Alman şirketler gelecekten kaygılı

Hüsniye GÜNGÖR / TR MONITOR

Oda’nın Türkiye’deki 900’ün üzerinde üyesiyle yılda iki kez yaptığı anketin ‘Sonbahar 2022’ sonuçlarında Alman şirketleri arasında ek yatırım yapma ve yeni istihdam konusunda gözle görülür bir isteksizlik var. Araştırmaya göre, TL’deki dalgalanma, yüksek enflasyon ve Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin etkileriyle enerji fiyatlarındaki keskin artış, şirketlerin Türkiye'de beklentileri üzerinde baskı oluşturuyor.

Araştırmada, mevcut ticari durumları sorulan şirketler yüzde 60 oranında “iyi”, yüzde 38 oranında “orta” olarak yanıt verirken “iyi” yanıtlarda 2021 sonuçlarına göre 10, İlkbahar 2022 sonuçlarına göre 13 puan azalma var. Önümüzdeki 12 ayda işinin daha iyi olacağını söyleyen şirketlerin oranı yüzde 57’den yüzde 25’e düşerken daha kötü olacağını söyleyenler yüzde 5’ten yüzde 29’a yükselmiş.

Araştırmaya göre konjonktürün daha iyi olacağını düşünenlerin oranı yüzde 26’dan yüzde 10’a düşüyor. Daha kötü olacağını düşünenlerin oranıysa yüzde 34’ten yüzde 64’e yükselmiş. İstihdamı artıracağını belirtenlerin oranı yüzde 59’dan yüzde 22’ye düşerken istihdamı koruyacağını söyleyenler yüzde 29’dan yüzde 62’e yükselmiş. Şirketler bir yıl öncesine göre istihdamda yüzde 16 küçülme planlıyor.

Döviz kuru en önemli risk faktörü

Şirketlerin yatırım yapma isteğindeki azalma da devam ediyor. Daha fazla yatırım yapacağını söyleyenlerin oranı bir yıl önceki yüzde 43’ten yüzde 25’e düşerken, yüzde 34’ü daha az yatırım yapacağını (2021: yüzde 14), yüzde 19’u ise (2021: yüzde 8) yatırım yapmayı düşünmediğini belirtiyor.
Araştırmaya göre sırasıyla döviz kuru, ekonomik-siyasi çerçeve koşulları, enerji fiyatları Türkiye’deki ticari risk faktörleri.

Diğer yandan Alman şirketleri, zorlu genel koşullara rağmen Türkiye'yi cazip bir iş merkezi olarak değerlendirmeye devam ediyor. Türkiye’de yerleşik Alman şirketler tedarikçilerini yüzde 90 oranında Türkiye’den seçerken yeni lokasyon arayışında da yüzde 81 ile Türkiye ön plana çıkıyor. Uygun işgücü maliyetleri, vasıflı insan kaynağı, geniş tedarikçi ağı ve gelişmiş dijital altyapı, Alman şirketlerinin Türkiye'de avantajlı gördükleri başlıklar.

“AHK Türkiye, Dünya İş Görünümü - Sonbahar 2022” başlıklı ankete AHK üyesi 346 Alman şirketin 80'i katıldı. Şirketlerin yüzde 58’i sanayi ve inşaat, yüzde 15’i ticaret ve yüzde 15’i hizmet sektöründen.

"Mali sektörde destekleyici tedbir alınmalı"

Araştırmanın sonuçlarını değerlendiren Alman-Türk Sanayi ve Ticaret Odası (AHK) Başkanı Pınar Ersoy (ortada) finans sektörünün altını çizerek “Ukrayna'daki savaşla süren döviz kuru dalgalanmaları ve yükselen emtia ve enerji fiyatları, şirketlerin iş görünümünü ve ekonomik beklentilerini kötüleştiriyor. Özellikle mali sektörde destekleyici ve dengeleyici tedbirler alınması önemli” dedi. AHK Türkiye Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Thilo Pahl (solda) ise Alman şirketlerin Türkiye'de gördükleri potansiyele dikkat çekerek “Uygun işgücü maliyetleri, kalifiye işçi ve Avrupa'ya yakınlık önemli konum avantajları. Birçok Alman şirketinin Türkiye'de yatırım yapma konusundaki istekliliğinin hâlâ yüksek olması da bunu göstermektedir. Ancak, başta TL’deki değer kaybı ve ekonomi politikası çerçevesine ilişkin belirsizlikler olmak üzere, ticari riskler artıyor” diye konuştu. AHK üyesi Wilo Türkiye'nin Genel Müdürü Altuğ Arkaya (sağda) da görüşleriyle araştırmanın sunumuna katkıda bulundu.