Google Smart Shopper Araştırması: Mağazadan alışveriş yeniden tercih ediliyor

Tüketicilerin satın alma davranışları sürekli değişmeye devam ediyor. Google da bu alandaki beklentiyi ve alışveriş alışkanlıklarını analiz etmek için 2019 yılından bu yana devam ettirdiği Smart Shopper araştırmasını sonuçlandırdı.

“Smart Shopper 2024” çalışması, tüketici alışveriş ve araştırma davranışları üzerine 7 ürün kategorisinde (Elektronik, Ev & Bahçe, Moda, Gıda & Bakkaliye, Güzellik, Oyuncak, Mücevher) kapsamlı küresel bir analiz sunuyor.

Araştırma kapsamında metodoloji olarak nüfusun ulusal düzeyde temsili için yaş, cinsiyet ve bölgeye göre çevrimiçi temsili kotalar uygulanarak belirlenen toplam 2100 kişi, ürün kategorilerine eşit olarak dağıtıldı. Her katılımcı bireysel alışveriş davranışlarına göre seçildi ve yalnızca bir kategoriye ait anketi tamamladı.

Araştırma, akıllı teknolojilerin ve çevrim içi araştırmaların tüketici tercihlerinde belirleyici bir rol oynadığını gösterirken, çok kanallı deneyimin yükselişini sürdürdüğünü ve fiziksel alışverişe geri dönüş eğilimi de gözler önüne seriyor.  

“Tüketiciler, alışverişte yeni teknolojilerden faydalanıyor”

Google Türkiye Perakende ve Teknoloji Sektör Lideri Alpagut Çilingir araştırmayla ilgili şu açıklamalarda bulundu:

“Tüketiciler, bütçelerini daha verimli kullanabilmek için alışverişlerinde daha bilinçli ve araştırmaya dayalı kararlar alma eğilimindeler. Biz de Google olarak Türkiye ekonomisi ve perakende ekosistemine sağladığımız katkılara bir yenisini daha ekleyerek önemli bir araştırmaya imza atmak istedik. Türkiye’deki tüketicilerin satın alma yolculuğundaki beklentilerini anlamak ve davranışları analiz etmek amacıyla gerçekleştirdiğimiz Smart Shopper araştırmasının ilkini 2019’da gerçekleştirmiştik. Smart Shopper 2024’te çok kanallı alışveriş deneyimin yükselişini sürdürmesi ve tüketicilerin alışveriş yaparken yeni teknolojilerden yararlanma eğilimi bu yılki araştırmanın öne çıkan sonuçları arasında yer alıyor.  Sosyal medya üzerinden satın alma oranının bir önceki yıla göre düşüş yaşaması ve fiziksel mağazalara geri dönüş eğilimi de bu yıl dikkat çeken sonuçlar olarak öne çıkıyor. Tüketicilerin bazı kategorilerde yeniden fiziksel mağazaları tercih etmeleri, ürünleri doğrudan deneyimleme ihtiyacının sürdüğünü ve fiziksel alışverişin sağladığı güven duygusunun önemini koruduğunu gösteriyor. Gerçekleştirdiğimiz araştırmanın sektöre fayda sağlayacağını umarak, doğru bilgiyle kullanıcılarımızı buluşturmak üzere çalışmalarımıza devam edeceğiz.”

Çevrim içi araştırma yükselişini sürdürüyor

Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’deki tüketicilerin yüzde 90’ı, satın almadan önce çevrim içi araştırma yaparak bilgi topluyor. Özellikle tüketici elektroniği ve ev & bahçe kategorilerinde çevrim içi araştırma yoğunluğu öne çıkıyor. Ayrıca, tüketicilerin yüzde 79’u alışveriş süreçlerinde hem çevrim içi hem de fiziksel kanalları kullanarak esnek bir yolculuk sürdürüyor; tamamen çevrim içi alışveriş yapanların oranı yüzde 11, yalnızca fiziksel mağazaları tercih edenlerin oranı ise yüzde 10 olarak belirtiliyor. Dijital ve mağazadan yapılan alışveriş kırılımına bakıldığındaysa Türkiye genelinde tüm kategorilerde yüzde 66 dijital kanaldan alışveriş, yüzde 34 fiziksel mağazadan alışveriş son satın almanın yapıldığı kanal olarak tercih ediliyor.

