Çelik sektörünü gelişen ülkeler ayağa kaldıracak

Tüm dünyada büyük bir sağlık krizine yol açan COVID-19 pandemisinin küresel ekonomi üzerindeki etkileri de ağır oldu. İnşaat, otomotiv ve makinenin, olumsuz etkileri en çok hisseden sektörler arasında olması çelik üreticilerini vurdu. Pandemiyle mücadele kapsamında fabrikaların kapanması, arz zincirinin sekteye uğraması ve tüketimin sert bir şekilde gerilemesi birçok ülkede çelik talebini düşürdü. Dünya çelik örgütü Worldsteel bu yıl küresel çelik talebinin yüzde 6.4 azalarak 1 milyar 654 milyon ton olmasını, gelecek yıl ise yüzde 3.8 artarak 1 milyar 717 milyon ton olarak gerçekleşmesini bekliyor. Gelecek yıl talep artışının ve sektördeki büyümenin önemli bir kısmının Çin ve diğer gelişmekte olan ülkelerden geleceği belirtiliyor.

Çin üretimde ağırlığını artırıyor

Bu yıl küresel çelik talebindeki düşüşün, Çin'de dünyanın geri kalanından daha hızlı bir toparlanma ile hafiflemesi bekleniyor. Bu yıl gelişmiş ülkelerde talebin yüzde 17.1 gerilemesi, gelecek yıl ise yüzde 7.8 büyümesi bekleniyor. Çin hariç gelişmekte olan ülkelerde ise bu yıl talebin yüzde 11.6 daraldıktan sonra 2021’de yüzde 9.2 ile güçlü büyüme göstermesi bekleniyor.

COVID-19 nedeniyle bu yılın ilk yarısında Avrupa, ABD ve Hindistan’da çelik tesisleri sakin bir dönem geçirirken, Çin’de çelik kullanan sektörler mart ayından itibaren üretim faaliyetlerine yeniden başladı. En gözle görülür gelişme ise gayrimenkul ve makine sektörlerinde kaydedildi. Çin’in çelik üretiminin küresel üretim içindeki payı nisanda yüzde 62 oldu. Geçtiğimiz yıl aynı dönemde bu oran yüzde 54 idi. Üretim mayısta da hız kesmedi. Çin Çelik Birliği (CISA) baş piyasa analisti Jiang Li’nin verdiği bilgiye göre, entegre çelik tesisleri kullanım oranlarını yüzde 90’ın üzerine çıkarırken, elektrik ark ocaklı üretim yapan üreticiler üretim kapasitelerinin yüzde 70’ini kullandı.

Hindistan’da çelik talebi hızlı toparlanacak

Ekonomiyi desteklemek için sınırlı mali alan, emtia fiyatlarındaki düşüş, sermaye kaçışı ve para birimlerinin değer kaybetmesi bazı gelişmekte olan ülkelerde çelik talebindeki düşüşün gelişmiş ekonomilerdeki kadar ağır olmasına neden oldu. Özellikle en büyük üreticiler arasında yer alan Hindistan’ın talebinde sert daralma gözlendi. Dünya çapında en katı salgın tedbirleri alan ülkelerden Hindistan’da endüstriyel faaliyetler ve inşaat sektörü durma noktasına geldi. Sonuç olarak, Hindistan'ın 2020 yılında çelik talebinde yüzde 18.0 düşüş muhtemel görülürken, 2021’de ise ekonomik toparlanmaya paralel olarak yüzde 15.0 talebin yükselmesi bekleniyor.
İlk çeyrekte ASEAN ülkelerinde ise bazı altyapı projelerinin devam etmesi çelik talebindeki düşüşü daha az akut hale getirdi. Örneğin Vietnam'da 2021'de altyapı yatırımına yeniden odaklanmanın çelik talebini artırması bekleniyor.

Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ekonomilerinin de durgunluktan çıkmasının yavaş olacağı tahmin ediliyor. Petrol fiyatlarındaki çöküş ile birleştiğinde, COVID 19 krizi BDT’de çelik talebini 2020'de ciddi bir daralmaya itecek ve 2021'de hafif bir toparlanma gösterecek.

Latin Amerika’da üretim 3.55 milyon tona indi

Latin Amerika çelik birliği Alacero'ya göre bölgede çelik üretimi nisan ayında geçen yıla göre yüzde 34 düşerek 3,55 milyon tona indi. Yılın ilk dört ayında ise yüzde 14 düşüşle 18,3 milyon ton üretim gerçekleşti. Latin Amerika’nın iç yapısal sorunları, siyasi istikrarsızlık ve zayıf emtia fiyatlarının olumsuz etkisine maruz kalması nedeniyle özellikle savunmasız olduğu ve toparlanmanın gecikeceği belirtiliyor.

Çelik için önemli sektörlerde görünüm

İnşaat: Tedarik zincirindeki kopmalar ve tecrit önlemleri süresi boyunca yaşanan iş gücü sıkıntısı bazı ülkelerde inşaat sektöründeki projeleri aniden durdurdu. Ancak inşaat sektöründeki yavaşlamanın, 2008 finans krizindeki kadar şiddetli olması beklenmiyor. Ancak tüketici harcamaları ve işletmelerin bilançolarındaki bozulma nedeniyle yeni inşaat projeleri beklentisi de biraz kötüleşti. Hükümetler talebi desteklemek amacıyla yeni inşaat projelerine odaklanmaya çalışabilirler. Ancak bütçelerdeki sıkışıklığın altyapı yatırımlarını sınırlayabileceği belirtiliyor.

Makine: Bu sektör de önemli lojistik darboğazlar ve tedarik zinciri sorunları yaşamakta. Bu yıl mekanik projeler, yatırım projeleri beklemeye alındığı veya iptal edildiği için talepte önemli bir düşüş yaşanması bekleniyor. Sektör, yatırım konusundaki zayıf görünüm nedeniyle uzun vadede talebin toparlanmasında zorluklarla karşılaşabilir. Ancak, tarım ve inşaat makineleri gibi alanlarda daha hızlı toparlanma bekleniyor.

Otomotiv: Çelik kullanan sektörler arasında COVID-19 krizinin en büyük kurbanı otomotiv oldu. 2020'de otomotiv endüstrisinin yüzde 20'lik bir satış kaybı yaşaması bekleniyor. Sektörün kriz öncesi seviyelere geri gelmesi, yavaş gelir artışı ve uzaktan çalışma nedeniyle birkaç yıl sürebilir. Ancak güvenlik endişeleri kısa vadede binek araçlara talep yaratabilir. Diğer taraftan, likidite sorunları sadece otomobil üreticileri ve otomobil parçası tedarikçilerinin faaliyete geçmesini caydıracağından, arz sorunları pandemi sonrasında da devam edebilir.