AB, küçülen turizm pastasını paylaşmak istemiyor

Hilal SARI

Türkiye’ye en fazla turist gönderen Avrupa ve Rusya COVID-19 önlemlerini gevşeterek yaz tatili için yer yer sınırları açsa da, zaten küçülen turizm pastasını Türkiye’yle paylaşma niyeti yok gibi görünüyor. Anketler ve hükümetlerin açıklamaları bu yıl Avrupalı turistin kıta dışına çıkmaktan çekineceğine işaret ediyor.

%55 tatile çıkmayacak, çıkan da çok dikkatli

Ipsos’un dünya genelinde bu yaz tatil yapıp yapmayacağını sorduğu katılımcıların yüzde 55’i ‘2020’de muhtemelen seyahate çıkmayacağını - özellikle de yurtdışına çıkmayacağını’ söyledi. Yaz için planı olup olmadığı sorusuna ise katılımcıların yüzde 36’sı “Evet ama dikkatlice” derken, yüzde 43’ü "COVID-19 nedeniyle hayır” dedi. Yüzde 21 ise karar vermek için gelişmeleri izliyor.

Ekin Grubu'ndan turizm araştırmacısı Fehmi Köfteoğlu bu yaz için artık umut olmadığını son 70 yılın en sert ekonomik krizinde olan Avrupa Birliği ülkelerinin ve düşen petrol nedeniyle bütçesi bozulan Rusya’nın küçülen turizm pastasını paylaşmaya çok niyetli olmadığını söylüyor. ,

Yasak yok, sehayat uyarısı var

Türkiye’nin turizm sektörü için en önemli ülkelerden biri olan Almanya 15 Haziran’da Avrupa ülkelerine kapısını açsa da, AB dışına seyahat edilmemesi tavsiyesini 31 Ağustos’a kadar uzattı. Yasak yok, fakat dönüşte karantinaya girmek zorundalar. Yani Almanya vatandaşına “AB dışında yaz tatili yapma” demiş oldu. Hollanda da bu kararda Almanya’yı takip etti ve bu dönemde tatile gidenlerin bir karantina durumunda tahliye edilmeyeceğini söyledi.

‘Test turistler’ Mayorka’da

TUI ve Der Touristik gibi büyük seyahat acentaları Güney Avrupa ülkeleriyle özel anlaşmalar yapmaya başladı. Hem de İspanya’nın sınırları açmasına henüz 15 gün varken. Mayorka’ya giden turistlerin ‘test turistler’ olarak görüldüğünü belirten Köfteoğlu, Türkiye'nin AB içi destinasyonlardan COVID-19 açısından çok daha iyi durumda olmasına rağmen, pastanın dışında bırakıldığı değerlendirmesini yapıyor. Almanya’nın önceki gün sonlandırdığı seyahat yasaklarının AB dışında Schengen, sonra da Birleşik Krallık için de geçerli olmasını Köfteoğlu şu sözlerle açıklıyor: “Türkiye’yi dışarda tutuyorlar. Ancak Türkiye izin verilen destinasyonlara göre hem vaka sayısı hem can kaybı, hem de tedavi imkanları açısından çok daha iyi durumda.”

‘Küçülen pastayı AB içinde tutmaya çalışıyorlar’

Almanya’da Alman Seyahat Acenteleri Birliği’nin (DRV) hükümete ‘Türkiye için seyahat uyarısını kaldırın’ diyerek başvuru yaptığını belirten Köfteoğlu, “Bunu Türkiye’yi sevdiklerinden değil, ellerindeki destinasyonlarla karşılaştırıldığında en iyi satacakları yer Türkiye olduğundan yaptılar” diyor.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Almanya, Birleşik Krallık ve Rusya temaslarından net bir sonuç çıkmadığını belirten Köfteoğlu’na göre “Burada görünmeyen hesap, AB gibi büyük bir turizm pazarının (geçen yıl 1,4 milyon turistken bu yıl 300 bine bile ulaşmayabilir) zaten küçülmüşken paylaşılmak istenmiyor olması.Küçülen pastayı AB içinde tutmaya çalışıyorlar."