Fiziksel mağazadan alışveriş yeniden tercih ediliyor

Özellikle moda, ev & bahçe, güzellik ve oyuncak kategorilerinde fiziksel alışverişe geri dönüş gözlemleniyor. Fiziksel mağazaların önemini korumasının arkasında ise mağazada ürünü görebilme, hissedebilme ve deneyebilme isteği yatıyor.

Tüketicilerin yüzde 84’ü, mağazada ürünü doğrudan deneyimlemenin fiziksel alışveriş tercihinde önemli olduğunu belirtiyor. Anket katılımcılarının yüzde 83’ü de ürünü mağazadan satın aldıktan hemen sonra teslim almanın avantaj olduğu düşünülüyor.

Bu eğilimler, perakende sektöründe çevrim içi ve fiziksel mağazaların birbirini tamamlayan roller üstlendiğini gösteriyor. Özellikle mağazada ürünleri doğrudan deneyimleme olanağı, tüketicilere güven verirken çevrim içi araştırmanın yaygınlaşması, bilinçli alışveriş yapma ihtiyacını karşılıyor. Perakende sektörünün, bu iki alışveriş deneyimini entegre eden stratejiler geliştirerek tüketicilere esnek ve güven veren bir alışveriş deneyimi sunması önem taşıyor.

Sosyal medya alışverişi düştü

Araştırma sonuçlarına göre katılımcılarının yüzde 79'u, son 6 ay içinde alışveriş yaparken ilham almak için yeni teknolojilerden faydalandı. Kısa formatlı videolar, sosyal medya platformları, görsel arama araçları ve yapay zekâ araçları bu süreçte öne çıkan kanallar oldu.

Anket katılımcılarının yüzde 76’sı sosyal medya platformlarını ürünler hakkında bilgi almak için kullanıyor. Sosyal medya, tüketicilerin ilgisini çeken bir ürün keşif kanalı olmayı sürdürüyor; katılımcıların yüzde 41’i kısa formatlı videolarla ürün keşfi yapıyor.

Sosyal medya üzerinden doğrudan ürün satın alanların oranı yüzde 43’ten yüzde 37’ye düşmüş durumda. Google ise ürün araştırmalarında katılımcıların yüzde 99’u tarafından tercih edilen ana arama motoru olarak ön plana çıkıyor.

Ürün keşfinde birden çok kanal kullanılıyor

En çok kullanılan temas noktalarına ek olarak anket katılımcılarının yüzde 57’si ise alışveriş yapmak için 5 veya daha fazla kanal kullandığını belirtiyor. Arama motoru ve sosyal medya araçlarının dışında katılımcıların yüzde 35'i ürün hakkında daha fazla bilgi edinmek için Google Lens gibi görsel arama araçlarını kullanırken, yüzde 23'ü marka veya perakendeci web sitelerindeki chatbotlarla iletişime geçtiğini belirtiyor. Anket katılımcılarının yüzde 13'ü de chat tabanlı yapay zekâ araçlarıyla etkileşim kurduğunu söylüyor.

Bu sonuçlar, kullanıcıların ürün keşfinde birçok farklı kaynağa başvurduğunu ve sosyal medya ile arama motorlarının birbirini tamamlayan roller üstlendiğini gösteriyor.

Yapay zekâ, fiyat karşılaştırmada öne çıkıyor

Google, değişen alışveriş alışkanlıklarına daha yakından bakmak amacıyla 1500 kişi ile yapay zekâ kullanımı üzerine Google Türkiye olarak Alışveriş Yolculuğunda AI Kullanım Anketi adında bir anket çalışması gerçekleştirdi.

Bu anket çalışmasının sonuçlarına göre, internet üzerinden alışveriş yapan katılımcıların yüzde 86’sı yapay zekaya yönelik farkındalığa sahip. Bu oran, çevrim içi alışveriş yapan tüketicilerin teknolojiye olan yatkınlıklarını ve yapay zekâ çözümlerine açık olduklarını gösteriyor.

Ankete katılanlar yapay zekayı en az alışveriş için kullanmalarına rağmen, doğrudan sorulduğunda bu teknolojiyi en çok ürün ve fiyat araştırması (yüzde 20) ile ürün karşılaştırma (yüzde 19) gibi alanlarda faydalı bulduklarını belirtiyorlar.