve netanyahu üzerindeki baskı
David Khalfa, ateşkes kararının aynı zamanda Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından çıkarılan tutuklama emirleriyle bağlantılı olabileceğini belirtti. İsrail'in bu kararı, ABD'nin yeni seçilen başkanı Donald Trump'a "zeytin dalı" uzatma amacı taşıyor olabilir. Trump'ın, İsrail üzerindeki uluslararası baskıyı hafifletme konusunda yardımcı olması bekleniyor.