‘İç pazarı teşvik ediyorlar’

Köfteoğlu, İtalya, Yunanistan, İspanya gibi destinasyon ülkelerinin iç pazar için de muazzam teşvikler verdiğini ve tatile çıkacaklara Yunanistan’da 120-300 euro arasında, İtalya’da 500 euro hibe yardımı yapıldığını söylüyor. Rusya’da da benzer şekilde tatile çıkacakları cezbetmek için Kırım ve Soçi’de fiyat düşürüldüğünü belirten Köfteoğlu, “Rusya, düşen petrol ile sıkıntıdayken bir de ülkeden döviz çıkışı olsun istemiyor. Dışarı gitmeyin demiyor ama fiili olarak dışarı gitmelerini engelliyor. Eylül’e kadar açılma ihtimali sıfır. Eylül’den sonra da Ruslar zaten yurtdışına çıkmıyor. Ama Alman ve İngiliz eylülde de çıkıyor kasımda da. Bundan sonrası için gerçekçi olmak gerekirse bu yıl umut yok. Sonuç değişmez. Turist gelen ülkeler top çeviriyor.”

‘Araziler Varlık Fonu’ndan alınsın, Turizm Fonu kurulsun’

“Bu yılı kapattık bir şekilde. Peki önümüzdeki yıl ne olacak? İşletmelerin geçen yıllardan birikmiş borçları vardı. Bu yıl hiç bir gelir elde edilmedi ki. Bankalara denildi ki ilk pakette vadeyi uzat. Peki altı ay dolunca ne olacak? Bankalar mecburen yıl sonunda işlem yapacak. Bu yılı kısa çalışma gibi önlemlerle bir şekilde çevirdi diyelim sektör. Ama borç ödemesi var, ertelendi ama kartopu misali ertelendi. Bununla ilgili şöyle bir çözüm önerisi var. Şu anda çoğu hazine arazisi üzerine kurulmuş tesisler. Bunların hepsini Varlık Fonu’na aldılar. Bu hazine arazilerini varlık fonundan çıkartıp ayrı bir hazine fonu kurulursa dışarıdan çok ciddi miktarda kredi bulabilir. 2021 yılı asıl düşünülmesi gereken. Turizm sektöründe toplam borç 109 milyar TL. Batık kredi oranı 2019’da yüzde 9,41’ken şimdi nasıl olmuşsa yüzde 7,77’ye inmiş. Şu anda kurumların batmasına izin verilmediğinden bu. Varlık fonundan ayırıp turizm fonu kurarsa, Almanya’dan ve ABD’den hemen finansman gelir. Türkiye bu açıdan varlık değerleri yüksek bir ülke. ABD’deki bazı fonlar şimdiden İtalya ve İspanya’daki batık otellerin peşine düşmüş bile.”

Alman turizmci: Türkiye’ye seyahat uyarısını kaldırın

Alman Seyahat Acenteleri Birliği (DRV) Başkanı Norbert Fiebig, Alman hükümetine yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgını nedeniyle Avrupa Birliği (AB) dışındaki ülkelere yönelik seyahat uyarısının hızlı şekilde kaldırılması çağrısında bulundu. DRV’nin hesaplarına göre seyahat kısıtlamaları (mart ortasından haziran sonuna kadar) Alman turizm sektörüne 10,8 milyar euroya mal oldu. DRV Başkanı Fiebig, "Türkiye, Tunus ve Mısır gibi popüler yaz destinasyonlarını da içeren Avrupa dışındaki ülkelere yönelik seyahat uyarısının uzatılması, temmuz ve ağustosta 9 milyar euro daha kayıp anlamına geliyor” diye konuştu.